Οικονομική ασφυξία το όπλο της Αμερικής εναντίον του Ιράν: Δύσκολα για
την Ευρώπη
Το έστειλε ο Γιώργος Επιτήδειος
Του Δημήτρη Γ. Απόκη*
Δείχνοντας την σημασία που δίνει η
κυβέρνηση του Προέδρου Τράμπ, στο θέμα της αντιμετώπισης του Ιράν, ο νέος
Υπουργός Εξωτερικών Μάϊκ Πομπέο, αφιέρωσε την πρώτη σημαντική ομιλία του ως
επικεφαλής του Στέητ Ντιπάρτμεντ, στο θέμα αυτό. Δεσμεύθηκε για “χωρίς προηγούμενο
οικονομική πίεση με τη μορφή των πιο ισχυρών κυρώσεων στην ιστορία”, εκτός και το καθεστώς της Τεχεράνης,
σταματήσει όλες τις πυρηνικές δραστηριότητές του, το πρόγραμμα βαλλιστικών
πυραύλων, και την υποστήριξη τρομοκρατικών οργανώσεων στην περιοχή όπως η Χεζμπολάχ και η Χαμάς. Δίνοντας μια γεύση
του οικονομικού εμφράγματος που η κυβέρνηση Τράμπ σκοπεύει να επιβάλει στο
Ιράν, ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών, ξεκαθάρισε ότι “όταν επιβληθούν οι κυρώσεις, (το Ιράν) θα δίνει μάχη να κρατήσει ζωντανή την οικονομία του. Το Ιράν θα
αναγκαστεί να κάνει μια επιλογή μεταξύ του να δώσει μάχη να κρατήσει την
οικονομία του εκτός της εντατικής στο εσωτερικό ή να ξοδεύει πολύτιμο πλούτο σε
μάχες στο εξωτερικό. Δεν θα έχει τις πηγές και για τα δύο”. Τη σοβαρότητα της στρατηγικής που
περιέγραψε ο κ. Πομπέο, ήρθε να ενισχύσει και το Υπουργείο Άμυνας, όπου δια
μέσου του εκπροσώπου του ξεκαθάρισε ότι οι ΗΠΑ, “θα κάνουν όλα τα απαραίτητα
βήματα για να αντιμετωπίσουν την επικίνδυνη επιρροή του Ιράν στην περιοχή”. Η
λίστα απαιτήσεων έναντι του Ιράν που παρουσίασε χθες στο Ινστιτούτο Heritage, ο Υπουργός Εξωτερικών
των ΗΠΑ, ήταν μακροσκελής και σκληρή:
Τερματισμός
του προγράμματος βαλλιστικών πυραύλων.
Τερματισμός
της υποστήριξης της τρομοκρατίας, και,
Τερματισμός
της αποσταθεροποιητικής της στρατηγικής σε χώρες όπως η Συρία και το Ιράκ.
Στην ουσία εάν παρατηρήσει κανείς τις
απαιτήσεις που ανέφερε χθες ο κ. Πομπέο, θα δει ότι συνάδουν με τα προβλήματα
που οι επικριτές της διεθνούς συμφωνίας για τα πυρηνικά του Ιράν, από την οποία
ο Πρόεδρος Τράμπ αποφάσισε να αποχωρήσουν οι ΗΠΑ, έχουν όλο αυτό το διάστημα
επισημάνει. Η λίστα απαιτήσεων περιέχει συνολικά δώδεκα και σύμφωνα με την
άποψη της Ουάσιγκτον πρόκειται για προβλήματα τα οποία δεν δημιούργησαν οι ΗΠΑ,
αλλά το καθεστώς της Τεχεράνης. Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο της χθεσινής
κρίσιμης ομιλίας του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών, είναι το ότι περιείχε
πολλά κοινά στοιχεία με την παρουσίαση που είχε πραγματοποιήσει ο Πρωθυπουργός
του Ισραήλ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Στην ουσία, μια προσεκτική ματιά στην
εξέλιξη της στρατηγικής της κυβέρνησης Τράμπ στην κρίση με το Ιράν, και στη
χθεσινή παρουσίαση από τον κ. Πομπέο, αποκαλύπτει το πόσο στενά συμβαδίζει με
τις απόψεις και τις απαιτήσεις των αντιπάλων του Ιράν στην περιοχή, όπως η
Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Αίγυπτος και το Ισραήλ. Εκείνο
που έχει βαρύνουσα σημασία για την Ευρώπη, από τη χθεσινή ομιλία του κ. Πομπέο,
είναι η ξεκάθαρη προειδοποίηση ότι οι
ευρωπαϊκές εταιρίες δεν θα πάρουν εξαίρεση από τις σκληρότατες κυρώσεις των
ΗΠΑ, εναντίον του Ιράν. Και παρά τα νταηλίκια που ακούγονται στην
Ευρώπη, η σύγκριση της αμερικανικής αγοράς των 18 τρις δολαρίων, και αυτής των
400 δις του Ιράν, είναι καθοριστική για την ευρωπαϊκή οικονομία.
Με δεδομένο το παιχνίδι που παίζουν οι
Ευρωπαίοι στο θέμα του Ιράν, δεν είναι καθόλου τυχαία η χθεσινή αποστροφή της
ομιλίας του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών, όπου έκανε σαφές ότι η Ουάσιγκτον
θα κοιτάξει σε παγκόσμια κλίμακα για τη δημιουργία ενός συνασπισμού στήριξης
της στρατηγικής της. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η κυβέρνηση Τράμπ, θα εργαστεί
για να εντάξει στο σχέδιο, εκτός της Ευρώπης, “τους Αυστραλούς, το Μπαχρέιν, την Ινδία, τους
Ιάπωνες, το Ομάν, τη Σαουδική Αραβία, τη Νότια Κορέα, τα Ηνωμένα Αραβικά
Εμιράτα, και πολλούς άλλους”. Στο
Κογκρέσο έχει αρχίσει να επικρατεί θυμός έναντι της ευρωπαϊκής ηγεσίας, και ήδη
οι κινήσεις για μια σκληρή αντιμετώπιση των προσπαθειών των Ευρωπαίων να
υποσκάψουν τη στρατηγική της Ουάσιγκτον, έναντι του Ιράν, βρίσκονται σε
προχωρημένο στάδιο. Ήδη σχεδιάζονται μέτρα βάση των οποίων οποιαδήποτε ευρωπαϊκή εταιρία, συλληφθεί να σπάει
τις αμερικανικές κυρώσεις έναντι της Τεχεράνης, θα αντιμετωπίζει σκληρότατες
επιπτώσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες οι Ευρωπαίοι, ετοιμάζονται να
επαναφέρουν ένα παλιό νομικό πλαίσιο βάση του οποίου, οι ευρωπαϊκές εταιρίες θα
αναγκάζονται να αγνοήσουν τις κυρώσεις των ΗΠΑ, εναντίον του Ιράν. Στο
Κογκρέσο, με βάση αυτές τις πληροφορίες, έχουν ετοιμάσει σχέδιο απάντησης σε
αυτή την κίνηση, βάση του οποίου θα επιβληθούν κυρώσεις στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, κόβοντας την πρόσβασή της στο οικονομικό σύστημα των
ΗΠΑ. Ήδη ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Εμμανουέλ Μακρόν με δήλωσή του,
ανέφερε ότι οι ευρωπαϊκές εταιρίες θα πρέπει να αφεθούν ελεύθερες να
αποφασίσουν, χωρίς διαταγές από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οπότε οτιδήποτε και να ανακοινώσουν
οι Βρυξέλλες την ερχόμενη Παρασκευή, θα είναι μια άσφαιρη τουφεκιά, από τις
συνηθισμένες της ΕΕ. Ο Αμερικανός Πρόεδρος και η κυβέρνηση Τράμπ, δεν
μπλοφάρουν και είναι έτοιμοι να ενεργοποιήσουν ένα ιδιαίτερα διευρυμένο νομικό
πλαίσιο, την Iran Freedom and Counter-Proliferation Act, του 2013, με τον
οποίο θα επιβάλλουν κυρώσεις εναντίον ευρωπαϊκών εταιριών που κάνουν δουλειές
με τη χώρα που αποτελεί το μεγαλύτερο υποστηρικτή της τρομοκρατίας στον κόσμο.
Είναι ξεκάθαρο, ότι δεν υπάρχουν σοβαρά περιθώρια ελιγμών από τους Ευρωπαίους
και ειδικά από το Ιράν, οπότε αργά η γρήγορα θα προσέλθουν στο τραπέζι της
διαπραγμάτευσης για μια νέα συμφωνία, στα πλαίσια που επιθυμεί ο Αμερικανός
Πρόεδρος και η κυβέρνησή του.
*Ο Δημήτρης Γ. Απόκης,
είναι Διεθνολόγος και Δημοσιογράφος, Απόφοιτος του The Paul H. Nitze, School of
Advanced International Studies, The Johns Hopkins University, μέλος του The
International Institute of Strategic Studies, και διετέλεσε επί σειρά ετών
διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, το Στέητ Ντιπάρτμεντ, και το
Πεντάγωνο, στην Ουάσιγκτον.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου