Το πρώτο Δημοψήφισμα στην Ελλάδα και η εκλογή Βρετανού Πρίγκηπα στο Θρόνο

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Το πρώτο Δημοψήφισμα στην Ελλάδα και η εκλογή Βρετανού Πρίγκηπα στο Θρόνο

http://roykoymoykoy.blogspot.gr/

https://www.taathinaika.gr

Γράφει ο Ιωάννης Π. Χουντής

    Το πρώτο δημοψήφισμα με καθολική ψηφοφορία για τον ανδρικό πληθυσμό στο πλαίσιο του ανεξάρτητου ελληνικό βασιλείου έλαβε χώρα στις 19 Νοεμβρίου (1 Δεκεμβρίου, Νέο Ημερολόγιο) του 1862 με θέμα την επιλογή διαδόχου για τον ελληνικό βασιλικό Θρόνο μετά την έξωση του Όθωνος στις 12 Οκτωβρίου 1862.

    Ο Πρίγκιπας Αλφρέδος, δευτερότοκος υιός της Βασίλισσας Βικτώριας της Βρετανικής Αυτοκρατορίας έβρισκε μεγάλη υποστήριξη μεταξύ των περισσοτέρων Ελλήνων πολιτών αναδεικνύοντας την βαθιά σχέση -σε κοινωνικό και πολιτιστικό επίπεδο- μεταξύ των δύο λαών εκείνα τα χρόνια. Μάλιστα, οργανώνονταν εκδηλώσεις προς τιμήν του και μοιράζονταν φυλλάδιά του σε ολόκληρη την Επικράτεια.

    Κατά την συνεδρίαση της 22ας Ιανουαρίου 1863 ο πληρεξούσιος της Εθνοσυνέλευσης Βάσος διάβασε καταχειροκροτούμενος και επίσημα την πρόταση (που έγινε δεκτή ομοφώνως) για κατάργηση της Βασιλείας του Όθωνος, της Αντιβασιλείας της Αμαλίας και όλων των δικαιωμάτων διαδοχής του οίκου της Βαυαρίας στον ελληνικό Θρόνο. Ακολούθως ο συνταγματάρχης Κορωναίος διάβασε τα αποτελέσματα της καθολικής ψηφοφορίας για τον ελληνικό Θρόνο. Μολονότι οι πηγές διαφωνούν στον συνολικό κατάλογο των υποψηφιοτήτων και τον ακριβή καταμερισμό των ψήφων οι Times του Λονδίνου αναφέρουν για τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος:

Πρίγκηπας Αλφρέδος                                 230,016

Πρίγκιπας Λίχτενμπεργκ                                2,400

Οποιοσδήποτε Ορθόδοξος Βασιλέας           1,917

Αυτοκράτορας της Ρωσίας                             1,841

Μέγας Δούκας Νικόλαος                                 1,821

Οποιοσδήποτε Βασιλέας                                1,763

Πρίγκηπας Νικόλαος της Ρωσίας                   1,741

Ζήτω οι Τρεις Δυνάμεις                                       482

Μέγας Δούκας Κωνσταντίνος                             478

Πρίγκηπας Ναπολέων                                         345

Οποιοσδήποτε Πρίγκηπας Γαλλίας                   246

Δημοκρατία                                                             93

Ρώσος Πρίγκηπας                                                 14

Πρίγκηπας Αμαντέο της Ιταλίας                           13

Οποιοσδήποτε Πρίγκηπας της Ρωσίας                9

Ρωμανώφ                                                                 8

Κόμης της Φλάνδρας                                              7

Πρίγκηπας Γουλιέλμος της Δανίας                       6

Πρίγκηπας Υψηλάντης                                           6

Στρατηγός Γκαριμπάλντι                                        3

Δούκας του Aumale                                                3

Αυτοκράτορας Ναπολέων                                      2

Οποιοσδήποτε Πρίγκηπας της Νορβηγίας          2

Πρίγκηπας Joinville                                                1

Στρατηγός ΜακΜάχον                                             1

Εύνάρδος ο Φιλλέληνας                                         1

Όθων                                                                         1

Συνολικός Αριθμός Ψήφων                          241,202

    Παρά την θριαμβευτική εκλογή του ο Αλφρέδος δεν μπορούσε να ανέβει στον ελληνικό θρόνο. Το πρωτόκολλο του Λονδίνου του 1832, που υπέγραφαν η Αγγλία, η Γαλλία και η Ρωσία απαγόρευε ρητά την ανάρρηση στον θρόνο της Ελλάδος γόνου των τριών βασιλικών Οίκων των Μεγάλων Προστάτιδων Δυνάμεων. Έτσι η εκλογή έγινε απαράδεκτη. Ο Άγγλος πρεσβευτής στην Αθήνα ευχαρίστησε τους Έλληνες αλλά τους ενημέρωσε πως λόγω του Πρωτοκόλλου του Λονδίνου του 1832 η εκλογή δεν μπορούσε να επικυρωθεί και καθίσταντο απαράδεκτη. To ψήφισμα για την αναγόρευση του πρίγκιπα Αλφρέδου κοινοποιήθηκε στον έκτακτο απεσταλμένο της Αγγλίας την Πέμπτη 11 Ιανουαρίου. Την επόμενη εκείνος παρέδωσε στον Πρωθυπουργό Βούλγαρη επίσημο έγγραφο ενημέρωνε την προσωρινή ελληνική Κυβέρνηση πως λόγω του πρωτοκόλλου του Λονδίνου του 1832 ο Αλφρέδος δεν μπορούσε να αποδεχτεί το ελληνικό στέμμα.

    «Ο πρίγκιπας Αλφρέδος ούτε μπορεί να δεχτεί το στέμμα της Ελλάδας ούτε μπορεί να το φορέσει.» Ανέφερε ο σερ Ερρίκος Έλλιοτ. Για τον ίδιο λόγο δεν έγιναν δεκτοί και οι λοιποί Πρίγκιπες που σχετίζονταν είτε με την Γαλλία είτε με την Ρωσία. Τελικά, επελέγη συμβιβαστικά ο υιός του Βασιλέα Χριστιανού της Δανίας, Γουλιέλμος -που έλαβε μόλις έξι ψήφους το 1862- και έγινε ο Γεώργιος Α΄ Βασιλέας των Ελλήνων ενώ σε δείγμα καλής πίστης η Βρετανία παραχώρησε το 1864 τα Επτάνησα στην Ελλάδα.

    Ο Αλφρέδος ανακηρύχθηκε, εν τέλει, Δούκας του Εδιμβούργου από την μητέρα του το 1866 ενώ το 1893 έγινε ο Δούκας του Saxe-Coburg και της Gotha στην Γερμανία.