Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΤΗΝ ΘΡΑΚΗ

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ ΦΙΛΩΝ    

Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΤΗΝ ΘΡΑΚΗ

http://roykoymoykoy.blogspot.gr/

Βασίλης Ναζλής
     Γνωστή σε όλους είναι η καταγωγή του ΟΡΦΕΑ από την ΘΡΑΚΗ του υπαρκτού εκείνου προσώπου, που ιστορικά διαμόρφωσε τα μουσικά πράγματα στον τότε γνωστό ελληνικό κόσμο, που έβαλε την μουσική στην καθημερινότητα της ζωής τους.
    Είμαι ο μόνος ακατάλληλος να μιλήσω για μουσική για μουσικούς φθόγγους και άλλα σχετικά, πράγμα που έκαναν χρόνια τόσα οι ασχολούμενοι με την μουσική σε πρακτικό και επιστημονικό επίπεδο.
    Ζω στην Θράκη μας ,στην Ελληνική Θράκη μας σχεδόν 50 χρόνια και ως εκ τούτου ήρθα σε επαφή ακουστικά και συναισθηματικά με τα τραγούδια της Θράκης, που τόσα συναισθήματα εκφράζουν που τόσο φωνητικά συναρπάζουν!!
    Οι Θρακιώτες διαχρονικά έχουν την μουσική και τον χορό συνταιριασμένα στον εσωτερικό τους κόσμο. Σε κάθε εκδήλωση της ζωής, καθημερινά θα τραγουδήσουν και έστω και για λίγο θα σύρουν κάποιο χορό, εκφράζοντας την χαρά της ζωής, της κάθε στιγμής. Πολλοί είναι οι Θρακιώτες, που με πάθος ζωής και με μελωδία φωνής, έκαναν γνωστά τα θρακιώτικά τραγούδια στην οικουμένη όλη κυριολεκτικά! Δεν θα αναφερθώ σ' αυτούς που προσέφεραν τόσα στα μουσικά πράγματα της χώρας, αλλά θα δώσω ένα μικρό δείγμα κάποιων μελωδιών παλιών τραγουδιών που ακουγόταν στην Θράκη πριν το 1900.
    Ο μέγας Κωστής Παλαμάς στον "Δωδεκάλογο του γύφτου", Λόγος 12ος,στροφή 8η,γράφει
Μεσ' στη θύμηση μας ξύπνησες με την όψη, με τ' ανάστημα
τον δικό μας βασιλέα, με το νου, με το βιολί,
των πιό θείων θεών τον πλάστη να η Θρακιώτισσα των όλων
και των ήχων τον Ορφέα ζωντανεύτρα μουσική!!
    Κάθε περίοδο εορτών, κάθε Χριστούγεννα και το νέο έτος, στην Φιλιππούπολη, την Ελληνική Φιλιππούπολη της Ανατολικής Ρωμυλίας (νυν Βουλγαρίας) πριν τον μεγάλο ξεριζωμό του 1906, οι μαθητές του μουσικού τμήματος του περίφημου σωματείου "ΟΡΦΕΥΣ", περιφερόταν στην πόλη και έψαλλαν τα κάλαντα με συνοδεία μουσικών οργάνων στα σπίτια των Ελλήνων. Μαζί με τα κάλαντα τραγουδούσαν και διάφορα τραγούδια με σκοπό να τονώσουν το εθνικό συναίσθημα και να διατηρούν την ελπίδα για πιθανή ελευθερία και ενσωμάτωσης στον ελεύθερο εθνικό κορμό.  Σας παραθέτω   χαρακτηριστικά τραγούδια της εποχής εκείνης

Α.
Στης Θράκης μας τα όρια, της εθνικής παιδείας
και της φιλοπατρίας στεκόμεθα φρουροί.
Η λύρα του Ορφέως μας αντιλαλεί ακόμη
κι'οι εύμουσοι του νόμοι, εντός μας αντηχούν.
Αιώνες αν επέρασαν και άλλοι αν θα περάσουν,
ποτέ των δεν θα χάσουν, την θεία των πνοή.
Στου Έβρου ή του Ιλισού τας όχθας, κατοικίαν
ο Έλλην έχων, μίαν αισθάνεται πνοήν.
Εις τ' άρματα, εις τ' άρματα για την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΝ.

Β.
Στου Έβρου τας όχθας, ακούεται ιλαρά
φωνή ελευθέρων που ψάλλει τρυφερά,
είναι φωνή Ελλήνων ευγενής,
κι εξέρχεται από βάθος καρδίας αγνής.
Αγία μας μήτερ, Πατρίς μας γλυκειά,
στην αγκαλιά σου σφίξε της Θράκης τα παιδιά.
Είναι φωνή Ελλήνων ευγενής
κι εξέρχεται από βάθη καρδίας αγνής.
Γ.
Χριστός γεννιέται, χαρά στον κόσμο,
στον κόσμο όλο, στην οικουμένη.
40 μέρες,40 νύχτες η Παναγιά μας
καρδιοκτυπούσε, παρακαλούσε,
τους Αγίους όλους τους αποστόλους.
Σαν ήλιος φέγγει, σα νιό φεγγάρι,
σα νιό φεγγάρι, σαν παληκάρι.

    Συνοδεία των παραδοσιακών θρακιώτικων οργάνων η μουσική και φωνητική απόδοση ήταν καταπληκτική ώστε να περιγράφονται σε λαογραφικές και λογοτεχνικές συλλογές.
    Η θρακική λύρα, η παραδοσιακή θρακική γκάϊντα, ο άσκαυλος των αρχαίων, το βιολί, το ούτι, ο ταμπουράς, το ντέφι, το λαούτο με το κανονάκι και το κλαρίνο απογείωναν, συναίσθημα , πνεύμα και σώμα, ζώντας σε μία εθνική και θρησκευτική ανάταση.
    Πολλά είναι τα τραγούδια της Θράκης, για κάθε εκδήλωση της ζωής, για κάθε τι το εθνικό, το χριστιανικό και όσοι εκ των φίλων ενδιαφέρονται, μπορούν να ανατρέξουν στο διαδίκτυο στην λέξη "Θρακικά χρονικά", όπου είναι αναρτημένα σχεδόν 100 βιβλία παλιά και μη κυκλοφορούντα πλέον, εκεί είναι καταγεγραμμένος ο λαογραφικός και ιστορικός πλούτος της Θράκης, της ενιαίας πάλαι ποτέ Θράκης.