Προβλήματα, αοριστίες και... ευτράπελα του περιουσιολογίου που λέγεται ότι έρχεται...

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ  

Προβλήματα, αοριστίες και... ευτράπελα του περιουσιολογίου που λέγεται ότι έρχεται...

http://roykoymoykoy.blogspot.gr/

https://www.capital.gr

Του Πολύβιου Πετρόπουλου 

    Στο άρθρο μου "Φορολογικά παράδοξα, μύθοι και αλήθειες" που δημοσιεύτηκε στις 4/9/2018 έγραφα ότι "Το 'περιουσιολόγιο', που ετοιμάζεται να εφαρμοστεί, παραβαίνει έναν αυτονόητο κανόνα: Ότι δεν θεσπίζεις νόμο του οποίου ΔΕΝ ελέγχεται η καθολική εφαρμογή -εκτός αν σκοπεύουν να ψάχνουν τα σπίτια όλων των πολιτών!!! Όπως είπε ο Σόλων, "Ο νόμος πρέπει να διατυπώνεται έτσι, ώστε η εφαρμογή του να είναι και στην πράξη δυνατή, εφόσον ο νομοθέτης θέλει να τιμωρεί αποτελεσματικά τους λίγους και όχι άσκοπα τους πολλούς απ` τους πολίτες." Και τί θα γίνει με τους χάκερς, που θα μπορούν να μαθαίνουν ποιός έχει τί;;;"

    Όμως μου προξενούν κατάπληξη όσα διαβάζω και ακούω στα ΜΜΕ από γνωστούς -αξιόλογους κατά τα άλλα- οικονομικούς συντάκτες και φοροτέχνες, ή μάλλον όσα παραλείπουν να γράψουν ή να πούν, τα οποία είναι τόσο αυτονόητα, γι'αυτό θέλω να επανέλθω αναλυτικότερα στο θέμα. Στο περιουσιολόγιο οι φορολογούμενοι θα πρέπει να δηλώνουν, εκτός από όσα ήδη δηλώνονται στο Ε1 και Ε2, τα πολύτιμα αντικείμενα πάσης φύσεως, χρυσαφικά, έργα τέχνης, μετρητά στο σεντούκι και σε θυρίδες, κειμίλια... της γιαγιάς, μη εισηγμένες μετοχές, άλογα ιπποδρόμου κλπ. κλπ.

    Στο προαναφερθέν άρθρο μου έθιξα δύο μόνο προβλήματα. Αλλά υπάρχουν και πολλά άλλα. Π.χ. 

      -Πώς εκτιμάει ο φορολογούμενος πολίτης την αξία ενός πίνακα ή ενός χρυσαφικού ή μη εισηγμένων μετοχών προκειμένου να τα δηλώσει; 

      -Πώς δηλώνονται τα μετρητά που υπάρχουν σε κάθε σπίτι; Αυτά μπορεί να είναι σήμερα Χ, αύριο -Χ γιατί αγόρασε κάποια είδη σουπερμάρκετ, και μεθαύριο +Χ γιατί εισέπραξε τη σύνταξή του.

      -Ποιός θα ευθύνεται αν οι χάκερς, που είδαν τα χρήματα και λοιπά στοιχεία ενός εκάστου, ληστεύουν τα σπίτια των πιό ευκατάστατων ή των πιό ανήμπορων (ανάπηρων, ηλικιωμένων κλπ.);

      -Θα υπάρχει και νέα φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας, ή θα καταργηθεί ο ΕΝΦΙΑ, που ήδη αποτελεί διπλή φορολόγηση, όπως έχω εξηγήσει στο προαναφερθέν άρθρο μου; 

      -Διπλή φορολόγηση θα είναι και για τα άλλα περιουσιακά στοιχεία, αν η απόκτησή τους έγινε με ήδη φορολογηθέν εισόδημα.

      -Τί θα γίνεται αν κάποια περιουσιακά στοιχεία έχουν αποκτηθεί με δάνεια;

      -Πώς θα δηλώνονται οι κοινοί τραπεζικοί λογαριασμοί;

      -Αρνητικό αποτέλεσμα θα έχει το περιουσιολόγιο στην προσέλκυση καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες και στην αγορά κρατικών ομολόγων.

      -Θα αυξηθεί η διαρροή κεφαλαίων προς το εξωτερικό. Εύποροι φορολογούμενοι θα μεταφέρουν την φορολογική τους κατοικία, αλλά και επιχειρήσεις την έδρα τους, στο εξωτερικό. Έχει υπολογισθεί ότι 125 περίπου δισ. δολάρια "μετακόμισαν" εκτός Γαλλίας από το 1998 μέχρι το 2015 λόγω του φόρου περιουσίας.

      -Αρκετές οικονομικές μελέτες δείχνουν ότι οι φόροι περιουσίας επηρεάζουν αρνητικά σε μιά οικονομία τις αποταμιεύσεις, τις επενδύσεις και την οικονομική ανάπτυξη.

      -Το διοικητικό, οργανωτικό, διαχειριστικό, γραφειοκρατικό, κυρίως ελεγκτικό, αλλά και πολιτικό, κόστος είναι υπέρμετρο, ενώ τα έσοδα που θα αποφέρει πολύ μικρά. Στις χώρες του ΟΟΣΑ, τα έσοδα από φόρους περιουσίας ήταν λιγότερα από το 1% του συνόλου των φορολογικών εσόδων τους.

      -Σε ποιά άλλη χώρα υπάρχει παρόμοιο περιουσιολόγιο και τί αποδίδει στο κράτος; Κάποια κράτη-μέλη του ΟΟΣΑ επιχείρησαν να εφαρμόσουν ένα περιουσιολόγιο, αλλά τα περισσότερα τελικά εγκατέλειψαν την προσπάθεια λόγω μικρής απόδοσης ως προς τα έσοδα του κράτους σε σχέση με το διαχειριστικό κόστος, ή λόγω αντισυνταγματικότητας. Το 1990 τα μισά από τα 34 μέλη είχαν φόρους περιουσίας. Το 2010 φόρους περιουσίας είχαν μόνο η Γαλλία, η Ισπανία, η Νορβηγία και η Ελβετία (σε επίπεδο καντονίων). Στις δύο πρώτες τα συνολικά έσοδα ήταν μόνο 0,4% του συνόλου των φορολογικών εσόδων. Η Αυστρία κατήργησε τον φόρο περιουσίας το 1994. Η Δανία και η Γερμανία το 1997. Η Ολλανδία το 2001. Η Φιλανδία, η Ισλανδία και το Λουξεμβούργο το 2006. Η Σουηδία το 2007. Στη Βρετανία, κρίθηκε ότι ήταν αδύνατον να συνταχθεί ένας νόμος για τον φόρο περιουσίας ο οποίος να αποφέρει τόσα έσοδα στο κράτος, που να αξίζει το διοικητικό και πολιτικό κόστος. Στις ΗΠΑ η επιβολή ενός φόρου περιουσίας θεωρήθηκε πως αγγίζει τα όρια της αντισυνταγματικότητας. 

    Ας ελπίσουμε ότι οι αρμόδιοι θα τα κατανοήσουν όλα αυτά. Θέλω να πιστεύω ότι τα γραφόμενα στα ΜΜΕ για το περιουσιολόγιο, που λέγεται ότι ετοιμάζεται, να αποτελεί μιά αυθαίρετη πρόβλεψη. Εκτός αν το ελληνικό δημόσιο θέλει να εφαρμόσει το "Big Brother Is Watching You", και να ελέγχει τους πολίτες για τα πάντα...

* Ο κ. Πολύβιος Πετρόπουλος είναι Καθηγητής Αμερικανικών πανεπιστημίων (και νυν συνταξιούχος)