15.Πρωταπριλιά. Προέλευση του Εθίμου

ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΑ

15.Πρωταπριλιά. Προέλευση του Εθίμου

http://roykoymoykoy.blogspot.gr/

http://www.newsbomb.gr/

http://www.sansimera.gr/

Από τη Βικιπαίδεια,

    Τα ψέματα της Πρωταπριλιάς είναι ένα έθιμο που μας έχει έρθει από την Ευρώπη. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές σχετικά με τον τόπο και τον χρόνο που γεννήθηκε το έθιμο αυτό. Δύο από αυτές, όμως, είναι οι επικρατέστερες.

Από τους Κέλτες

    Σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή, το έθιμο ξεκίνησε από τους Κέλτες. Λαός της βορειοδυτικής Ευρώπης, οι Κέλτες, ήταν δεινοί ψαράδες. Η εποχή του ψαρέματος ξεκινούσε την 1η Απριλίου. Όσο καλοί ψαράδες όμως και να ήταν, την εποχή αυτή του χρόνου τα ψάρια πιάνονται δύσκολα. Έτσι και αυτοί, όπως προστάζει ο "κώδικας δεοντολογίας" των ψαράδων όλων των εποχών, έλεγαν ψέματα σχετικά με τα πόσα ψάρια είχαν πιάσει. Αυτή η συνήθεια, έγινε με το πέρασμα του χρόνου έθιμο.

Από τη Γαλλία

    Η δεύτερη εκδοχή, που θεωρείται και πιο βάσιμη ιστορικά, θέλει γενέτειρα του εθίμου την Γαλλία του 16ου αιώνα. Μέχρι το 1564 η πρωτοχρονιά των Γάλλων ήταν η "1η Απριλίου". Την χρονιά αυτή όμως, και επί βασιλείας Καρόλου του 9ου, αυτό άλλαξε και Πρωτοχρονιά θεωρούνταν πλέον η 1η Ιανουαρίου.

    Στην αρχή αυτό δεν το δέχτηκαν όλοι οι πολίτες. Οι αντιδραστικοί συνέχιζαν να γιορτάζουν, την παλαιά πλέον, πρωτοχρονιά τους την 1η Απριλίου, ενώ οι υπόλοιποι τους έστελναν πρωτοχρονιάτικα δώρα για να τους κοροϊδέψουν. Το πείραγμα αυτό μετατράπηκε με τον καιρό σε έθιμο.

Το έθιμο στην Ελλάδα

    Το έθιμο αυτό ήρθε και στην Ελλάδα και διαφοροποιήθηκε αποκτώντας μια ελληνική χροιά. Η βασική ιδέα βέβαια παρέμεινε ίδια. Λέμε αθώα ψέματα με σκοπό να ξεγελάσουμε το «θύμα» μας. Σε κάποιες περιοχές, θεωρούν ότι όποιος καταφέρει να ξεγελάσει τον άλλο, θα έχει την τύχη με το μέρος του όλη την υπόλοιπη χρονιά. Σε κάποιες άλλες πιστεύουν ότι ο «θύτης» θα έχει καλή σοδειά στις καλλιέργειες του. Επίσης το βρόχινο νερό της πρωταπριλιάς, θεωρούν μερικοί, ότι έχει θεραπευτικές ιδιότητες. Όσο για το «θύμα», πιστεύεται ότι, σε αντίθεση με τον «θύτη», θα έχει γρουσουζιά τον υπόλοιπο χρόνο και πιθανότατα αν είναι παντρεμένος θα χήρεψει γρήγορα.

    Σύμφωνα με τον Έλληνα λαογράφο Λουκάτο το έθιμο αυτό αποτελεί ένα σκόπιμο "ξεγέλασμα των βλαπτικών δυνάμεων που θα εμπόδιζαν την όποια παραγωγή" όπως είναι η αρχή του μήνα τόσο για τον Μάρτιο, όσο και τον Απρίλιο υποχρεώνοντας πολλούς να λαμβάνουν διάφορα "αντίμετρα" (αλεξίκανα μέτρα). Επίσης και ο Έλληνας λαογράφος Γ. Μέγας συμφωνεί πως η πρωταπριλιάτικη "ψευδολογία" παραπλανά ελλοχεύουσες δυνάμεις του κακού, έτσι ώστε να θεωρείται από τον λαό ως σημαντικός όρος μαγνητικής ενέργειας (έλξης ή αποτροπής) για μια επικείμενη επιτυχία.

Περιστατικά

    Τον προηγούμενο αιώνα, η τεχνολογία βοήθησε κάποιους να ξεγελάσουν χιλιάδες άτομα την ημέρα αυτή.  Για παράδειγμα μια Αμερικάνικη εφημερίδα δημοσίευσε ένα άρθρο (στις αρχές του 20ού αιώνα), στο οποίο αναφερόταν ότι ο Τόμας Έντισον είχε εφεύρει μια μηχανή, η οποία μετέτρεπε το νερό σε κρασί. Οι μετοχές των εταιριών παρασκευής και διακίνησης οίνου, σημείωσαν κατακόρυφη πτώση στο χρηματιστήριο.

Οι φάρσες που έμειναν στην ιστορία!

    Κάποιοι κατάφεραν να... ταρακουνήσουν ολόκληρο τον κόσμο!

    Το πρωταπριλιάτικο έθιμο προστάζει φάρσες, ας το τιμήσουμε λοιπόν όπως του πρέπει.

    Ας δούμε  μια σειρά από εξαιρετικές πρωταπριλιάτικες φάρσες που ξεγέλασαν όλο τον κόσμο!

Το Μπιγκ Μπεν γίνεται... ψηφιακό

    Ήταν 1η Απριλίου 1980 όταν το BBC ανακοίνωσε ότι το ρολόι-σύμβολο του Λονδίνου θα περνούσε από ψηφιακό... λίφτινγκ, για να εκμοντερνιστεί λιγάκι. Η ανακοίνωση σόκαρε τους Λονδρέζους, οι οποίοι αντιτάχθηκαν σθεναρά στην αλλαγή. Όσο για την ιαπωνική υπηρεσία του καναλιού, το BBC Japanese, ανακοίνωσε ότι οι δείκτες του Μπιγκ Μπεν θα δίνονταν δώρο στους πρώτους 4 ακροατές που θα επικοινωνούσαν με τον σταθμό. Ιάπωνας ναυτικός που βρισκόταν καταμεσής του Ατλαντικού τηλεφώνησε επιτόπου...

Νεράιδα-μούμια

    Την Πρωταπριλιά του 2007, εικόνες ενός μικρού μουμιοποιημένου πλάσματος ανέβηκαν στην ιστοσελίδα του Lebanon Circle Magik Co. Το site εξηγούσε ότι το απόκοσμο πλάσμα βρέθηκε από άντρα που είχε βγάλει βόλτα τον σκύλο του σε έναν παλιό ρωμαϊκό δρόμο στην εξοχή του Ντερμπισάιρ. Εκατοντάδες χιλιάδες επισκέφτηκαν την ιστοσελίδα και άλλοι τόσοι έστειλαν e-mails, στην προσπάθειά τους να μάθουν περισσότερα για τη νεραϊδούλα. Στο τέλος της Πρωταπριλιάς ωστόσο, ο ιδιοκτήτης του site, Dan Baines, αποκάλυψε πως επρόκειτο για φάρσα: το πλάσμα είχε κατασκευαστεί από τον ίδιο στο εργαστήριό του. Κι όμως, πολλοί λίγοι πίστεψαν την εκδοχή του και συνέχισαν να βομβαρδίζουν με ερωτήσεις την ιστοσελίδα, αρνούμενοι να αποδεχτούν το γεγονός ότι ήταν απλή φάρσα...

Παγόβουνο στο λιμάνι του Σίδνεϊ

    Μια φορτηγίδα που ρυμουλκούσε ένα τεράστιο παγόβουνο εμφανίστηκε στο λιμάνι του Σίδνεϊ της Αυστραλίας την 1η Απριλίου 1978. Ο Dick Smith, δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας και γνωστός καλαμπουρτζής, είχε ήδη δηλώσει δημόσια την πρόθεσή του να κουβαλήσει ένα παγόβουνο από την Ανταρκτική στην Αυστραλία και να το κόψει κατόπιν σε... παγάκια, τα οποία και θα πουλούσε στους ντόπιους. Τα παγάκια, καμωμένα από τα φρέσκα και παρθένα νερά της Ανταρκτικής, θα βελτίωναν υποτίθεται τη γεύση οποιουδήποτε ποτού. Οι τοπικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί κάλυπταν το γεγονός καρέ-καρέ, μια ξαφνική μπόρα θα έκανε ωστόσο τον πυροσβεστικό αφρό και την κρέμα ξυρίσματος να λιώσουν, αποκαλύπτοντας το πλαστικό υπόστρωμα του «παγόβουνου»...

Λευκά λιοντάρια στο Λονδίνο

    Την Πρωταπριλιά του 1860, πολυάριθμοι κάτοικοι της πόλης έλαβαν πρόσκληση που τους καλούσε στον Πύργο του Λονδίνου για να παρακολουθήσουν την ετήσια εκδήλωση του πλυσίματος των λευκών λιονταριών. Μέχρι το απόγευμα, ένα μεγάλο πλήθος είχε συγκεντρωθεί έξω από τον πύργο, για να πληροφορηθεί δυστυχώς ότι τα λιοντάρια είχαν εγκαταλείψει τις ανέσεις του πύργου εδώ και αιώνες, πόσω μάλλον τα λευκά λιοντάρια...

Μπέργκερ για... αριστερόχειρες

    Η γνωστή αλυσίδα φαστ φουντ Burger King δημοσίευσε μια έντυπη καταχώριση στο USA Today την Πρωταπριλιά του 1988. Η διαφήμιση ανακοίνωνε τη νέα προσθήκη στο μενού της αλυσίδας: το μπέργκερ για αριστερόχειρες! Ειδικά σχεδιασμένο για τα 32 εκατομμύρια αμερικανούς αριστερόχειρες, το μπέργκερ γινόταν εθνική υπόθεση. Περιλάμβανε τα ίδια συστατικά με το «απλό» μπέργκερ, μόνο που τα υλικά είχαν περιστραφεί κατά 180 μοίρες! Χιλιάδες χαρούμενοι καταναλωτές έσπευσαν στα Burger King για να απολαύσουν την πρακτική λιχουδιά, την ώρα που οι δεξιόχειρες τόνιζαν ότι ήθελαν το «παραδοσιακό» μπέργκερ, όχι το καινούριο...

Το τέρας του Λοχ Νες είναι νεκρό

    Πρωταπριλιά του 1972 και οι τίτλοι των εφημερίδων ανά τον κόσμο ανακοίνωναν ότι η Νέσι είχε βρεθεί επιτέλους και μάλιστα νεκρή! Μια ομάδα ζωολόγων από τον Ζωολογικό Κήπο του Γιορκσάιρ, που ήταν εδώ και καιρό στα ίχνη του τέρατος του Λοχ Νες, ανακάλυψαν το κουφάρι να επιπλέει στη λίμνη την προηγούμενη μέρα. Οι αναφορές έκαναν λόγο για βάρος 1,5 τόνου και μήκος σχεδόν 5 μέτρων, την ώρα που η Νέσι αποδεικνυόταν ότι ήταν «κράμα» ταύρου, ελέφαντα και φώκιας! Ο υπεύθυνος εκπαιδευτικών προγραμμάτων του ζωολογικού, John Shields, ομολόγησε ότι εκείνος σκάρωσε τη φάρσα, τοποθετώντας το άψυχο σώμα του κατασκευασμένου ζώου στη λίμνη...

Η νέα χώρα του Σαν Σερίφ

    Πρώτη Απριλίου 1977 και η εφημερίδα Guardian φιλοξενεί 7σελιδο αφιέρωμα στο Σαν Σερίφ, ένα μικρό νησιωτικό κράτος του Ινδικού Ωκεανού που αποτελείται από μια συστάδα ειδυλλιακών νήσων. Το αφιέρωμα περιλάμβανε αναφορές για την καθημερινότητα των κατοίκων, την ιστορία και γεωγραφία της χώρας, καθώς και τουριστικού τύπου πληροφορίες. Τα τηλέφωνα της εφημερίδας δεν σταμάτησαν να χτυπούν όλη μέρα από αναγνώστες που ήθελαν να μάθουν περισσότερα γι' αυτόν τον πρώτης τάξεως ταξιδιωτικό προορισμό!  

    Η πετυχημένη φάρσα του Guardian θα εγκαινίαζε μάλιστα την παράδοση των εφημερίδων να προσπαθούν να ξεγελάσουν τους αναγνώστες τους την Πρωταπριλιά...

Η γήινη βαρύτητα αποσταθεροποιείται

    Κατά τη διάρκεια ραδιοφωνικής συνέντευξης στο BBC Radio 2 το πρωινό της Πρωταπριλιάς του 1976, ο αστρονόμος Patrick Moore ανακοίνωνε ότι στις 9:47 π.μ. ένα ιδιαίτερα σπάνιο αστρονομικό φαινόμενο θα λάμβανε χώρα: ο Πλούτωνας θα περνούσε πίσω από τον Δία, με την ευθυγράμμιση των δύο πλανητών να προκαλεί αποσταθεροποίηση της γήινης βαρύτητας. Ο Moore ενημέρωνε τους ακροατές ότι αν πηδούσαν στον αέρα την ακριβή στιγμή της πλανητικής ευθυγράμμισης, τότε θα βίωναν μια περίεργη αίσθηση σαν να επιπλέουν στον αέρα. Εκατοντάδες τηλεφωνήματα ακροατών επιβεβαίωσαν τους ισχυρισμούς του αστρονόμου, με το κοινό να νιώθει ότι επιπλέει στον χώρο! Τι αν επρόκειτο για φάρσα, γυναίκα δήλωσε ότι αυτή και 11 φίλοι της ανασηκώθηκαν ξαφνικά από τις καρέκλες τους και άρχισαν να ίπτανται στο δωμάτιο...

Τα μακαρόνια που... φυτρώνουν

    Η καλύτερη ίσως δημόσια φάρσα έλαβε χώρα το 1957, όταν η ειδησεογραφική εκπομπή του Panorama αναμετέδιδε ένα τρίλεπτο σποτ από θερισμό μακαρονιών στην Ελβετία: λόγω του ιδιαίτερα ήπιου χειμώνα και της «εξαφάνισης του μαμουνιού των μακαρονιών»(!), στο βίντεο διακρινόταν μια ελβετική οικογένεια να μαζεύει μακαρόνια από «μακαρονιές» και να τα βάζει σε καλάθια! Το μότο μάλιστα του οπτικού υλικού διαβεβαίωνε τους καταναλωτές ότι «για όσους λατρεύουν αυτό το πιάτο, δεν υπάρχει τίποτα σαν τα αληθινά μακαρόνια ιδιωτικής παραγωγής». Εκατοντάδες κόσμου τηλεφώνησαν στο BBC ζητώντας πληροφορίες για το πώς θα μπορούσαν και εκείνοι με τη σειρά τους να καλλιεργήσουν τις δικές τους μακαρονιές. Τι απαντούσαν οι τηλεφωνητές του σταθμού; «Βάλτε έναν βλαστό μακαρονιού μέσα σε κουτί ντοματοχυμού και προσευχηθείτε για το καλύτερο δυνατό»...

Ασπρόμαυρη τηλεόραση με χρώμα

    Σουηδία, 1η Απριλίου 1962: το μόνο τηλεοπτικό κανάλι της χώρας, που πρόβαλλε ασπρόμαυρη εικόνα, ανακοίνωνε ότι ο «ειδικός» Kjell Stensson θα αποκάλυπτε στο κοινό πώς θα μπορούσαν να βλέπουν έγχρωμες εικόνες στην ασπρόμαυρη τηλεόρασή τους. Οι ερευνητές, ισχυριζόταν ο τεχνικός, ανακάλυψαν ότι αν καλύψεις την τηλεόρασή σου με ένα καλσόν, η επίδρασή του θα έκανε τις φωτεινές ακτίνες να καμφθούν με τέτοιον τρόπο παράγοντας εικόνα που θα έμοιαζε με έγχρωμη. Το μόνο που έπρεπε να κάνει ο τηλεθεατής είναι να κόψει ένα καλσόν και να το κολλήσει στην επιφάνεια της οθόνης! Χιλιάδες άνθρωποι «έφαγαν» τη φάρσα, με τα καλσόν να πληρώνουν τη νύφη. Η πρώτη μάλιστα έγχρωμη τηλεοπτική προβολή έλαβε χώρα στη Σουηδία την Πρωταπριλιά του 1970. Όχι, κανείς δεν το πίστεψε...

Ανακάλυψη του χωριού του Aστερίξ

    Το 1993, αρθρο στη βρετανική εφημερίδα Independent ανέφερε την ανακάλυψη του χωριού του Aστερίξ από επιστήμονες των Πανεπιστημίων της Οξφόρδης και της Βρέστης. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι ανασκαφές έφεραν στο φως νομίσματα, στα οποία απεικονίζονταν αγριογούρουνα, ενώ δεν υπήρχε ίχνος ρωμαϊκής εισβολής!

Ο τάφος του Σωκράτη

    Το 1995, το ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού ανακοίνωσε ότι κατά τις ανασκαφές του μετρό βρέθηκε ο τάφος του Σωκράτη. Το υπουργείο έδωσε, μάλιστα, λεπτομέρειες, ενώ σημείωνε ότι βρέθηκαν επίσης ο χιτώνας του ιδίου, αλλά και ίχνη του κονίου που είχε πιει. Η είδηση έκανε το γύρο του κόσμου μέσω των ξένων ειδησεογραφικών πρακτορείων. Πρώτο στην παγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού έπεσε το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, που λίγες ώρες μετά έσπευσε να ανακαλέσει. 

Πιγκουίνοι της Ανταρκτικής

    Το 2008, το BBC παρουσίασε βίντεο με μία μοναδική ανακάλυψη. Πιγκουίνοι της Ανταρκτικής μετατρέπονται σε αποδημητικά πουλιά, πετώντας μίλια μακριά. Σύμφωνα με τον παρουσιαστή, Τέρι Τζόουνς, προορισμός τους είναι τα τροπικά δάση της Αμερικής.