Τουρκία: Τακτικοί ελιγμοί, εθνική στρατηγική και εθνικό όραμα
Του Χρήστου Μηνάγια
www.geostrategy.gr
Το τελευταίο χρονικό διάστημα η τουρκική
προκλητικότητα έναντι της ελληνικής πλευράς στο Αιγαίο, την Ανατολική Μεσόγειο,
τη Θράκη και το μεταναστευτικό-προσφυγικό παραπέμπουν σε δύο αρχές του Κινέζου
στρατηγού Σουν Τζού:
α. Στρατηγική με τακτικούς ελιγμούς
είναι ο πιο σίγουρος δρόμος για τη νίκη, ενώ τακτικοί ελιγμοί χωρίς στρατηγική
είναι ο θόρυβος πριν την ήττα.
β. Η επιβίωση εξαρτάται από τις δικές
μας δυνάμεις, ενώ η ευκαιρία για θρίαμβο εξαρτάται από τις ενέργειες, τα λάθη
και τις παραλείψεις των αντιπάλων.
Επιπρόσθετα, όλες οι προκλήσεις της
Τουρκίας των «κακών» στρατηγών και των «καλών» πολιτικών διακρίνονται για τη
διαχρονικότητα τους, για την ποιοτική και ποσοτική κλιμάκωση τους, καθώς επίσης
καταδεικνύεται ότι, αυτές αποτελούν μέρος προσχεδιασμένων τακτικών ελιγμών, που
απορρέουν από μια εθνική στρατηγική, η οποία εθνική στρατηγική απορρέει από ένα
εθνικό όραμα «αδιαπραγμάτευτο» για όποιον αναλάβει την εξουσία της χώρας.
Φυσικά ένας από τους παράγοντες που χαρακτηρίζει την αδιαπραγμάτευτη
διαχρονικότητα των προκλήσεων αυτών, έχει να κάνει και με το γεγονός ότι, οι
ένοπλες δυνάμεις της Τουρκίας θεωρούνται ως ο Φορέας που τυγχάνει της
μεγαλύτερης εμπιστοσύνης από την τουρκική κοινωνία. Τούτο αποτυπώνεται εμφανώς
στo ακόλουθο αποτέλεσμα έρευνας που πραγματοποίησε η τουρκική εταιρεία Sonar
για το μήνα Απρίλιο 2016.(1)
Περαιτέρω θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι,
την τελευταία δεκαετία η Τουρκία του Ερντογάν αποφάσισε να παραιτηθεί από την
αντίληψη της διαχείρισης των κρίσεων που δημιουργούνται και επικέντρωσε την
πολιτική της στο όραμα. Οι Τούρκοι πρόεδροι Δημοκρατίας και οι πρωθυπουργοί
αναφέρονται συχνά στο τουρκικό όραμα. Για την εξωτερική πολιτική υπάρχει όραμα.
Για τις ένοπλες δυνάμεις και την αμυντική βιομηχανία υπάρχει όραμα. Για τη
ναυτική ισχύ και τις θαλάσσιες έρευνες υπάρχει όραμα. Για την παιδεία υπάρχει
όραμα. Για την έρευνα και ανάπτυξη υπάρχει όραμα. Για τη διαχείριση του
μεταναστευτικού αφενός υπάρχει όραμα, αφετέρου οι βραχυπρόθεσμες, μεσοπρόθεσμες
και μακροπρόθεσμες διαστάσεις του που καλείται να αντιμετωπίσει η Ελλάδα και εν
γένει η Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουν μετατραπεί σε ευκαιρία για την Τουρκία του
Ερντογάν, η οποία όχι μόνο την είχε προβλέψει από το 2013, αλλά προχώρησε στη σύνταξη
μεταναστευτικής πολιτικής και οργάνωσε κατάλληλα τον κρατικό μηχανισμό της
χώρας. Τέλος, για τη θρησκεία υπάρχει όραμα, το οποίο έχει να κάνει με τη
σταδιακή αποδυνάμωση του πολιτικού Ισλάμ στη χώρα και την εγκαθίδρυση μιας
Μουσουλμανικής Δημοκρατίας, ώστε να δημιουργηθεί ένα νέο modus vivendi της
θρησκείας με το κράτος.
Μάλιστα ως διαμορφωτής αυτής της νέας
αντίληψης θεωρείται ο Αχμέτ Καλκάν, ο οποίος προφανώς έπεισε την πολιτική και
στρατιωτική εξουσία της χώρας, η οποία ασπάζεται τη διαχρονική αντίληψη περί «πειθαρχημένης δημοκρατίας»,
να επικεντρώσει τις αξίες του κράτους στο έθνος, στη θρησκεία, στην ισλαμική
ηθική, στην αγάπη προς την πατρίδα και την τουρκική γλώσσα, προκειμένου οι
σκέψεις, τα αισθήματα και οι ενέργειες όλων να διαφυλάττουν και να προωθούν τον
τουρκισμό.
Όμως ποιος είναι ο Αχμέτ Καλκάν; Ο εν λόγω
είναι γόνος της Davutlar Sülalesi (δυναστεία-οικογένεια-σόι Νταβουτλάρ) που
ζούσαν στην Κεντρική Ασία και πριν χίλια χρόνια η οικογένεια Καλκάν ήταν μια
από τις πρώτες οικογένειες που εγκαταστάθηκαν στην πόλη Τασκέντ του Ικονίου
(Konya) της Κεντρικής Τουρκίας. Συγκεκριμένα αναφερόμαστε στο συγγραφέα του
βιβλίου «Στρατηγικό Βάθος»,
του οποίου ο πατέρας άλλαξε το επίθετο της οικογενείας του από Καλκάν σε
Νταβούτογλου, όταν ο Αχμέτ ήταν σε νεαρή ηλικία, δηλαδή αναφερόμαστε στον Αχμέτ
Νταβούτογλου. Υπόψη ότι σύμφωνα με δήλωση του ιδίου, στο πρώτο Δελτίο
Ταυτότητας του ακόμη αναγράφεται το επίθετο Καλκάν (Ασπίδα). Επίσης, ο πατέρας του
Αχμέτ Νταβούτογλου ήταν από τους βασικούς συντελεστές λειτουργίας του
Φροντιστηρίου Διδασκαλίας του Κορανίου (Kur'an Kursu) στην Τασκέντ, το οποίο στη συνέχεια
μετατράπηκε σε ένα από τα κορυφαία Θρησκευτικά Λύκεια (İmam Hatip Lisesi) της Τουρκίας. (Τουρκική εφημερίδα Sabah,
25-08-2014)
Αναφορικά δε, με το όραμα της τουρκικής
εξωτερικής πολιτικής, οι Τούρκοι θεωρούν τη χώρα τους ως μια περιφερειακή
δύναμη, η οποία:
α. Είναι πρωτίστως ισλαμική χώρα που
θα πρέπει να αναπτύξει πιο ενεργητική πολιτική στη Μέση Ανατολή.
β. Θα πρέπει να συμπορευθεί κατά βάση
με το Αζερμπαϊτζάν και κατόπιν ακολουθούν η μεμονωμένη πορεία, η συμπόρευση με
τις Τουρκικές Δημοκρατίες, τις μουσουλμανικές χώρες, την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις
Ηνωμένες Πολιτείες και τέλος με τη Ρωσία.
Επίσης, μετά το 2013 ενισχύεται η άποψη
ότι, υπάρχει πρόβλημα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις με ποσοστό 59,6% το 2016,
ενώ ως σημαντικότερα προβλήματα θεωρούνται το κυπριακό, η οριοθέτηση των
θαλασσίων ζωνών, η στρατικοποίηση των νησιών του Αιγαίου, καθώς επίσης τα
μειονοτικά προβλήματα. Μάλιστα, ως βασικές προϋποθέσεις για την αναγνώριση της
Κυπριακής Δημοκρατίας θεωρούνται ιεραρχικά, η επίλυση του κυπριακού
προβλήματος, η επίλυση του προβλήματος των νησιών του Αιγαίου και της
υφαλοκρηπίδας, η δημιουργία δύο κρατών στο νησί, καθώς επίσης η ένταξη της
Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως αντάλλαγμα. Σε ό,τι έχει να κάνει με τις
τουρκο-αμερικανικές σχέσεις, η τουρκική κοινωνία θεωρεί τις Ηνωμένες Πολιτείες,
με ποσοστό 67,1%, ως μια αναξιόπιστη, αποικιοκρατική, εχθρική, ιδιοτελή,
συμφεροντολογική και διπρόσωπη χώρα, ενώ μόνο το 23,8% τη θεωρεί ως στρατηγική
χώρα και το 8,9% ως στρατιωτική σύμμαχο και φιλική χώρα. Όσον αφορά, στη
συμφωνία της Άγκυρας με την Ευρωπαϊκή Ένωση για τους μετανάστες, το 57% θεωρεί
ότι, αυτή θα έχει αρνητικές επιπτώσεις για την Τουρκία, οι οποίες έχουν να
κάνουν με την έτι περαιτέρω αύξηση του αριθμού των μεταναστών, την όξυνση των
οικονομικών προβλημάτων, τον κίνδυνο να μην τηρηθούν τα συμφωνηθέντα από τις
Βρυξέλες, καθώς επίσης τη παραβίαση του διεθνούς δικαίου καθιστώντας τη
συμφωνία ανήθικη και μη ανθρωπιστική. Από την άλλη πλευρά, ως θετικά σημεία της
εν λόγω συμφωνίας εκλαμβάνονται, εφόσον αυτά υλοποιηθούν, η εξασφάλιση σχετικής
χρηματοδότησης, η παρεμπόδιση της παράνομης μετανάστευσης, η βελτίωση των
συνθηκών διαβίωσης των Σύριων μεταναστών, το ξεπάγωμα της ενταξιακής πορείας
της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς επίσης η άρση της βίζας. (σ.σ. Λεπτομερή
στοιχεία παρατίθενται στο άρθρο με τίτλο «Η
αντίληψη των Τούρκων για την εξωτερική πολιτική της χώρας τους», Χρ.
Μηνάγιας, 29-05-2016, www.geostrategy.gr.)
Ένα άλλο ζήτημα που τίθεται είναι ότι, ο
τουρκικός λαός συνεχίζει να βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα καθεστώς ιδεολογικής
επίθεσης και μαύρης προπαγάνδας που έχουν ως κυρίαρχα χαρακτηριστικά το φόβο
και την παράνοια. Επιπρόσθετα, επιδιώκεται ο επηρεασμός των φρονημάτων, των
συναισθημάτων, της συμπεριφοράς και της στάσης της τουρκικής κοινωνίας, ώστε
αυτή να πεισθεί ότι, όλες οι χώρες επιθυμούν την αποσταθεροποίηση και τη
διάλυση της Τουρκίας, οι Κούρδοι είναι εχθροί και άπαντες είναι εν δυνάμει
τρομοκράτες. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η συχνή αναδημοσίευση των ακόλουθων
χαρτών ενδεχόμενου διαμελισμού της Τουρκίας το 2023, σύμφωνα με σενάρια των
Ηνωμένων Πολιτειών, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ισραήλ. Υπόψη ότι οι χάρτες
αυτοί δημοσιεύθηκαν για πρώτη φορά από το τουρκικό περιοδικό Aktüel το 2010 και
χρησιμοποιούνται από τα ερντογανικά και εθνικιστικά ΜΜΕ της Τουρκίας ως μέσο
ενεργοποίησης των εθνικιστικών αντανακλαστικών της τουρκικής κοινωνίας.(2)
Από την άλλη πλευρά, αντιπαραβάλλοντας τους
τακτικούς ελιγμούς της ελληνικής πλευράς έναντι των προκλήσεων της Άγκυρας
είναι δύσκολο να κατανοήσει κάποιος από ποια εθνική στρατηγική αυτοί απορρέουν
και η όποια εθνική στρατηγική, εφόσον υπάρχει, σε ποιο εθνικό όραμα στηρίζεται.
Συνακόλουθα δε, εάν λάβουμε υπόψη το
περιεχόμενο των δημοσιευμάτων στην Ελλάδα καταδεικνύεται ότι πολλά από αυτά
διακρίνονται είτε για την ημιμάθεια σε ό,τι έχει να κάνει με την κατανόηση της
τουρκικής πραγματικότητας, είτε για την καταστροφολογία για θέματα που δεν
υφίσταται λόγος, είτε για την αδυναμία συλλογής και αξιολόγησης εκείνων των
πληροφορικών στοιχείων τα οποία αφενός αποκαλύπτουν τις πραγματικές προθέσεις
των Τούρκων, αφετέρου οδηγούν σε ασφαλή συμπεράσματα για τη σύνταξη βραχυπρόθεσμων,
μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων εκτιμήσεων.
Εν τω μεταξύ, αξιολογώντας τους τακτικούς
ελιγμούς της Τουρκίας των «καλών» πολιτικών και των «κακών» στρατηγών
διαπιστώνεται ότι, αυτοί αποσκοπούν στην εκμετάλλευση των τρωτών σημείων μας
που προαναφέρθηκαν (ημιμάθεια-κινδυνολογία-αδυναμία συλλογής και αξιολόγησης
ειδικών πληροφοριών) προκειμένου: πρώτον, να προβληθούν διεθνώς οι προθέσεις
της Άγκυρας και αυτές να τύχουν της ανοχής των Δυτικών Κέντρων Ισχύος, όπως
Ηνωμένες Πολιτείες, ΝΑΤΟ, Γερμανία κ.λπ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η
διεξαγωγή της πρόσφατης διακλαδικής αποβατικής άσκησης Efes-2016 στον κόλπο Doğanbey της
επαρχίας Seferihisar του νομού Σμύρνης, υπό την παρουσία του προέδρου Ερντογάν
και του πρωθυπουργού Γιλντιρίμ, η οποία για πρώτη φορά έχει λάβει διεθνή
υπόσταση, τόσο από τις δυνάμεις που συμμετείχαν σε αυτήν (Τουρκία, Ηνωμένες Πολιτείες, Γερμανία,
Σαουδική Αραβία, Κατάρ, Αζερμπαϊτζάν, Πολωνία και Πακιστάν), όσο από
τους 255 παρατηρητές 79 χωρών, μεταξύ των οποίων ο υπουργός Άμυνας του
Αζερμπαϊτζάν, οι αρχηγοί των Γενικών Επιτελείων Ενόπλων Δυνάμεων της Σαουδικής
Αραβίας, του Κατάρ και της Ουκρανίας, ο υπαρχηγός του Γενικού Επιτελείου
Ενόπλων Δυνάμεων της Πολωνίας, ο διοικητής των Χερσαίων Δυνάμεων των Ηνωμένων
Πολιτειών στη Ευρώπη, καθώς επίσης οι αρχηγοί των Χερσαίων Δυνάμεων της
Ιαπωνίας και του Πακιστάν. Δεύτερον, να διευρυνθούν δυναμικά οι αμφισβητήσεις
των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, σε μια περίοδο μάλιστα που η Τουρκία
βρίσκεται ενώπιον ενός περίπλοκου περιβάλλοντος ασφάλειας, το οποίο συνδυάζει
επιχειρήσεις τρομοκρατικών ενεργειών, ανταρτοπόλεμου και συμβατικού πολέμου,
όπου όλοι πολεμούν εναντίον όλων. Τρίτον, να δοκιμασθούν οι ελληνικές
δυνατότητες σε ό,τι έχει να κάνει με τη λήψη αμυντικών μέτρων για την αντιμετώπιση
των τουρκικών ψυχολογικών επιχειρήσεων, οι οποίες στη συγκεκριμένη περίπτωση
αποσκοπούν στην εξαπάτηση και παραπλάνηση των πολιτικών και στρατιωτικών
ηγεσιών που θα έχει ως συνέπεια τη λήψη λανθασμένων αποφάσεων. Και τέταρτον, η
Ελλάδα να αρχίσει να παραιτείται σταδιακά από τα κυριαρχικά δικαιώματα της στο
Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Ας σημειωθεί ακόμη ότι, στο υπουργείο
Εξωτερικών, στην Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών, στις Ένοπλες Δυνάμεις και στην
Αστυνομία της χώρας μας υπάρχουν στελέχη με άριστη επιχειρησιακή και ακαδημαϊκή
κατάρτιση. Ωστόσο, κρίνεται σκόπιμο να πραγματοποιηθεί ένα «χειρουργικό»
κτύπημα (σ.σ.
υπάρχει τρόπος και αποτελεί σημαντικό πολλαπλασιαστή ισχύος) ώστε σε
πρώτη φάση να σπάσει το «απόστημα της
συντεχνιακής νοοτροπίας» που έχει να κάνει με την αθέμιτη προβολή
του «Ενός» (κατά βάση ημιμαθούς) σε βάρος
του συνόλου και της πατρίδας γενικότερα.
Ακολούθως παρατίθενται πληροφοριακά
στοιχεία των πρόσφατων ελιγμών της Άγκυρας και της τουρκικής νοοτροπίας, τα
οποία: πρώτον, επιβεβαιώνουν άμεσα και με αρκετή σαφήνεια όλα όσα έχουν
προαναφερθεί. Δεύτερον, προκαλούν εύλογους προβληματισμούς και ανησυχία. Και
τρίτον, καταδεικνύουν ότι, οι Τούρκοι δεν πρόκειται ποτέ να υπογράψουν καμία
συμφωνία που δεν θα συνάδει πλήρως με τα συμφέροντά τους, ενώ η τήρηση
αποφασιστικών πολιτικών εκ μέρους των, που θα στηρίζονται στην αποτροπή, πρέπει
να θεωρείται δεδομένη.
Τουρκική δέσμευση του χερσαίου εδάφους της Λέσβου για διεξαγωγή
άσκησης έρευνας και διάσωσης
Από τις 27 έως 29-04-2016 η Γεωγραφική-Υδρογραφική-Ωκεανογραφική
Διεύθυνση των Τουρκικών Ναυτικών Δυνάμεων είχε αναρτήσει χάρτη στην επίσημη
ιστοσελίδα της, στον οποίο φαινόταν οι περιοχές όπου οι Τούρκοι θα
πραγματοποιούσαν άσκηση έρευνας και διάσωσης στην περιοχή μεταξύ Λέσβου και Χίου,
στις 04 και 05-05-2016, χωρίς να αναγράφουν τις συντεταγμένες. Συγκεκριμένα
πρόκειται για τους Χάρτες 1 και 2, οι οποίοι περιλάμβαναν και χερσαίο έδαφος
της Λέσβου. Στη συνέχεια, στις 02-05-2016 οι Τούρκοι άλλαξαν το χάρτη (βλ.
Χάρτη 3) όπου αναγράφηκαν οι συντεταγμένες και αφαιρέθηκε η δέσμευση
του χερσαίου εδάφους της Λέσβου. Σημειωτέον ότι, πρόκειται για την άσκηση
έρευνας και διάσωσης που πραγματοποιείται, την ίδια περίοδο, με ονομασία Deniz
Aslanı κάθε άρτιο έτος και Anadolu Yıldızı κάθε περιττό έτος. Τελικά, η άσκηση Deniz Aslanı-2016 διεξήχθη
στις 04-05-2016, την οποία παρακολούθησαν 18 παρατηρητές από 11 χώρες (Βοσνία-Ερζεγοβίνη,
Κίνα, Καναδά, Νότια Κορέα, Κοσσυφοπέδιο, ψευδοκράτος βόρειας Κύπρου, Πακιστάν,
Σενεγάλη, Σλοβακία, Σρι Λάνκα και Κατάρ). Επίσης, βάσει του σεναρίου
η άσκηση διεξήχθη σε δύο Φάσεις. Κατά την 1η Φάση πραγματοποιήθηκε επιχείρηση
έρευνας και διάσωσης λόγω πτώσης υδροπλάνου, ενώ κατά τη 2η Φάση
πραγματοποιήθηκε αντίστοιχη επιχείρηση λόγω σήματος κινδύνου που εξέπεμψε πλοίο
λόγω πυρκαγιάς, στο οποίο επέβαιναν παράνομοι μετανάστες. Συμπερασματικά, η άσκηση Deniz Aslanı-2016
κυμάνθηκε περίπου στο ίδιο πλαίσιο, όπως γίνεται κάθε φορά, ωστόσο η δέσμευση
του χερσαίου εδάφους της Λέσβου δεν έτυχε καμίας προβολής και διπλωματικής αντίδρασης
από την ελληνική πλευρά.( 3,4,5)
Τουρκική δέσμευση του χερσαίου εδάφους της Λήμνου για διεξαγωγή
εκπαίδευσης και εκτέλεση πυρών
Η Γεωγραφική-Υδρογραφική-Ωκεανογραφική
Διεύθυνση των Τουρκικών Ναυτικών Δυνάμεων δημοσιοποίησε την Ετήσια Έκθεση Ανακοινώσεων
προς Ναυτιλλόμενους για το έτος 2016, στην οποία αναγράφονται οι περιοχές
διεξαγωγής εκπαίδευσης και εκτέλεσης πυρών. Από το Χάρτη 4 διαπιστώνεται ότι, στην έκθεση αυτή οι Τούρκοι
δέσμευσαν χερσαίο έδαφος της Λήμνου για τη διεξαγωγή των εν λόγω δραστηριοτήτων
χωρίς να έχει υπάρξει οποιαδήποτε προβολή και διπλωματική αντίδραση από την
ελληνική πλευρά.(6)
Στο σημείο αυτό κρίνεται σκόπιμο να
επισημανθεί ότι, στην αντίστοιχη έκθεση του έτους 2015 δεν είχε δεσμευθεί η
Λήμνος και οι συντεταγμένες που είχαν αναγραφεί περιελάμβανε μια περιοχή
πλησίον των τουρκικών ακτών όπως φαίνεται στο Χάρτη
5. Επίσης, πέραν του κειμένου των εκθέσεων όπου αναγράφονται οι
συντεταγμένες των περιοχών που δεσμεύουν οι Τούρκοι, σε Παράρτημα δημοσιεύεται
και αντίστοιχος χάρτης. Στο χάρτη αυτό, στις εκθέσεις των ετών 2015 και 2016
δεν περιλαμβάνεται η Λήμνος. Ωστόσο το
γεγονός ότι, το 2016 οι Τούρκοι τροποίησαν εκεμμένα τις συντεταγμένες με
αποτέλεσμα να δεσμεύεται η Λήμνος, χωρίς αυτές να αποτυπώνονται στο χάρτη του
αντίστοιχου Παραρτήματος, καταρίπτει οποιαδήποτε προσπάθεια, που ενδεχομένως θα
γίνει, προκειμένου να υποβαθμισθεί η προκλητική ενέργεια ή το «λάθος» των
Τούρκων.(7)
Αναφορικά δε, με το σύνολο των περιοχών που
δεσμεύονται από τους Τούρκους κάθε έτος για τη διεξαγωγή εκπαίδευσης και
εκτέλεση πυρών παρατίθεται ο Χάρτης 6,
από τον οποίο διαπιστώνεται το μέγεθος της διαχρονικής τουρκικής
προκλητικότητας αναφορικά με την αμφισβήτηση των ελληνικών κυριαρχικών
δικαιωμάτων στο Αιγαίο.(8)
Διεξαγωγή ψυχολογικών επιχειρήσεων από την Άγκυρα με τη χρησιμοποίηση
πλοίων επιστημονικών ερευνών
Τα τελευταία χρόνια η Τουρκία, στα πλαίσια
μιας στρατηγικής ελεγχόμενης έντασης και σταδιακής δημιουργίας τετελεσμένων,
κλιμακώνει βαθμιαία την παραβατική συμπεριφορά της, εφαρμόζοντας παράλληλα μια
πιο ύπουλη τακτική, αφενός χρησιμοποιώντας πλοία επιστημονικών ερευνών στο
Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, αφετέρου δημοσιοποιώντας χάρτες όπου
απεικονίζονται οι θαλάσσιες περιοχές που τα πλοία αυτά θα πραγματοποιήσουν
σχετικές έρευνες. Ας σημειωθεί ακόμη ότι, στις 15-09-2014, το υπουργικό
συμβούλιο της Τουρκίας ενέκρινε την Εθνική Στρατηγική Θαλασσίων Ερευνών, βάσει
της οποίας: πρώτον, θα πραγματοποιούνται θαλάσσιες έρευνες στις περιοχές που η
Τουρκία έχει (σ.σ.
ή και διεκδικεί) κυριαρχικά δικαιώματα. Δεύτερον, θα
πραγματοποιούνται θαλάσσιες έρευνες στις περιοχές που η Τουρκία δεν έχει
κυριαρχικά δικαιώματα, όπως η Ανταρκτική και η Αρκτική. Τρίτον, θα συνεχισθεί
το πρόγραμμα ναυπήγησης πλοίων επιστημονικών ερευνών, καθώς επίσης η ανάπτυξη
αντίστοιχου τεχνολογικού εξοπλισμού. (σ.σ. Λεπτομερή στοιχεία παρατίθενται στο άρθρο με τίτλο «Η Εθνική Στρατηγική Θαλασσίων Ερευνών της Τουρκίας»,
Χρ. Μηνάγιας, 31-03-2015, www.geostrategy.gr.)
Επίσης, το θέμα της δημοσιοποίησης των εν
λόγω χαρτών αποκτά ιδιαίτερη σημασία δεδομένου ότι, οι συμβολισμοί στην
εξωτερική πολιτική έχουν μεγαλύτερη αξία ακόμα και από την ίδια την ουσία.
Άλλωστε, η Άγκυρα μέσω των χαρτών αυτών προβάλλει τις προθέσεις της τόσο για
την οριοθέτηση του Αιγαίου όσο και για την οριοθέτηση της Α.Ο.Ζ. νότια του
Καστελόριζου. Εν τω μεταξύ, αν κάτι χαρακτηρίζει τους εν λόγω τακτικούς
ελιγμούς, αυτό είναι η προσπάθεια εξαπάτησης και παραπλάνησης της ελληνικής
πλευράς μέσω της διεξαγωγής ψυχολογικών επιχειρήσεων. Χαρακτηριστική περίπτωση,
αποτελεί η δημοσιοποίηση του Ετήσιου Προγραμματισμού των Θαλασσίων Ερευνών με
Πλοία Επιστημονικών Ερευνών για το Έτος 2016. Συγκεκριμένα, στις αρχές του έτους 2016,
αναρτήθηκε στην επίσημη ιστοσελίδα της Γεωγραφικής-Υδρογραφικής-Ωκεανογραφικής
Διεύθυνσης των Τουρκικών Ναυτικών Δυνάμεων το ανυπόγραφο προσχέδιο του εν λόγω
προγραμματισμού των πλοίων επιστημονικών ερευνών, στο οποίο παρατίθεντο οι Χάρτες 7 και 8. Στη συνέχεια, Έλληνες
αναλυτές (ευχόμαστε
να είναι μόνο των συγκεκριμένων ιστοσελίδων και εφημερίδας που προέβαλαν το
θέμα αυτό) δημοσίευσαν άρθρα, κινδυνολογώντας και υπερτονίζοντας
ότι, οι Τούρκοι προγραμματίζουν τη διεξαγωγή ερευνών σε περιοχές που
περιλαμβάνουν τμήματα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και των ελληνικών χωρικών
υδάτων, χωρίς να προσέξουν ότι στο κάτω μέρος των προαναφερθέντων χαρτών υπήρχε
μια επισήμανση με μικρά γράμματα που ανέγραφε ότι, οι έρευνες θα
πραγματοποιηθούν στα τουρκικά χωρικά ύδατα και στα διεθνή ύδατα. Αφού λοιπόν το
θέμα αυτό έτυχε ευρείας δημοσιότητας και η Άγκυρα πέτυχε το σκοπό της,
δεδομένου ότι οι συμβολισμοί στην εξωτερική πολιτική έχουν μεγαλύτερη αξία
ακόμα και από την ίδια την ουσία, η τουρκική
Γεωγραφική-Υδρογραφική-Ωκεανογραφική Διεύθυνση ανήρτησε στην επίσημη ιστοσελίδα
της τον επίσημο ετήσιο προγραμματισμό των πλοίων επιστημονικών ερευνών,
υπογεγραμμένο από τον πλοίαρχο Erhan Gezgin, όπου δεν υπήρχαν οι Χάρτες 7 και 8 αλλά μόνο ο Χάρτης 9, βάσει του οποίου θα
πραγματοποιηθούν έρευνες εντός των τουρκικών χωρικών υδάτων.(9,10,11)
Συγχρόνως όμως θα ήταν λάθος να θεωρήσουμε
ότι, η Άγκυρα δεν θα κλιμακώσει τις προκλήσεις της με πλοία επιστημονικών
ερευνών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, τα οποία θα διεξάγουν έρευνες
πέραν του ετήσιου προγραμματισμού που έχει δημοσιοποιηθεί. Ενδεικτικά
παρατίθεται ο Χάρτης 10, στον οποίο
φαίνονται οι περιοχές ερευνών και εκμετάλλευσης που έχουν δημοσιευθεί από το
τουρκικό υπουργείο Ενέργειας και Φυσικών το 2007, το 2011 και το 2012 και
εξακολουθούν να βρίσκονται σε ισχύ. Μάλιστα, ο χάρτης αυτός αποκτά ιδιαίτερη
σημασία μετά το έγγραφο που κατέθεσε η Άγκυρα στον ΟΗΕ στις 02-05-2016,
δηλώνοντας ότι η Τουρκία έχει δικαιώματα σε όλη τη θαλάσσια περιοχή δυτικά του
μεσημβρινού 32ο 16΄ 18΄΄. Επισημαίνεται
ότι, του τουρκικού εγγράφου στον ΟΗΕ είχε προηγηθεί η δημοσιοποίηση της
Στρατηγικής των Ναυτικών Δυνάμεων της Τουρκίας, όπου στη σελίδα 14 παρατίθετο ο
Χάρτης 11, ο οποίος αφορά στις ίδιες
περιοχές ερευνών. Συνεπώς, η Άγκυρα επισήμανε επίσημα για ακόμη μια φορά, με το
έγγραφο της στον ΟΗΕ το ανατολικό όριο, ενώ με το χάρτη των τουρκικών ναυτικών
δυνάμεων το δυτικό όριο των διεκδικήσεων της στην περιοχή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου