ΑΞΕΧΑΣΤΕΣ ΠΑΤΡΙΔΕΣ

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ ΦΙΛΩΝ    

ΑΞΕΧΑΣΤΕΣ ΠΑΤΡΙΔΕΣ

http://roykoymoykoy.blogspot.gr/

Μιχάλης Καμπερογλου

     Όταν μου τηλεφώνησε... κάποια χρονική στιγμή ´ ''ο αγαπητός φιλος  Κος Γιάννης Τριάντης και ζήτησε την συμμετοχή μου στην σημερινή εκδήλωση. Η πρώτη μου αντίδραση... Ήταν μία παύση. 'Μετά από λίγο σκέφθηκα. ότι κι εγώ σαν γόνος προσφύγων, έχω κρατήσει στην ψυχή μου την αλησμόνητη πατρίδα και παρ' όλο που δεν είμαι φιλόλογος ή ιστορικός... Κάτι έχω να πω.... Τον Ευχαριστώ για τούτη την ευκαιρία, όπως κι όλους τους συντελεστές,... Και κυρίως όλους εσάς που βρίσκεστε τούτη τη χρονική στιγμή...  σ'αυτόν τον χώρο των πολιτιστικών εκδηλώσεων (Θέατρο Άνετον Θεσσαλονίκη)
    Θα σας απασχολήσω για λίγο με το χρώμα του λόγου γύρω από τις αλησμόνητες πατρίδες...!!!!
    Ήταν Τότε, το 1922 με τη Μικρασιατική καταστροφή.... Που με λιγοστά υπάρχοντα, κι ένα απλό ρούχο... άφησαν οι δικοί μας άνθρωποι, παππούδες γιαγιάδες, μανάδες, πατεράδες και παιδιά, τα μέρη όπου ανάλωσαν τη ζωή τους. Φύτεψαν δέντρα... καλλιέργησαν τη γη, ανάστησαν και κράτησαν τον πολιτισμό του γένους μας... στα περήφανα ύψη της κορυφή....!!!
    Έστησαν κέντρα Πολιτισμού... Σχολεία, Θέατρα, γυμναστήρια,.... καλλιέργησαν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, το πνεύμα τους... Για να μη χάσουν τη μεγάλη κληρονομιά της γνώσης και του πολιτισμού..!
    Ύψωσαν περήφανοι το ανάστημά τους, απέναντι στον τότε κατακτητή ... κι από υποτελείς... έγιναν παράγοντες που μεγαλούργησαν, στην οικονομία, την επιστήμη, τα γράμματα, τις τέχνες, τη μουσική και τον πολιτισμό γενικότερα.....!!!
    Όταν αφήνεις έναν τόπο δικό σου, το δώμα και την αυλή σου,.... Δεν αφήνεις υλικά αγαθά μόνο... εγκαταλείπεις.... τη χαρά, τον πόνο, τη θλίψη, το ΧΑΜΌΓΕΛΟ, τη ζωή σου ολάκερη, που σ'έχει σημαδέψει για πάντα....! Κουβαλάς μαζί σου τις μνήμες στις πληγές που παραμένουν ανοιχτές για πάντα....Και σε προσδιορίζουν... Σαν άνθρωπο, σαν παρουσία σε τούτον τον πλανήτη που λέγεται γη...!
    Τα στενορίμια, όπου περπάτησες ξυπόλητος σαν παιδί, και ανδρώθηκες κάποια στιγμή για να φλερτάρεις με τα όνειρα.... σε κυνηγάνε σε κάθε δημιουργική διάθεση... κι ο πόνος τρέφεται με δάκρυα και μεγαλώνει.......!!
    Στρέφοντας πίσω το βλέμμα στο χθες,... Δεν μπορείς να ξεχάσεις ο,τι βίασαν την ψυχή σου σαν πήρανε την απόφαση να εγκαταλείψεις τα παρτέρια με ανθούς ζωής ''που φύτεψες και πότισες με τα δάκρυα Σου'' και να πάρεις το δρόμο της προσφυγιάς......! Αδέκαρος...! Άστεγος..... δίχως ενδεχομένως τους γονείς σου,... Που χάθηκαν στη λαίλαπα της συμφοράς και της καταστροφής...
    Θα θελα να σας διαβάσω ένα απόσπασμα από το εθιμογραφικό μυθιστόρημα μου ''το αφιερωμένο στη Γιαγιά Κατιγκω'' τη Γιαγιά Μου !!!! Έλεγε η γιαγιά;σελ 10

    «Λοιπόν, άνθρωποι Μου, το χωριό μας ήταν μικρό, αλλά τα είχε Όλα. Τ'όνομά του ήταν

Μουταλάσκη. Στη μέση της πλατείας η Εκκλησία του Αϊ Βασίλη με τους πολλού τρούλους (Όλα αυτά στα τούρκικα... που δυστυχώς δεν θυμάμαι... γιατί κλώτσαγα τη μάνα Μου και μαζί τη γλώσσα των γειτόνων). Στ'αριστερά της Εκκλησίας το σχολείο.. Που Στις δόξες του δίδασκε τα Ελληνικά γράμματα... και κοινότητα παραδίπλα,ένα γύρω το καφενείο, το χασαπιό, το κουρείο, το ψιλικατζίδικο,... Όλα σε μια πλατεία ήτανε... Σαν να βρισκόταν σε μεγάλη αγκαλιά. Πιο πέρα το τζαμί.. Για τους μουσουλμάνους, τις καλές μέρες... ήμασταν όλοι αγαπημένοι' «Τούρκοι-Έλληνες-Αρμένιοι-Κούρδοι». Μόλις έμπαινε το μικρόβιο τρώγαμε ο ένας τον άλλο-Έτσι κλείσανε Ι εκκλησιές, τα σχολεία και μας κόψανε πολλούς τη γλώσσα... Κι είχαμε πολλούς χωρίς γλώσσα(ντιλ) Η γλώσσα όμως της καρδιάς κρατήθηκε μέχρι που μας διώξανε... Κι ήρθαμε και ριζώσαμε ...εδώ πέρα.... Άστεγοι, άφραγκοι, κουρελήδες, πεινασμένοι σαν θεριά... σ' ένα ερημικό τοπίο που θύμιζε λίγο τα γύρω βουνά της χαμένης μας πατρίδας και φυτέψαμε τις μνήμες μαζί με τα δέντρα και τα λουλούδια....!
    Το πρώτο δέντρο που φυτέψαμε ήταν η μουριά της αυλής μας!!!.'.. Πήρα τότε από τον Κυρ Βαγγέλη το καλύτερο δενδρύλλιο. Άνοιξε το λάκκο ο γαμπρός Μου ο Γιάννης. Ορφανός από μητέρα και πατέρα. Στα μέρη του είχανε χωράφια μέχρι την άλλη άκρη του ορίζοντα.. Το μάτι σου δεν έφτανε να τ' αγκαλιάσει και τ' αφήσανε και φύγανε όπως όλοι σε τούτη τη γειτονιά. Αφήσαμε τα όνειρα, τις ελπίδες μας.Πίσω μείνανε οι πηγές από όπου πίναμε το νερό της ζωής. Πίσω μείνανε οι όμορφες τριανταφυλλιές και οι πρόγονοί μας που ήταν θαμμένοι στα ιερά χώματα όπου ζήσαμε αιώνες. Τα πρώτα μας δάκρυα, το πρώτο μάς κλάμα σαν φανερωθήκαμε στη ζωή, κι αυτά πίσω μας μείνανε. Στον ψίθυρο το ανέμου,... αν επισκεφθείς τούτη την περιοχή, θ' ακούσεις το πρώτο μας κλάμα. Θ' ακούσεις τις φωνές και τα βογγητά... όσων μαρτύρησαν σε τούτον τον τόπο. Σε καλούν σε κουβέντα για Νάσου θυμίσουν πώς αυτοί φυλάγουν Θερμοπύλες. Πως πρέπει κι εσύ να φυλάγεις Θερμοπύλες στον τόπο που ζεις.. Νά'σαι μεγαλόψυχος προς όλους αυτούς που άθελά τους ξεριζώνουν την ψυχή σου, την πληγώνουν, και της αφήνουν σημάδια που δεν επουλώνονται... Οι φωνές τους είναι μαρτυρία το τόπου. Είναι χνάρι της αιώνιας παρουσίας μας στη ζωή. Τούτο το δέντρο φυτεύτηκε με λίγο χώμα από τις ξεριζωμένες πατρίδες. Με πολύ αγάπη από τους ανθρώπους που κουβάλησαν μαζί τους ελπίδα και όνειρα. Κτίσανε την παραγκούπολη τους και σε κάθε αυλή φυτέψαμε.. ένα δέντρο...! Το δέντρο της αγάπης, της προοπτικής... Το δέντρο του μεταξιού, και έθρεψαν μεταξοσκώληκες και φτιάξανε μετάξι»

    Αυτή η μουριά μεγάλωνε κάθε μέρα. Οι δυσκολίες της ζωής, κι αυτές ακολουθούσαν το μεγάλωμά της. Το είκοσι δύο που 'ρθανε με το βρακί στο χέρι, κουβάλησαν μαζί τους την ελπίδα για μια ήρεμη νοικοκυρεμένη ζωή. Σφιχταγκαλιάστηκαν τα σπίτια που χτίσανε, μικρά μαστορεμένα από δικούς τους ανθρώπους. Είχανε φέρει μαζί τους το μυστρί και το κοπίδι και ένα νήμα της στάθμης για να τα κάνουν όλα ίσια, τίποτε να μη στραβώνει.. Μέρες κράτησε το κτίσιμο του σπιτιού, μέρες που τρώγανε ψωμί και κρεμμύδι και ντομάτα.' Τα χρήματα δεν περίσσευαν κι οι δουλειές ήταν λιγοστές, ανεργία και ανέχεια πάνε μαζί, κι αυτοί είχανε και από τα δύο. Μόνο η καρδιά τους και η ψυχούλα τους τ' άντεχε Όλα και δεν τους πρόδωσε.'. Προκόψανε , όπως και να' χει το πράγμα... Κάνανε το σταυρό τους καθημερινά, στο σπίτι μπρος στα εικονίσματα που φέρανε από την πατρίδα και στην εκκλησία. Η ορφάνια της πατρίδας που γεννήθηκαν δεν τους πτόησε. Πολλές γυναίκες πιάσανε δουλειά στα καπνομάγαζα, και με το λιγοστό μεροκάματο βοηθούσαν την οικονομία του σπιτιού. Το σπιτάκι μικρό,... Τα είχε Όλα, και πάνω απ'όλα παιδικές φωνές που θα φύλαγαν το μέλλον της ύπαρξης..'!!!

    Δυστυχώς μέχρι και σήμερα συνεχίζεται ο ξεριζωμός... Η προσφυγιά δεν έχει τέλος.'.. ακολουθεί τους ίδιους δρόμους... Οι πολεμικές επιχειρήσεις, η ανέχεια, η φτώχεια, οι γενοκτονίες δημιουργούν κύματα προσφύγων, που εγκαταλείπουν τη μητέρα γη τους, για να βρουν αλλού τροφή, πατρίδα.. ξένοι στον ίδιο τους τον πλανήτη...  κυνηγημένοι και άστεγοι.'.
    Εδώ θά'θελα να σας θυμίσω τα λόγια ενός μεγάλου ποιητή του Κώστα Βάρναλη που οραματιζόταν τη γη έναν παράδεισο Ειρήνης και λέει στο ποίημα του ο τρελός μεταξύ άλλων το εξής θαυμαστό ''Αμπωτες και να δυνώμουν για μια στιγμή να τρελαινόμουν κι ο σαλεμένος νους και τα κλεισμένα τσίνουρα να μην ξαμώνουν σύνορα και χώριους ουρανούς...
    Κλείνοντας αυτά τα λίγα που ήθελα, από την ψυχή μου......  να σας αναφέρω για τις αλησμόνητες πατρίδες....  Θά ‘θελά να σας απασχολήσω για λίγο ακόμη διαβάζοντας ένα ποίημα γραμμένο για την αλησμόνητη πατρίδα...  είτε λέγεται Καισάρεια, Σμύρνη ,Πόντος..'

Καισάρεια
Ήσουν η πατρίδα των γονιών μου
Είσαι η πατρίδα του γένους μου.'
Εκεί αναζήτησα την ανάσα του παππού μου
Περπάτησα στα σκαλοπάτια που άφησε
Το χθεσινό του χνάρι
Ονειρεύτηκα στα πεζούλια με τις κληματαριές,όπου κι εκείνος ονειρεύτηκε
Φίλησα το χώμα που καλλιεργούσε
Αγάπησα τη γη που τον ανέστησε
Προσευχήθηκα στο Θεό που λάτρευε
Προσκύνησαν τους τάφους των προγόνων του..
Μίλησα με τους Αγίους που δοξάσανε
Τα χώματα σου Καισάρεια.....
Νοσταλγός της βοής και της αγάπης Σου
αναλώνομαι με την σκέψη σου....
Τα θρυμματισμένα σου οράματα...
συλλέγω σ'ένα πάπυρο
να τα κάνω λόγους παρουσίας
μαρτυρίας στα κείμενα.....
της συνέχειάς μου...της συνέχειάς σου
για να λυτρώσω εμένα
Που κάτω από τα πόδια μου
είναι σαθρές οι στήλες που τα στηρίζουν
νιώθω ένα κλαδί ξεκωμένο.....
Με την πατρίδα μου να σβήνει με γομολάστιχα
κι εγώ χωρίς γονιούς να μη θέλω
να ξεχάσω'δένω ρίζες σε τούτα τα γράμματα....
Καισάρεια πατρίδα των γονιών μου..πατρίδα μου Αλήσμονη!!!
Μιχάλης Ι Καμπέρογλου