Θυσιάζουν τα λεφτά των ασφαλισμένων για να ελέγχουν την τράπεζα Αττικής
Το έστειλε ο Γιώργος Επιτήδειος
Ξεκινά την προσεχή Τρίτη ο έλεγχος στην Τράπεζα Αττικής από το μεικτό κλιμάκιο του
εποπτικού μηχανισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας SSM και της Τράπεζας της
Ελλάδος, επιβεβαιώνοντας πλήρως το ρεπορτάζ που δημοσίευσε την περασμένη
Κυριακή «Το
Βήμα». Ο έλεγχος αφορά τόσο την πρόσφατη ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας
όσο και θέματα σχετικά με την οργάνωση και τη λειτουργία της.
Απαρχαιωμένες δομές έγκρισης
Αυτό που ανησυχεί τις εποπτικές αρχές είναι ότι εκτός από το εξαιρετικά υψηλό ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων, η Αττικής έχει απαρχαιωμένες δομές έγκρισης και παρακολούθησης δανείων, δεν διαθέτει θεσμικά όργανα που προβλέπονται από τους κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης τους οποίους επιβάλλουν οι ευρωπαϊκές Αρχές, ενώ δεν λειτουργούν σωστά επιτροπές που διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα της τράπεζας και παρέχουν διαφάνεια στην άσκηση του μάνατζμεντ.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η ΤτΕ «μπαίνει» στην Αττικής. Ελεγχο πραγματοποίησε και το 2014, όμως η ολοκλήρωσή του στο τέλος του έτους συνέπεσε με τις επερχόμενες τότε εκλογές και είχε ως αποτέλεσμα να μην πραγματοποιηθούν οι απαιτούμενες αλλαγές. Μάλιστα, σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, επανειλημμένως η Διεύθυνση Εποπτείας της ΤτΕ είχε ζητήσει την παραίτηση και αντικατάσταση όλης της διοίκησης του προέδρου Γιάννη Γαμβρίλη, υποστηρίζοντας ότι «το διοικητικό συμβούλιο δεν κατανοεί τους κινδύνους που αναλαμβάνει η τράπεζα». Ομως ο «διαχρονικός πρόεδρος», όπως τον αποκαλούν στην αγορά καθώς, παρά τις αλλαγές κυβερνήσεων, βρίσκεται στο τιμόνι της τράπεζας από το 2010, καταφέρνει να παραμένει στη θέση του.
Πιεζόμενη από τις εποπτικές Αρχές, η διοίκηση της Αττικής ανέθεσε στις συμβουλευτικές εταιρείες Boston Consulting Group, Egon Zehnder και Planet την εκπόνηση σχεδίου για τη ριζική αναδιάρθρωση της τράπεζας. Ομως παρότι η μελέτη ήταν έτοιμη από τις αρχές του 2015, δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Οπως και τα σχέδια για την είσοδο στρατηγικού επενδυτή που έτρεχαν παράλληλα. Ηταν το φθινόπωρο του 2014, τότε που ο Χρήστος Σπίρτζης ως πρόεδρος του ΤΕΕ συμφωνούσε με τον Γιάννη Στουρνάρα, διοικητή της ΤτΕ, για την ανάγκη αρμονικής συνεργασίας με τον στρατηγικό επενδυτή, τη λειτουργία της τράπεζας με αμιγώς τραπεζικά κριτήρια και τη διοίκησή της από ανθρώπους της αγοράς. Ωστόσο τίποτε από όλα αυτά δεν έγινε. Αν και αρκετά επενδυτικά κεφάλαια είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την Αττικής, όλα έκαναν πίσω όταν το ΤΣΜΕΔΕ έκανε σαφή την πρόθεσή του να μη μειώσει το ποσοστό του κάτω από το 50% και να διατηρήσει τον απόλυτο έλεγχο της τράπεζας. Υπό αυτή την προϋπόθεση, κανένας επενδυτής δεν ήταν διατεθειμένος να βάλει χρήματα απλώς και μόνο για να έχει παθητικό ρόλο στη διοίκηση της Αττικής.
Το Ταμείο των Μηχανικών
Ηταν σαφής η διάθεση των ανθρώπων που διοικούσαν το Ταμείο των Μηχανικών να κρατήσουν στα χέρια τους τον έλεγχο της τράπεζας, η οποία, όπως λένε στην αγορά, αντιμετώπιζε τη χρηματοδότηση ορισμένων κατασκευαστικών, τεχνικών και εργολαβικών εταιρειών με ευνοϊκή διάθεση. Αλλωστε μεγάλο μέρος του προβληματικού χαρτοφυλακίου της αφορά τη χρηματοδότηση κατασκευαστικών έργων στον χώρο του real estate με υποθήκη τα ίδια τα ακίνητα, οι τιμές των οποίων έχουν κατακρημνιστεί στα χρόνια της κρίσης, οξύνοντας τα προβλήματα της τράπεζας.
Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρεται η χρηματοδότηση των κατασκευαστικών δραστηριοτήτων πρώην προέδρου αθλητικής ομοσπονδίας, ο οποίος ρύθμισε της υποχρεώσεις του με την τράπεζα να αναλαμβάνει την αποπεράτωση του ενυπόθηκου κτιρίου (το οποίο στην ουσία της ανήκει) για να εγκαταστήσει εκεί υπηρεσίες της και στη συνέχεια να πληρώνει ενοίκιο στον κατασκευαστή, το οποίο πηγαίνει για την εξυπηρέτηση του δανείου. Επίσης, «θαλασσοδάνεια» αναφέρεται ότι έχουν δοθεί σε τεχνικές εταιρείες και σε φωτοβολταϊκά πάρκα.
Σύμφωνα με τραπεζικούς κύκλους, αυτό που έχει ανάγκη η Αττικής είναι «η υιοθέτηση σύγχρονων πρακτικών εταιρικής διακυβέρνησης και σύγχρονων τραπεζικών δομών στην έγκριση και παρακολούθηση δανείων, ιδιαίτερα των "κόκκινων"». Αυτό εκτιμούν ότι «θα βοηθήσει την τράπεζα να καθαρίσει το χαρτοφυλάκιό της από τα προβληματικά δάνεια και να προσελκύσει νέα κεφάλαια, αν χρειαστεί, για την εξυγίανσή της». Οπως επισημαίνουν, τα κεφάλαια αυτά πρέπει «να είναι επενδυτικά και όχι οι ασφαλιστικές εισφορές των μηχανικών». Η διοίκηση ωστόσο του Ταμείου των Μηχανικών δεν θέλει να χάσει τον έλεγχο της Αττικής, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, και για τον λόγο αυτόν συνεχώς «ταΐζει» την τράπεζα με χρήματα.
Ο ρόλος Σπίρτζη και Δραγασάκη
Αυτό φάνηκε και από τη συμμετοχή του ΤΣΜΕΔΕ στην τελευταία ανακεφαλαιοποίηση με περίπου 400 εκατ. ευρώ με την έγκριση της κυβέρνησης, η οποία έχει εντάξει την Αττικής στον σχεδιασμό της για τη δημιουργία ενός παράλληλου τραπεζικού συστήματος, που να μην είναι υπό την εποπτεία της ΕΚΤ, όπως το είχε περιγράψει στη Βουλή ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης.
Αποτέλεσμα της κυβερνητικής επιλογής είναι το ποσοστό του ΤΣΜΕΔΕ να παραμένει αμετάβλητο σε επίπεδα πάνω από το 50%. Ενώ στις άλλες συστημικές τράπεζες μπήκαν καινούργιοι μέτοχοι σε βάρος της συμμετοχής των παλαιών, στην Αττικής, από τη στιγμή που το Ταμείο των Μηχανικών, όπως και στις προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις, ήθελε να διατηρήσει αμετάβλητο το ποσοστό του για να παραμείνει στα χέρια του ο απόλυτος έλεγχος της τράπεζας, δεν υπήρχε άλλος δρόμος από το να βάλει 400 εκατ. ευρώ.
Επίσης, την επιλογή αυτή υπέβαλε και η απόφαση να συμμετάσχει το Ταμείο στις δύο προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις (2013 και 2014) με 200 εκατ. ευρώ στην καθεμία, τότε που ο κ. Σπίρτζης ήλεγχε το Ταμείο των Μηχανικών και ο κ. Δραγασάκης ήταν οικονομικός σύμβουλος της Αττικής. Και τούτο διότι αν δεν διατηρούσε το ποσοστό του το ΤΣΜΕΔΕ, κινδύνευε να υποστεί σημαντικές ζημιές και να καταρρεύσει δημιουργώντας τεράστιο πρόβλημα στην κυβέρνηση και στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.
Για τον λόγο αυτόν θεωρείται ότι οι κ.κ. Δραγασάκης και Σπίρτζης άσκησαν όλη την επιρροή τους για να πετύχει η ανακεφαλαιοποίηση της Αττικής. Στην αγορά μόνο τυχαίο δεν θεωρείται ότι οργανισμοί που εποπτεύονται από τον υπουργό Μεταφορών και Υποδομών, όπως η ΕΥΔΑΠ και το Αεροδρόμιο Αθηνών, μπήκαν στην αύξηση της Αττικής με 20 εκατ. ευρώ και 10 εκατ. ευρώ αντιστοίχως.
Πιέσεις και από το Μαξίμου
Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, πιέσεις ασκήθηκαν και από το Μέγαρο Μαξίμου, ιδιαίτερα σε μεγάλα επιχειρηματικά και εφοπλιστικά σπίτια, όπως εκ μέρους κορυφαίου υπουργού της κυβέρνησης προς εφοπλιστικό ίδρυμα το οποίο επένδυσε 2 εκατ. ευρώ, όμως όταν χτύπησαν τα stop losses, ρευστοποίησε την επένδυσή του και έφυγε. Αν για τον συγκεκριμένο επενδυτή μια «λελογισμένη ζημιά» αποτελούσε επιλογή, δεν ισχύει το ίδιο για τα ασφαλιστικά ταμεία, όπως για παράδειγμα το ΤΑΠΙΛΤΑΤ, το οποίο έβαλε 55 εκατ. ευρώ στην ανακεφαλαιοποίηση της Αττικής, από τα περίπου 240 εκατ. ευρώ που είναι τα διαθέσιμά του και σήμερα βλέπει να χάνει περί το 80% της επένδυσής του. Η συμμετοχή του ΤΑΛΠΙΤΑΤ στην ανακεφαλαιοποίηση της Αττικής συνδέεται με τις επιδιώξεις της διοίκησής του να δημιουργήσει επαγγελματικό ταμείο συντάξεως για τους τραπεζοϋπαλλήλους και τη μεταφορά σε αυτό περιουσίας του ΤΑΠΙΛΤΑΤ ως προίκα.
Οπως αναφέρει ο πρόεδρος του συλλόγου συνταξιούχων της Ιονικής και Λαϊκής Τράπεζας, Γιώργος Κολλάτος, η κυβέρνηση αρχικά είχε ταχθεί υπέρ της ένταξης του ΤΑΠΙΛΤΑΤ στο ενιαίο ταμείο ΕΤΕΑ. Μάλιστα υπέρ την επιλογής αυτής είχαν γνωμοδοτήσει ο υφυπουργός Εργασίας Τάσος Πετρόπουλος όταν ήταν νομικός σύμβουλος του συλλόγου αλλά και ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος. Ομως στα μέσα Οκτωβρίου, την εποχή της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, με απόφαση του κ. Πετρόπουλου δόθηκε η δυνατότητα στο ΤΑΠΙΛΤΑΤ «να διατηρήσει την αυτόνομη πορεία του, τον αυτοδιοικητικό του χαρακτήρα και το αυτοδιαχειριστικό του σύστημα», όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της διοίκησης του Ταμείου, με την οποία πληροφορεί τα μέλη του για τη στρατηγική κίνηση τοποθέτησης ύψους 55 εκατ. ευρώ στη μετοχική αύξηση της Αττικής.
Και τούτο, όπως επισημαίνει ο κ. Κολλάτος, «σε αντίθεση με τους περιορισμούς που υπάρχουν στο καταστατικό του ΤΑΠΙΛΤΑΤ και στις επενδυτικές συστάσεις τριών εταιρειών διαχείρισης διαθεσίμων για την τοποθέτηση της περιουσίας του σε μετοχές». Και οι τρεις μιλούν για λελογισμένες τοποθετήσεις της τάξεως του 3%-4% και όχι του 23%.
Ποια ήταν η «πιο ακριβή λύση»
Η επιλογή να πάει η Αττικής σε εκκαθάριση (resolution), όπως έγινε με άλλες μικρότερες τράπεζες, αποκλείστηκε τον περασμένο Νοέμβριο από τον κ. Στουρνάρα, παρότι ο ίδιος είχε ζητήσει από δύο συστημικές τράπεζες (Alpha Bank και Eurobank) να ετοιμάζονται να απορροφήσουν την Αττικής. Τελικά δεν προκρίθηκε η λύση αυτή και η κεντρική τράπεζα επέτρεψε η ανακεφαλαιοποίηση να γίνει με λεφτά των ασφαλισμένων. Ερωτηθείς σχετικά στη Βουλή ο κεντρικός τραπεζίτης κατά την παρουσίαση της ετήσιας έκθεσής του τον περασμένο μήνα είπε ότι η λύση αυτή ήταν «πιο ακριβή».
Και τούτο διότι αν η Αττικής πήγαινε σε εκκαθάριση, δηλαδή έσπαζε σε καλή και κακή τράπεζα (good bank - bad bank), το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων (ΤΕΚΕ) θα έπρεπε να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό. Επιπλέον, το ΤΣΜΕΔΕ θα έπρεπε να γράψει ζημιές της τάξεως του μισού δισ. ευρώ. Οσα είχε βάλει στις ανακεφαλαιοποιήσεις του 2013 και του 2014 για να διατηρήσει τα ποσοστά του και τον έλεγχο της τράπεζας συν την αρχική του επένδυση. Αντ' αυτού αποφασίστηκε να βάλει άλλα 400 εκατ. ευρώ!
ΠΟΙΟΙ «ΤΖΟΓΑΡΟΥΝ»
Πότε θα πάρουν πίσω την επένδυσή τους τα ταμεία
Οι επενδυτές που έβαλαν λεφτά στην τελευταία ανακεφαλαιοποίηση της Αττικής, σύμφωνα με οικονομικούς αναλυτές, θα είναι «στα λεφτά τους» όταν η κεφαλαιοποίηση της τράπεζας φτάσει στα 700 εκατ. ευρώ. Ενδεικτικά, η υψηλότερη κεφαλαιοποίηση που πέτυχε η Τράπεζα Αττικής στο παρελθόν (με εξαίρεση τη φούσκα του 1999) ήταν 500 εκατ. ευρώ.
Δηλαδή την περίοδο 2004-2007, που η ελληνική οικονομία έδειχνε υγιής, που το ελληνικό χρηματιστήριο έφτανε τις 5.000 μονάδες, που o τραπεζικός κλάδος γνώριζε ραγδαία ανάπτυξη και ο τραπεζικός δείκτης στο χρηματιστήριο κάλπαζε καταγράφοντας το 2007 υψηλότερη τιμή και από το 1999, η μέγιστη κεφαλαιοποίηση που έφτασε η Τράπεζα Αττικής ήταν 500 εκατ. ευρώ.
Ομως πριν από τρεις μήνες κάποιοι αποφάσισαν ότι στο βομβαρδισμένο τοπίο της ελληνικής οικονομίας, με τον χρηματιστηριακό δείκτη στις 550 μονάδες, με την οικονομία στα τάρταρα και τα «κόκκινα» δάνεια στα ύψη, η τοποθέτηση στην Τράπεζα Αττικής 700 εκατ. ευρώ ήταν ελκυστική επένδυση.
Φυσικά δεν μπορεί κανείς να αφαιρέσει από κάποιον το δικαίωμα να «τζογάρει» τα χρήματά του. Οταν όμως οι επενδυτικές αποφάσεις λαμβάνονται από αρμόδια κατά το Σύνταγμα και τους νόμους διοικητικά όργανα δημοσίων και ιδιωτικών φορέων για λογαριασμό των ασφαλισμένων, θα πρέπει τα αρμόδια όργανα να είναι έτοιμα να κριθούν για τις επιλογές τους.
Απαρχαιωμένες δομές έγκρισης
Αυτό που ανησυχεί τις εποπτικές αρχές είναι ότι εκτός από το εξαιρετικά υψηλό ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων, η Αττικής έχει απαρχαιωμένες δομές έγκρισης και παρακολούθησης δανείων, δεν διαθέτει θεσμικά όργανα που προβλέπονται από τους κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης τους οποίους επιβάλλουν οι ευρωπαϊκές Αρχές, ενώ δεν λειτουργούν σωστά επιτροπές που διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα της τράπεζας και παρέχουν διαφάνεια στην άσκηση του μάνατζμεντ.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η ΤτΕ «μπαίνει» στην Αττικής. Ελεγχο πραγματοποίησε και το 2014, όμως η ολοκλήρωσή του στο τέλος του έτους συνέπεσε με τις επερχόμενες τότε εκλογές και είχε ως αποτέλεσμα να μην πραγματοποιηθούν οι απαιτούμενες αλλαγές. Μάλιστα, σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, επανειλημμένως η Διεύθυνση Εποπτείας της ΤτΕ είχε ζητήσει την παραίτηση και αντικατάσταση όλης της διοίκησης του προέδρου Γιάννη Γαμβρίλη, υποστηρίζοντας ότι «το διοικητικό συμβούλιο δεν κατανοεί τους κινδύνους που αναλαμβάνει η τράπεζα». Ομως ο «διαχρονικός πρόεδρος», όπως τον αποκαλούν στην αγορά καθώς, παρά τις αλλαγές κυβερνήσεων, βρίσκεται στο τιμόνι της τράπεζας από το 2010, καταφέρνει να παραμένει στη θέση του.
Πιεζόμενη από τις εποπτικές Αρχές, η διοίκηση της Αττικής ανέθεσε στις συμβουλευτικές εταιρείες Boston Consulting Group, Egon Zehnder και Planet την εκπόνηση σχεδίου για τη ριζική αναδιάρθρωση της τράπεζας. Ομως παρότι η μελέτη ήταν έτοιμη από τις αρχές του 2015, δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Οπως και τα σχέδια για την είσοδο στρατηγικού επενδυτή που έτρεχαν παράλληλα. Ηταν το φθινόπωρο του 2014, τότε που ο Χρήστος Σπίρτζης ως πρόεδρος του ΤΕΕ συμφωνούσε με τον Γιάννη Στουρνάρα, διοικητή της ΤτΕ, για την ανάγκη αρμονικής συνεργασίας με τον στρατηγικό επενδυτή, τη λειτουργία της τράπεζας με αμιγώς τραπεζικά κριτήρια και τη διοίκησή της από ανθρώπους της αγοράς. Ωστόσο τίποτε από όλα αυτά δεν έγινε. Αν και αρκετά επενδυτικά κεφάλαια είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την Αττικής, όλα έκαναν πίσω όταν το ΤΣΜΕΔΕ έκανε σαφή την πρόθεσή του να μη μειώσει το ποσοστό του κάτω από το 50% και να διατηρήσει τον απόλυτο έλεγχο της τράπεζας. Υπό αυτή την προϋπόθεση, κανένας επενδυτής δεν ήταν διατεθειμένος να βάλει χρήματα απλώς και μόνο για να έχει παθητικό ρόλο στη διοίκηση της Αττικής.
Το Ταμείο των Μηχανικών
Ηταν σαφής η διάθεση των ανθρώπων που διοικούσαν το Ταμείο των Μηχανικών να κρατήσουν στα χέρια τους τον έλεγχο της τράπεζας, η οποία, όπως λένε στην αγορά, αντιμετώπιζε τη χρηματοδότηση ορισμένων κατασκευαστικών, τεχνικών και εργολαβικών εταιρειών με ευνοϊκή διάθεση. Αλλωστε μεγάλο μέρος του προβληματικού χαρτοφυλακίου της αφορά τη χρηματοδότηση κατασκευαστικών έργων στον χώρο του real estate με υποθήκη τα ίδια τα ακίνητα, οι τιμές των οποίων έχουν κατακρημνιστεί στα χρόνια της κρίσης, οξύνοντας τα προβλήματα της τράπεζας.
Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρεται η χρηματοδότηση των κατασκευαστικών δραστηριοτήτων πρώην προέδρου αθλητικής ομοσπονδίας, ο οποίος ρύθμισε της υποχρεώσεις του με την τράπεζα να αναλαμβάνει την αποπεράτωση του ενυπόθηκου κτιρίου (το οποίο στην ουσία της ανήκει) για να εγκαταστήσει εκεί υπηρεσίες της και στη συνέχεια να πληρώνει ενοίκιο στον κατασκευαστή, το οποίο πηγαίνει για την εξυπηρέτηση του δανείου. Επίσης, «θαλασσοδάνεια» αναφέρεται ότι έχουν δοθεί σε τεχνικές εταιρείες και σε φωτοβολταϊκά πάρκα.
Σύμφωνα με τραπεζικούς κύκλους, αυτό που έχει ανάγκη η Αττικής είναι «η υιοθέτηση σύγχρονων πρακτικών εταιρικής διακυβέρνησης και σύγχρονων τραπεζικών δομών στην έγκριση και παρακολούθηση δανείων, ιδιαίτερα των "κόκκινων"». Αυτό εκτιμούν ότι «θα βοηθήσει την τράπεζα να καθαρίσει το χαρτοφυλάκιό της από τα προβληματικά δάνεια και να προσελκύσει νέα κεφάλαια, αν χρειαστεί, για την εξυγίανσή της». Οπως επισημαίνουν, τα κεφάλαια αυτά πρέπει «να είναι επενδυτικά και όχι οι ασφαλιστικές εισφορές των μηχανικών». Η διοίκηση ωστόσο του Ταμείου των Μηχανικών δεν θέλει να χάσει τον έλεγχο της Αττικής, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, και για τον λόγο αυτόν συνεχώς «ταΐζει» την τράπεζα με χρήματα.
Ο ρόλος Σπίρτζη και Δραγασάκη
Αυτό φάνηκε και από τη συμμετοχή του ΤΣΜΕΔΕ στην τελευταία ανακεφαλαιοποίηση με περίπου 400 εκατ. ευρώ με την έγκριση της κυβέρνησης, η οποία έχει εντάξει την Αττικής στον σχεδιασμό της για τη δημιουργία ενός παράλληλου τραπεζικού συστήματος, που να μην είναι υπό την εποπτεία της ΕΚΤ, όπως το είχε περιγράψει στη Βουλή ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης.
Αποτέλεσμα της κυβερνητικής επιλογής είναι το ποσοστό του ΤΣΜΕΔΕ να παραμένει αμετάβλητο σε επίπεδα πάνω από το 50%. Ενώ στις άλλες συστημικές τράπεζες μπήκαν καινούργιοι μέτοχοι σε βάρος της συμμετοχής των παλαιών, στην Αττικής, από τη στιγμή που το Ταμείο των Μηχανικών, όπως και στις προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις, ήθελε να διατηρήσει αμετάβλητο το ποσοστό του για να παραμείνει στα χέρια του ο απόλυτος έλεγχος της τράπεζας, δεν υπήρχε άλλος δρόμος από το να βάλει 400 εκατ. ευρώ.
Επίσης, την επιλογή αυτή υπέβαλε και η απόφαση να συμμετάσχει το Ταμείο στις δύο προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις (2013 και 2014) με 200 εκατ. ευρώ στην καθεμία, τότε που ο κ. Σπίρτζης ήλεγχε το Ταμείο των Μηχανικών και ο κ. Δραγασάκης ήταν οικονομικός σύμβουλος της Αττικής. Και τούτο διότι αν δεν διατηρούσε το ποσοστό του το ΤΣΜΕΔΕ, κινδύνευε να υποστεί σημαντικές ζημιές και να καταρρεύσει δημιουργώντας τεράστιο πρόβλημα στην κυβέρνηση και στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.
Για τον λόγο αυτόν θεωρείται ότι οι κ.κ. Δραγασάκης και Σπίρτζης άσκησαν όλη την επιρροή τους για να πετύχει η ανακεφαλαιοποίηση της Αττικής. Στην αγορά μόνο τυχαίο δεν θεωρείται ότι οργανισμοί που εποπτεύονται από τον υπουργό Μεταφορών και Υποδομών, όπως η ΕΥΔΑΠ και το Αεροδρόμιο Αθηνών, μπήκαν στην αύξηση της Αττικής με 20 εκατ. ευρώ και 10 εκατ. ευρώ αντιστοίχως.
Πιέσεις και από το Μαξίμου
Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, πιέσεις ασκήθηκαν και από το Μέγαρο Μαξίμου, ιδιαίτερα σε μεγάλα επιχειρηματικά και εφοπλιστικά σπίτια, όπως εκ μέρους κορυφαίου υπουργού της κυβέρνησης προς εφοπλιστικό ίδρυμα το οποίο επένδυσε 2 εκατ. ευρώ, όμως όταν χτύπησαν τα stop losses, ρευστοποίησε την επένδυσή του και έφυγε. Αν για τον συγκεκριμένο επενδυτή μια «λελογισμένη ζημιά» αποτελούσε επιλογή, δεν ισχύει το ίδιο για τα ασφαλιστικά ταμεία, όπως για παράδειγμα το ΤΑΠΙΛΤΑΤ, το οποίο έβαλε 55 εκατ. ευρώ στην ανακεφαλαιοποίηση της Αττικής, από τα περίπου 240 εκατ. ευρώ που είναι τα διαθέσιμά του και σήμερα βλέπει να χάνει περί το 80% της επένδυσής του. Η συμμετοχή του ΤΑΛΠΙΤΑΤ στην ανακεφαλαιοποίηση της Αττικής συνδέεται με τις επιδιώξεις της διοίκησής του να δημιουργήσει επαγγελματικό ταμείο συντάξεως για τους τραπεζοϋπαλλήλους και τη μεταφορά σε αυτό περιουσίας του ΤΑΠΙΛΤΑΤ ως προίκα.
Οπως αναφέρει ο πρόεδρος του συλλόγου συνταξιούχων της Ιονικής και Λαϊκής Τράπεζας, Γιώργος Κολλάτος, η κυβέρνηση αρχικά είχε ταχθεί υπέρ της ένταξης του ΤΑΠΙΛΤΑΤ στο ενιαίο ταμείο ΕΤΕΑ. Μάλιστα υπέρ την επιλογής αυτής είχαν γνωμοδοτήσει ο υφυπουργός Εργασίας Τάσος Πετρόπουλος όταν ήταν νομικός σύμβουλος του συλλόγου αλλά και ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος. Ομως στα μέσα Οκτωβρίου, την εποχή της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, με απόφαση του κ. Πετρόπουλου δόθηκε η δυνατότητα στο ΤΑΠΙΛΤΑΤ «να διατηρήσει την αυτόνομη πορεία του, τον αυτοδιοικητικό του χαρακτήρα και το αυτοδιαχειριστικό του σύστημα», όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της διοίκησης του Ταμείου, με την οποία πληροφορεί τα μέλη του για τη στρατηγική κίνηση τοποθέτησης ύψους 55 εκατ. ευρώ στη μετοχική αύξηση της Αττικής.
Και τούτο, όπως επισημαίνει ο κ. Κολλάτος, «σε αντίθεση με τους περιορισμούς που υπάρχουν στο καταστατικό του ΤΑΠΙΛΤΑΤ και στις επενδυτικές συστάσεις τριών εταιρειών διαχείρισης διαθεσίμων για την τοποθέτηση της περιουσίας του σε μετοχές». Και οι τρεις μιλούν για λελογισμένες τοποθετήσεις της τάξεως του 3%-4% και όχι του 23%.
Ποια ήταν η «πιο ακριβή λύση»
Η επιλογή να πάει η Αττικής σε εκκαθάριση (resolution), όπως έγινε με άλλες μικρότερες τράπεζες, αποκλείστηκε τον περασμένο Νοέμβριο από τον κ. Στουρνάρα, παρότι ο ίδιος είχε ζητήσει από δύο συστημικές τράπεζες (Alpha Bank και Eurobank) να ετοιμάζονται να απορροφήσουν την Αττικής. Τελικά δεν προκρίθηκε η λύση αυτή και η κεντρική τράπεζα επέτρεψε η ανακεφαλαιοποίηση να γίνει με λεφτά των ασφαλισμένων. Ερωτηθείς σχετικά στη Βουλή ο κεντρικός τραπεζίτης κατά την παρουσίαση της ετήσιας έκθεσής του τον περασμένο μήνα είπε ότι η λύση αυτή ήταν «πιο ακριβή».
Και τούτο διότι αν η Αττικής πήγαινε σε εκκαθάριση, δηλαδή έσπαζε σε καλή και κακή τράπεζα (good bank - bad bank), το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων (ΤΕΚΕ) θα έπρεπε να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό. Επιπλέον, το ΤΣΜΕΔΕ θα έπρεπε να γράψει ζημιές της τάξεως του μισού δισ. ευρώ. Οσα είχε βάλει στις ανακεφαλαιοποιήσεις του 2013 και του 2014 για να διατηρήσει τα ποσοστά του και τον έλεγχο της τράπεζας συν την αρχική του επένδυση. Αντ' αυτού αποφασίστηκε να βάλει άλλα 400 εκατ. ευρώ!
ΠΟΙΟΙ «ΤΖΟΓΑΡΟΥΝ»
Πότε θα πάρουν πίσω την επένδυσή τους τα ταμεία
Οι επενδυτές που έβαλαν λεφτά στην τελευταία ανακεφαλαιοποίηση της Αττικής, σύμφωνα με οικονομικούς αναλυτές, θα είναι «στα λεφτά τους» όταν η κεφαλαιοποίηση της τράπεζας φτάσει στα 700 εκατ. ευρώ. Ενδεικτικά, η υψηλότερη κεφαλαιοποίηση που πέτυχε η Τράπεζα Αττικής στο παρελθόν (με εξαίρεση τη φούσκα του 1999) ήταν 500 εκατ. ευρώ.
Δηλαδή την περίοδο 2004-2007, που η ελληνική οικονομία έδειχνε υγιής, που το ελληνικό χρηματιστήριο έφτανε τις 5.000 μονάδες, που o τραπεζικός κλάδος γνώριζε ραγδαία ανάπτυξη και ο τραπεζικός δείκτης στο χρηματιστήριο κάλπαζε καταγράφοντας το 2007 υψηλότερη τιμή και από το 1999, η μέγιστη κεφαλαιοποίηση που έφτασε η Τράπεζα Αττικής ήταν 500 εκατ. ευρώ.
Ομως πριν από τρεις μήνες κάποιοι αποφάσισαν ότι στο βομβαρδισμένο τοπίο της ελληνικής οικονομίας, με τον χρηματιστηριακό δείκτη στις 550 μονάδες, με την οικονομία στα τάρταρα και τα «κόκκινα» δάνεια στα ύψη, η τοποθέτηση στην Τράπεζα Αττικής 700 εκατ. ευρώ ήταν ελκυστική επένδυση.
Φυσικά δεν μπορεί κανείς να αφαιρέσει από κάποιον το δικαίωμα να «τζογάρει» τα χρήματά του. Οταν όμως οι επενδυτικές αποφάσεις λαμβάνονται από αρμόδια κατά το Σύνταγμα και τους νόμους διοικητικά όργανα δημοσίων και ιδιωτικών φορέων για λογαριασμό των ασφαλισμένων, θα πρέπει τα αρμόδια όργανα να είναι έτοιμα να κριθούν για τις επιλογές τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου