Ο κεραυνός του Πενς έπεσε στο κεφάλι του Ταγίπ Ερντογάν: Αναμένεται και
από τον Πούτιν;
Το έστειλε ο Γιώργος Επιτήδειος
Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΔΡΙΒΑ, Διεθνολόγου
Η κυβέρνηση του
Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι η πιο συνηθισμένη, τόσο για την Αμερική
όσο και για τον δυτικό κόσμο στο σύνολό του. Αν υπάρχει μια πτυχή στην οποία η
κυβέρνηση Τραμπ παίρνει άριστα (αντικειμενικά) είναι η περίπτωση της Τουρκίας. Επειδή η
ελληνική εξωτερική πολιτική αναλώνεται πολύ (έμμεσα και άμεσα) στα ελληνοτουρκικά,
μας αφορά πολύ το ότι οι Τραμπ και Πενς, έχουν καταλάβει πολύ καλά την Άγκυρα και τον Ερντογάν.
Πού πηγαίνουν
τα πράγματα μετά τους κεραυνούς του Πενς εντός των κόλπων του ΝΑΤΟ για την Τουρκία; Τί μπορούμε να περιμένουμε από τη Μόσχα; Δεν
καταλαβαίνουν από εκβιασμούς οι Τραμπ και Πενς.
Οι σχολιασμοί
για το ύφος και το ήθος του Τραμπ και του Πενς, ποικίλουν. Ειδικά ο τρόπος επικοινωνίας του Αμερικανού
προέδρου, συνεχίζει να είναι στο κέντρο κάθε συζήτησης για την αμερικανική
πολιτική. Μπορεί πράγματι ο Τραμπ να είναι ένας ”παλιομοδίτης” ο οποίος όμως, ξέρει
πολύ καλά να βάζει μια τιμή πώλησης στα πάντα. Ο Τραμπ
είναι ρεαλιστής. Τόσο ρεαλιστής που εύκολα μπορεί να κατηγορηθεί για ”επιφανειακός”. Η σημερινή κυβέρνηση
των ΗΠΑ λειτουργεί με μπλοκάκι. Με ”βιβλίο
εσόδων-εξόδων”. Μπορεί όντως να έχει γίνει ”λογιστήριο” ο Λευκός
Οίκος, όμως δε γίνεται -εκ των πραγμάτων- να πούμε στην
υπερδύναμη, πώς να λειτουργεί.
Ο Ταγίπ Ερντογάν και το ΑΚΡ, οι πάσης φύσης Τσαβούσογλου, Νταβούτογλου, Γιλντιρίμ κτλ που έχουμε κατά καιρούς δει να βάζουν την ουρά του
τουρκικού αφηγήματος, έχουν βρει τους μάστορές τους. Ο Τραμπ
για πάρα πολλά μπορεί να κατηγορηθεί και να σχολιαστεί, πλην όμως ενός: Δεν κρύβει ότι θέλει να έχει το πάνω χέρι και οτι
δεν πρόκειται ποτέ κάποιος να τον εκβιάσει. Η χώρα της οποίας
προεδρεύει, έχει ανυπολόγιστη ισχύ. Ο Stephen Walt
έχει αναφέρει ότι η αμερικανική ισχύς, δεν
εμφανίστηκε ποτέ -αναλογικά- ξανά στη Γη από κανένα έθνος, σε τέτοια ευρύτητα, ποσότητα και ποιότητα.
Η ισχύς των ΗΠΑ επιτρέπει στον Τραμπ να ξέρει ότι δεν μπορεί να
κάνει πίσω. Επίσης, το ότι είναι ”παλιομοδίτης” εξασφαλίζει τον απαραίτητο ”εγωισμό” που τον κάνει να
κοιτάει τα πράγματα με άξονα την επικράτηση και όχι το αμοιβαίο όφελος.
Όλα αυτά,
μπερδεύουν και φέρνουν σε πολύ δύσκολη θέση τον “δωρεάν θαρραλέο” Ταγίπ Ερντογάν, που
είχε μάθει να εκβιάζει και να απειλεί, κυβερνήσεις και ανθρώπους που απλώς
κάναν το λάθος να μην του δίνουν την πρέπουσα σημασία. Για τον Τραμπ (και τον
Πενς) τα πράγματα είναι διαφορετικά. Όλα έχουν σημασία,
κώδικα τιμής και ”Ομερτά”.
Είναι πολύ ενδιαφέρον μάλιστα να μελετήσει κανείς τις απόψεις του αντιπροέδρου
Πενς ο οποίος παρόλο που δεν φωνάζει όπως ο Τραμπ, έχει τεράστια εκτίμηση σε
ορισμένες αξίες οι οποίες τον καθιστούν αρκετά σκληρό.
Θα την κάνει η
Τουρκία την κωλοτούμπα και θα την πληρώσει από τη Μόσχα… Η τουρκική λίρα
σύντομα, θα ξαναγίνει ”ακορντεόν”. Δεν χρειάζεται να είναι
κανείς προφήτης για να δει την εξέλιξη μιας σύγκρουσης σαν την
αμερικανοτουρκική. Η Αμερική επενδύει στην Τουρκία από το 1947 όταν και η Άγκυρα, πήρε τα πρώτα 100 εκ. δολάρια από τον Τρούμαν. Η
γεωπολιτική του Τζώρτζ Κίναν, στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό στην αποτροπή της ΕΣΣΔ
μέσα από την Τουρκία. Ο Μάϊκ Πενς λίγες ώρες πριν, απείλησε την Τουρκία -ουσιαστικά- με αποβολή από το ΝΑΤΟ αν δεν εναρμονιστεί με τους
κανόνες της Συμμαχίας, μέσα στους οποίους είναι η μη αγορά-απόκτηση
των S-400 από την Άγκυρα. Η Τουρκία έχει γίνει εδώ και καιρό γεωστρατηγικός
δορυφόρος της Ρωσίας και ο γράφων το λέει με κάθε επίγνωση του χαρακτηρισμού
αυτού. Κάποιος ορθά θα αντέτεινε πως είναι
στο ΝΑΤΟ και έτσι δε γίνεται να λογίζεται ως ρωσικός δορυφόρος.
Τα Ομηρικά Έπη μπορούν να μας θυμίσουν την
αξία του δούρειου ίππου. Η Άγκυρα είναι γεωστρατηγικός δορυφόρος της Ρωσίας, επειδή ακριβώς είναι στο ΝΑΤΟ και
ποσοτικά, ο δεύτερος μεγαλύτερος στρατός του ΝΑΤΟ. Η Ρωσία επιθυμεί να
χρησιμοποιεί τις διμερείς σχέσεις της με χώρες του ΝΑΤΟ ή/και της Ε.Ε,
γνωρίζοντας ότι η διεύρυνση των δύο οργανισμών, τους έχει καταστήσει
δυσλειτουργικούς. Η Τουρκία δεν είναι να αγοράσει μόνο τους S-400. Ονειρεύεται
συναλλαγές με τη Ρωσία που θα αγγίξουν τα 100 δις δολάρια, έχει βάλει την Rosatom στην Τουρκία
προκειμένου να αναπτύξει πυρηνικό πρόγραμμα για ειρηνικούς σκοπούς και μην
ξεχνάμε πως, αν ο Πούτιν δεν πει το ”ναι”,
η Τουρκία δεν κουνιέται στη Συρία. Με τις ρωσοτουρκικές σχέσεις
ωστόσο, υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα: Η Ρωσία δεν μπορεί να εγγυηθεί στην
Τουρκία την ομαλή αντίδραση του χρηματοπιστωτικού συστήματος σε κραδασμούς που
μπορούν να κάνουν την τουρκική λίρα ένα απλό χαρτί. Η ήττα στις εκλογές,
συνοδεύτηκε ήδη με έναν μικρό σεισμό της τουρκικής λίρας η οποία είναι θέμα
ημερών να ξαναπιεστεί και να πορευτεί για να φτάσει τα επίπεδα του περασμένου
καλοκαιριού. Ο λόγος είναι ότι οι ΗΠΑ απείλησαν με αποπομπή από το ΝΑΤΟ και ο
Τσαβούσογλου προσώρας, δεν αλλάζει γνώμη. Η διαφορά είναι οτι η Τουρκία δεν
έχει πολύ “λίπος” να κάψει και αρκούν 15-20 μέρες κυρώσεων (όπως
είδαμε και το καλοκαίρι) για να αναγκάσουν τον Ταγίπ Ερντογάν να “λογικευτεί”.
Η Τουρκία θα
αλλάξει γνώμη σύντομα. Και; Όλα θα γίνουν όπως παλιά; Κάνενα κράτος σοβαρό όταν
δει οτι ένα άλλο μπλοφάρει απειλώντας, δεν πρόκειται να το πάρει ξανά στα
σοβαρά. Το έλλειμμα αξιοπιστίας, μεγαλώνει. Η Αμερική θα πάρει τα μέτρα της και
δε θα αφήσει τις άλλες λύσεις (πχ Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ, Αίγυπτος κτλ). Η ”λογική Τουρκία” θα γίνει
μέρος αυτού του παζλ. Το πρόβλημα η Τουρκία θα το μοιραστεί με τη Ρωσία. Ο
Τούρκος πρόεδρος θα ψάξει ευκαιρίες για να ”ακυρώσει” την αγορά των ρωσικών
πυραύλων, μόνο που θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα πειστικός καθώς και ο Πούτιν, είναι ”παλιομοδίτης”.
Η Τουρκία
αποφάσισε να μπει ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ρωσία, αγνοώντας και περιφρονώντας την πιο
απλή παράμετρο: Οι δύο αυτές δυνάμεις έχουν
”κανάλια” για να εξισορροπούν τις μεγάλες διαφορές τους, από το 1945.
Η Ρωσία θα ελευθερώσει την Τουρκία από “όμηρο” μόνο όταν η συνεννόηση που θα
γίνει μεταξύ Ουάσινγκτον και Μόσχας, θα έχει για τον Πούτιν ανταλλάγματα σε
Συρία και Ουκρανία (τουλάχιστον). Είναι πολύ δύσκολο με
τα σημερινά δεδομένα να κάνει παραχωρήσεις η Αμερική, τόσο για εσωτερικούς
λόγους, όσο και για λόγους που αφορούν στο πώς ατενίζει η Ουάσινγκτον το νέο
πολυπολικό σύστημα.
Το τέλος αυτής
της αμερικανοτουρκικής διένεξης, έχει ρωσοτουρκική διένεξη και αυτό το
”γαϊτανάκι” βαραίνει τον Ερντογάν και το ΑΚΡ που από το
2007 και μετά, νόμισαν πως η
Τουρκία έγινε Αμερική, έγινε Ρωσία και Κίνα και μπορεί να καθορίζει την
πολιτική του κόσμου. Η Τουρκία με άλλα
λόγια, πρέπει να επιλέξει τη δύναμη από την οποία θα υποστεί κυρώσεις.
Κοινώς, "όταν τσακώνονται τα βουβάλια, την πληρώνουν οι βατράχοι"!
ΑπάντησηΔιαγραφή