« Σαν του Παπά τον σκύλο γυρίζει»

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ

« Σαν  του  Παπά  τον  σκύλο  γυρίζει»

http://roykoymoykoy.blogspot.gr/

Γράφει  όπως τα  θυμάται ο Γιάννης   Τσακπίνης , Απόστρατος  Αξιωματικός

    Οι παροιμίες συνεχίζουν να κάνουν την  παρέλασή  τους  μπροστά από τους ηλικιωμένους και τις  διηγούνται όταν  τις συναντούν με παρόμοιες συμπεριφορές καλές ή κακές  και όπως τις βιώσανε κατά  τη διαδρομή της ζωής τους.

    Είναι απαραίτητο η σημερινή γενιά να γνωρίσει όλες τις παροιμίες που αποτελούν  παραδείγματα  καθότι πηγάζουν από έμπειρους ανθρώπους της παλιάς εποχής που η  ζωή τους  διατηρήθηκε  από άπειρες  δυσκολίες που είχανε συναντήσει. Πριν από πολλά χρόνια ενώ έχει φύγει  από  τη  ζωή  ο  ηλικιωμένος Μικρασιάτης Γρηγόρης Τ. πάντα έβρισκε αφορμή συνήθως στα καφενεία να επαναλαμβάνει μια  παροιμία  από τις πολλές που ήξερε  αλλά και ο ίδιος έβγαζε τις δικές του  όταν έβλεπε  καλές  ή  κακές  συμπεριφορές των χωριανών του.

    Μια ημέρα που κάνανε παρέα οι ηλικιωμένοι στον καφενέ του χωριού τους για τον  πρωινό τους  καφέ  πέρασε  από το  δρόμο ο Παπάς του χωριού τους. Μόλις τον είδε ο Γρηγόρης σαν αστραπή  πήγε στη σκέψη του η παροιμία που  λέγανε παλιά στις  αλησμόνητες  πατρίδες  τους: «Σαν του Παπά τον σκύλο γυρίζει ο σκύλος του». 

    Αμέσως πήρε τον λόγο να επαναλάβει πως  πήρε  την  ονομασία της η παροιμία αυτή.
    Εμείς, είπε, την φέραμε μαζί μας, όπως και τις περισσότερες, όταν η τύχη μας δίκασε να  φύγουμε από τα σπίτια μας και  από τις περιουσίες  μας μετά την εμφάνιση του πολέμου που ξαφνικά ξέσπασε στην  πατρίδα μας. Στο χωριό μου στις Ν. Φώκαιες είχαμε ένα Παπά που  ήτανε πολύ τσιγκούνης – σπαγκοραμμένος στην οικογένειά του  και με όλους τους χωριανούς.  Όμως  αυτό  ξεσπούσε ακόμα και με τα ζώα που διατηρούσε για τις ανάγκες της  οικογένειάς  του.

    Έκανε αυστηρή οικονομία για μελλοντική  μάλλον  δημιουργία  και  η εμφάνιση όλης της  οικογένειας  ήτανε μειονεκτική  ενώ είχε από όλα τα αγαθά για να διαβιώνει καλύτερα. Ακόμα και τα μαρτάρικα ζώα που είχε υποφέρανε από τη μειωμένη διατροφή τους. Είχε  όμως και ένα  σκύλο φύλακα για το σπίτι του. Και αυτός είχε γίνει σκελετός από την έλλειψη  τροφής.  Από  το  φαγητό τους  αν  έμενε  λίγο  δοκίμαζε  και αυτός. Από το  κρέας που τρώγανε μόνο  τα  κόκαλα  του  ρίχνανε  και σιγά – σιγά τα ροκάνιζε με τα  δόντια του.

    Όμως δεν άντεχε την πείνα και για να μην χάσει τη ζωή του έπαιρνε τους δρόμους να  γυρνά  στα σπίτια του χωριού  μήπως βρεθεί κάτι να φάει. Οι χωριανοί τον γνωρίζανε ότι είναι  ο  σκύλος  του  παπά  και  όλο και κάτι του δίνανε. Όταν ήτανε χορτάτος εκτελούσε με  όρεξη τα  καθήκοντά  του  στο σπίτι του. Από  αυτήν την περίπτωση πηγάζει η  παροιμία με τον «σκύλο του Παπά» που  την φέραμε κοντά μας στο  χωριό που ζούμε  τώρα.

    Δυστυχώς, όμως, και εδώ είχαμε την ίδια περίπτωση με τον σκύλο ενός  χωριανού  μας  που  δεν  τον τάιζε. Αυτός  ήτανε πιο έξυπνος από του Παπά και αφού έβλεπε ότι από την πείνα θα χάσει  τη ζωή του  εγκατάλειψε το αφεντικό  του και έφυγε προς άγνωστο  τόπο. Κατά τη διαδρομή  του  όταν  περνούσε  κοντά από μια μάνδρα προβάτων ο βοσκός του  φώναξε  να  πάει  κοντά  του. Πήγε, του κουνούσε την ουρά του και τον κοίταζε  σαν να του  ζητούσε να του  προσφέρει  φαγητό.  Πράγματι,  το κατάλαβε ο βοσκός και του  έβαλε αρκετό γάλα σε μια πέτρινη γούρνα. Το έφαγε και μετά πάλι από ευχαρίστηση του κουνούσε την ουρά του και αφού κατάλαβε  ότι  θα τον κρατήσει  στο  κοπάδι  του  πήγε  κοντά στα πόδια του και του έγλειφε τα στιβάνια  ως  ένδειξη  ευχαριστίας.

    Πράγματι,  έμεινε εκεί και ήτανε ο καλύτερος φύλακάς του. Ο βοσκός μετά από μέρες  που πήγε  στο καφενείο  είπε  στους  χωριανούς  ότι τυχαία απέκτησα ένα καλό σκύλο φύλακα του  κοπαδιού μου και  ότι πότε – πότε μου πιάνει  λαγούς και μου τους φέρνει  στη μάνδρα.

    Μετά από πολλά χρόνια που έχουν περάσει μέχρι σήμερα ήρθανε σιγά – σιγά σε όλα οι  αντίστοιχες αλλαγές πάντα  προς το καλύτερο. Φύγανε οι δυσκολίες που βίωνε ο  άνθρωπος  και  πήρε  ανακούφιση  ότι  θα  έχει ένα καλύτερο  μέλλον. Όμως οι παροιμίες  μείνανε  και  επαναλαμβάνονται  όταν οι συμπεριφορές των ατόμων δεν ακολουθούν το  δρόμο για την πρόοδό  τους.

    Η  παροιμία  σαν  του  Παπά  τον σκύλο γυρίζει πήρε την μεταφορική της έννοια προς τον  άνθρωπο πως πρέπει να ζει. Υπάρχει και σήμερα μικρός αριθμός ατόμων  να  αδιαφορούν  να  εργαστούν και προτιμούν  να βαρύνουν αυτούς που  έχουν προκειμένου να επιβιώσουν και  παίρνουν το δρόμο να ζητούν τη βοήθειά  τους από συγγενείς  ή από αυτούς που  έχουν. Για  να το πετύχουν χρησιμοποιούν συνήθως δυσάρεστες  αιτίες ότι  τους  συμβαίνουν για να πετύχουν  πιο εύκολα τον σκοπό τους  και τους  απαντούν ανάλογα  χωρίς να αποφεύγουν να τους κάνουν  γνωστό την παροιμία με το νόημά της.

    Ο σκύλος σήμερα ζει τελείως διαφορετικά από πριν. Έχει καλύτερη διατροφή και  διαβίωση  συνεχίζοντας να  είναι  φύλακας  των  κοπαδιών αλλά τώρα και των σπιτιών.  Ακόμα έχει πάρει καλή θέση μέσα στην  οικογένεια  για την  συντροφιά της οπότε  ζει  σχεδόν  όπως  ο  άνθρωπος έχοντας ακόμα την  προστασία της υγείας του από αρμόδια  υπηρεσία.

    Οι  ηλικιωμένοι  δεν  αδιαφορούν και συνεχίζουν όπως μπορούν και μένουν  ικανοποιημένοι τις περισσότερες φορές  ότι οι κόποι τους δεν πήγανε  χαμένοι!  Πιστεύουν  ότι  οι νέοι με το χρόνο θα  κατανοήσουν την αξία όλων που  προσφέρανε οι πρόγονοί  τους  και  θα  προσαρμοστούν με τις αξίες  που έχουν οι παροιμίες που  ακόμα λέγονται και οι οποίες  πιστοποιούν  με βεβαιότητα το όφελος  που παρέχουν.