Τετάρτη 24 Ιουνίου 2015

Η “εντιμότητα”- λαστέξ



Η “εντιμότητα”- λαστέξ
του Γιώργου Σκαμπαρδώνη
    Επιστρέφουμε μονίμως στο “Ο Καλός, ο κακός και ο άσχημος”, στο κλισέ γουέστερν με τους καλούς δολοφόνους και τους κακούς δολοφόνους
    Στο όνομα της κάθαρσης και της ηθικής έγινε το βρώμικο ’89. Στο όνομα της αγάπης ουκ ολίγοι έχουν κατακρεουργήσει επιμελώς την ερωμένη, την (ή τον) σύζυγο -με βάση το περιλάλητο “Τη σκότωσα, γιατί την αγαπούσα”. Στο όνομα του Θεού (ποιου από όλους;) έχουν γίνει μαζικά εγκλήματα και στο όνομα της τιμής (ποιος την ορίζει;) έχουν σφαχτεί ένα σωρό ηλίθιοι. Εξ ου και το οξύμωρο “έγκλημα τιμής”.
    Άρα τι θα πει έντιμος συμβιβασμός; Απολύτως τίποτα. Είναι σαν να λες νύμφη ανύμφευτε ή ψαρονέφρι, σαν να λες έντιμη ήττα ενώ παραδόξως ποτέ δεν λέμε έντιμη νίκη, διότι η νίκη δεν έχει ανάγκη από ηθικό (ή ηθικολογικό) περιτύλιγμα.
    Και μία διαπραγμάτευση ειδικά στην πολιτική δεν είναι ποτέ έντιμη, είναι απλώς μία διαπραγμάτευση με βάση την ισχύ και το συσχετισμό των δυνάμεων, το έλεγε γλαφυρά ο Ελευθέριος Βενιζέλος: “Όταν πρόκειται να κάνεις μία συμφωνία και δεν έχεις ισχύ (οικονομική ή στρατιωτική), προσέρχεσαι στις συνομιλίες ως ικέτης”.
    Κι όταν θες να θολώσεις τα νερά, αρχίζεις να χρησιμοποιείς ηθικές κατηγορίες του στιλ “έντιμη”, επικαλείσαι την “περηφάνια” και άλλα ψευδοηρωικά, δηλαδή οτιδήποτε δεν έχει καμία σχέση με την όντως πραγματικότητα -αιώνες μετά τον Θουκυδίδη και τον Μακιαβέλι, που τα έχουν ξεκαθαρίσει αυτά διαχωρίζοντας την πολιτική από την ηθική και όχι μόνο, αλλά αποδεικνύοντας πως το πολιτεύεσθαι εξυπακούει επιπλέον και νόμιμα το δόλο και την απάτη με αποκλειστικό στόχο την επικράτηση και την κυριαρχία. Τη νίκη. Το λυσιτελές. Με ισοπαλία κανείς δεν κέρδισε κι ας αφήσουμε την εντιμότητα στους “Εντιμότατους φίλους μου” του Μάριο Μονιτσέλι και ειδικώς στη σκηνή με τα χαστούκια.
    Υπάρχει μόνον η “ηθική της δύναμης”, δηλαδή η αντίληψη περί του ηθικού που επιβάλλουν οι νικητές και οι ισχυροί -θα πεις, το εγκρίνεις αυτό; Όχι, αλλά έτσι συνέβαινε ανέκαθεν, αυτή είναι η πραγματικότητα και η πολιτική διαχειρίζεται το ανελέητο πραγματικό και όχι γλυκερότητες και αφρόλουτρα. Και σε όποιον δεν αρέσει, παρατά τα πάντα, παίρνει ένα Μάκιντος και μία κατσίκα και πάει στο βουνό να γράφει ποιήματα, αντί να ασχολείται με τον Καμμένο και τον Φλαμπουράρη.
    Ας αφήσουμε λοιπόν την “εντιμότητα” και την “περηφάνια” και τις φαιδρότητες περί “ηθικού πλεονεκτήματος” (τι θα πει “ηθικού” και τι “πλεονεκτήματος”;) σε εκείνους που δεν μπορούν να φέρουν αποτέλεσμα και το γυρίζουνε στα ηθικολογικά κλισέ και στον συνοικιακό ψευδο-ουμανισμό, στο γνωστό μελό της Αριστεράς. Άσε που αυτά περί έντιμου συμβιβασμού θυμίζουνε τα θλιβερά εκείνα περί “Μικράς, πλην τιμίας Ελλάδος”. Κανείς δεν θέλει στην πολιτική παγκοσμίως να είναι μικρός και έντιμος, όλοι θέλουνε να είναι μεγάλοι, δυνατοί, πανίσχυροι και δεόντως ανέντιμοι. Διότι, όταν είσαι μικρός, είτε έντιμος είτε όχι, τρως διαρκώς ανέντιμες κατραπακιές και λες έντιμα ευχαριστώ. “Οι αδύναμοι δεν μπορούν να διαλέξουν τους φίλους τους”, έλεγε ο Θουκυδίδης, αλλά ποιος τον ακούει;
    Και είναι γνωστό πως στην πολιτική επικαλείται κανείς την ηθική με ανέντιμο τρόπο, δηλαδή μόνον εφόσον τον βολεύει ή για να τη χρησιμοποιήσει ως πρόσχημα κυριαρχίας. Άρα; Κάν’ τε τη δουλειά και αφήστε την εντιμότητα σε πιο ηθικά άτομα, ας πούμε εκείνα που ασκούν το αιώνιο επάγγελμα. Είναι λογικό βέβαια πως πρέπει να βαυκαλιστούν και οι αφελείς, να θωπευτούν οι φανατικοί, να βρουν ένα σύνθημα και οι παρασυρμένοι -εντάξει, αλλά θα περίμενε κανείς κάτι λιγότερο επαρχιώτικο, κάτι πιο πρωτότυπο. Αφελώς βέβαια, διότι πού να βρεθεί η πρωτοτυπία; Επιστρέφουμε μονίμως στο “Ο καλός, ο κακός και ο άσκημος” με τον Λι Βαν Κλιφτ.
    Στο κλισέ γουέστερν με τους καλούς δολοφόνους και τους κακούς δολοφόνους. Οπότε πίσω από όλα αυτά είναι η απάτη. Ο κυνισμός. Η ηθικολογία-λαστέξ. Ο καλός τάδε, ο κακός δείνα. Κι αύριο το ανάποδο. Ποια ηθική; Ποιος έντιμος συμβιβασμός; Κάν’ τε έναν κι ας είναι και ανέντιμος, αρκεί να είναι επωφελής για τη χώρα -ή για ό,τι απέμεινε από αυτήν. Δεν θέλουμε εντιμότητα -αυτή είναι δουλειά άλλων. Αποτέλεσμα θέλουμε. Άιντε, μας έχετε γανιάσει. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου