3.ΤΟ ΤΡΑΜ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ…
Σαν όνειρο θυμάμαι, τότε το
Πάσχα περίπου του 1956, όταν από το μαγαζί του παππού μου, στην οδό Εγνατία,
απέναντι από την Παναγία Χαλκέων μεταξύ Αριστοτέλους και Βενιζέλου, έβαζα πάνω στις
ράγες καμιά δεκαριά εκρηκτικές τάπες, 20 εκατοστά από την μία ως την επόμενη
και περίμενα να περάσει το τράμ.
Όταν πέρναγε, πατούσε τις τάπες
και έσκαζαν σαν ριπή πολυβόλου….
Μετά, με πήγαινε ο παππούς μου σε ένα ζαχαροπλαστείο στην Ίωνος Δραγούμη,
και τρώγαμε τουλούμπες με κα’ι’μάκι….
Νοσταλγία για τα χρόνια που
έφυγαν, τα παιδικά, της φτώχειας, της χαράς, της ελπίδας…
( Εκείνο τον καιρό, κυκλοφορούσαν πιστόλια για
σαματά. Σφήνωνες στην κάνη ένα φελό, σαν τάπα, που από την μέσα μεριά ήταν
κούφιος και γεμάτος εκρηκτικό. Πατώντας την σκανδάλη, πετιόταν ο επικρουστήρας
σαν καρφί από την κάνη, χτυπούσε την τάπα και ακουγόταν το μεγάλο ‘’ΜΠΑΜ’’)
Το τραμ της Θεσσαλονίκης
και εντυπωσιακές φωτογραφίες από το παρελθόν της πόλης...
28 Μαΐου 1893, η Βελγική Εταιρεία «Τροχιοδρόμου και Ηλεκτροφωτισμού
Θεσσαλονίκης», βγάζει το πρώτο τραμ στους δρόμους της πόλης.
Στις 27 Ιουλίου του 1957, το τραμ
που διασχίζει την Εγνατία εκτελεί το
τελευταίο θορυβώδες δρομολόγιό του.
Η κατασκευή και η λειτουργία των τροχιοδρόμων
της Θεσσαλονίκης ανατέθηκαν από τις οθωμανικές αρχές σε μια βελγική
Εταιρεία, η οποία ανέλαβε και τον ηλεκτροφωτισμό της πόλης.
Το τραμ χαρακτήρισε μια ολόκληρη εποχή και
σήμερα ξαναζεί μέσα από τα φίλμ που αναρτούν οι νοσταλγοί της
παλιάς πόλης στο διαδίκτυο.
Βλέπουμε σκηνές από μια πόλη φιλική, με πολλούς πεζούς και ελάχιστα αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης.
Αρχικά, το τράμ ήταν ιππήλατο, αλλά στη συνέχεια, το 1908, έγινε ηλεκτροκίνητο.
Παραγγέλθηκαν από βελγικό εργοστάσιο 30 οχήματα, τα οποία ανέπτυσσαν ταχύτητα 15 με 20 χλμ την ώρα.
Βλέπουμε σκηνές από μια πόλη φιλική, με πολλούς πεζούς και ελάχιστα αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης.
Αρχικά, το τράμ ήταν ιππήλατο, αλλά στη συνέχεια, το 1908, έγινε ηλεκτροκίνητο.
Παραγγέλθηκαν από βελγικό εργοστάσιο 30 οχήματα, τα οποία ανέπτυσσαν ταχύτητα 15 με 20 χλμ την ώρα.
Το 1940,
επί Μεταξά, η βελγική εταιρεία κρατικοποιήθηκε, καθώς αντιμετώπιζε προβλήματα
επιβίωσης, ενώ ένα χρόνο μετά, τα μισά οχήματα επιτάχθηκαν, για τις ανάγκες των
στρατευμάτων κατοχής, που πλημμύρισαν την πόλη.
Σύμφωνα με τους φίλους της ομάδας «Άγνωστη Θεσσαλονίκη», που
τεκμηριώνουν τις παλιές φωτογραφίες, οι γραμμές του τραμ στην Εγνατία ήταν ένα επίπεδο πιο πάνω από τον ασφαλτοστρωμένο δρόμο και
είχαν κανονικά ρείθρα πεζοδρομίου.
Ετσι, δεν υπήρχε περίπτωση τα οχήματα να μπούν ή να διακόψουν την πορεία του τραμ.
Οι κολόνες που κρατούσαν τα καλώδια του τραμ, είχαν σχήμα σταυρού και ήταν από χυτοσίδηρο μασίφ μαντέμι σκαλιστό.
Ήταν περίπου ίδιες μ’ αυτές της
παραλιακής λεωφόρου Νίκης, που έμειναν στη θέση τους
περισσότερα χρόνια.Ετσι, δεν υπήρχε περίπτωση τα οχήματα να μπούν ή να διακόψουν την πορεία του τραμ.
Οι κολόνες που κρατούσαν τα καλώδια του τραμ, είχαν σχήμα σταυρού και ήταν από χυτοσίδηρο μασίφ μαντέμι σκαλιστό.
Ο ίδιος δρόμος, λίγα χρόνια αργότερα, παρουσίαζε αυτήν την εικόνα, χωρίς το τραμ που ξηλώθηκε βιαστικά.
Όπως πολύ εύστοχα παρατηρούν οι φίλοι της
διαδικτυακής ομάδας, η παραπάνω φωτογραφία της καρτ ποστάλ πρέπει να έχει
ληφθεί στο τέλος του 50 – αρχές του 60.
Δηλαδή, μετά την κατάργηση του τραμ στην Εγνατία, το 1957, και πριν από την έλευση τηλεόρασης στην Ελλάδα, το 1966, καθώς δεν υπάρχουν κεραίες στις ταράτσες των πολυκατοικιών…
Τα πρώτα πολυώροφα κτίρια φαντάζουν μάλλον συμπαθητικά, χωρίς διαφημιστικές πινακίδες, κλιματιστικά και κεραίες.
Φυσικά, δεν έχουν τίποτα από τη
γοητεία και την αρχιτεκτονική ιδιαιτερότητα των προκατόχων τους…Δηλαδή, μετά την κατάργηση του τραμ στην Εγνατία, το 1957, και πριν από την έλευση τηλεόρασης στην Ελλάδα, το 1966, καθώς δεν υπάρχουν κεραίες στις ταράτσες των πολυκατοικιών…
Τα πρώτα πολυώροφα κτίρια φαντάζουν μάλλον συμπαθητικά, χωρίς διαφημιστικές πινακίδες, κλιματιστικά και κεραίες.
Το 1954,
ξηλώθηκε η γραμμή της 25ης Μαρτίου και καταργήθηκαν οι
σιδηροτροχιές στις οδούς Βασ. Γεωργίου και Βασ. Όλγας, ενώ το 1957,
πενήντα χρόνια περίπου από τη λειτουργία του ηλεκτροκίνητου τραμ στην πόλη,
διακόπηκε οριστικά η κυκλοφορία του στους δρόμους της Θεσσαλονίκης.
Το Καλοκαίρι του 1957, ήταν το
τελευταίο καλοκαίρι για τους τροχιοδρόμους της Θεσσαλονίκης.
Στις 27
Ιουλίου 1957, πέρασε για
τελευταία φορά το τραμ κάτω από την Καμάρα και την οδό Εγνατίας.
Μετά το τραμ ήρθαν τα αυτοκίνητα και η πόλη
παραδόθηκε στο καυσαέριο και το κυκλοφοριακό
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου