2.Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΧΑΡΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΚΑΔΗΜΑ’Ι’ΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ ΦΙΛΩΝ

2.Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΧΑΡΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΚΑΔΗΜΑ’Ι’ΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

http://roykoymoykoy.blogspot.gr/

  Γιάννης Τσαμπάζης   Στρατιωτικος ε.α.  Φοιτητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.

    Για τους Χριστιανούς θεολογία δεν είναι ο λόγος που αρθρώνει ο άνθρωπος για το Θεό, αυτό δηλαδή που μπορεί να συλλάβει με τις διανοητικές του δυνάμεις και στη συνέχεια να το περιγράψει, αλλά αυτό που ο Θεός αποκαλύπτει στους ανθρώπους. Πρόκειται για τον αποκαλυπτικό λόγο του Θεού που παίρνει ανθρώπινη μορφή, για να οδηγήσει τους ανθρώπους στο Θεό Πατέρα, την πηγή της ζωής και της αλήθειας. (‘’Εισαγωγή στη Σπουδή της Θεολογίας’’, Δήμητρα Α. Κούκουρα, Καθηγήτρια Θεολογικής Σχολής  Α.Π.Θ.)

Κατά συνέπεια ο ανθρώπινος νούς ανάγεται στο Θεό μεσω των ακτίστων ενεργειών και όχι μέσω των δικών του διανοητικών διεργασιών.

    Διακρίνουμε τη χαρισματική και την ακαδημα’ι’κή θεολογία.

    Οι Πατέρες της Εκκλησίας βιώνουν το Θεό που αποκαλύπτεται και οι ίδιοι τον κηρύτουν με ‘’ρήματα ζωής’’. Όσοι  μετέχουν στην παρουσία του Θεού έχουν εμπειρία κατα χάριν από τις άκτιστες ενέργειές του, ζουν χαρισματικά και η θεολογία τους είναι χαρισματική. Η Θεολογία για τους Πατέρες δεν ήταν ακαδημα’ι’κή ενασχόληση, αλλά διεξαγωγή προσευχής και καλλιέργεια της σχέσης με τον αποκαλυπτόμενο Θεό που οι ίδιοι τον εκήρυξαν, υπό  τη συνέργεια του Αγίου Πνεύματος.

    Η Θεολογία διαθέτοντας επιστημονικούς κλάδους, μπορεί να είναι ακαδημα’ι’κή ενασχόληση, και να διατυπώνει απόψεις για θεολογικά θέματα, χρησιμοποιώντας διάφορες επιστημονικές μεθοδολογίες, διότι η έρευνα δεν πρέπει να σταματά. Τότε πρόκειται για την ακαδημα’ι’κή ή επιστημονική θεολογία.

    Το επιστητό της θεολογίας (χαρισματικής και ακαδημα’ι’κής) είναι κοινό: Ο αποκαλυπτικός λόγος. Η μέθοδος μόνο διαφέρει: Στη χαρισματική θεολογία είναι εμπειρική, ενώ στην ακαδημα’ι’κή η μέθοδος είναι αποδεικτική.

    Όπως παρατηρεί ο ομότιμος Καθηγητής Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Νικόλαος Νησιώτης στο άρθρο του ‘’ Η Θεολογία ως Επιστήμη και ως Υμνολογία’’( που δημοσιεύτηκε το 1991 στο περιοδικό ‘’Σύναξη’’) η Θεολογία έπαψε να ασχολείται αποκλειστικά με τη μετάδοση των Αληθειών της πίστης στους μη πιστεύοντες. Ασχολείται περισσότερο με την απολογία της στην επιστημονική κοινότητα προσπαθώντας να αποδείξει τον επιστημονικό της χαρακτήρα με την προβολή των σημείων επαφής μεταξύ θεωρίας και πραγματικότητας. Μάλιστα, ‘’αποροφημένη σε αυτήν την προσπάθεια λησμόνησε τον προορισμόν της και απώλεσε το Πατερικό της μεγαλείο, την απλότητα αλλά και τη βαθύτητα των θεολογικών στοχασμών’’, συμπληρώνει ο ίδιος Καθηγητής.

    Αυτή όμως η θέση εγκαταλείφθηκε στις δεκαετίες που μεσολάβησαν. Σήμερα η Θεολογία δεν ασχολειται πλέον να αποδείξει τον επιστημονικό της χαρακτήρα, καθόσον στην Ακαδημα’ι’κή κοινότητα έχει τη θέση της ανάμεσα στις άλλες ανθρωπιστικές επιστήμες. Στα πλαίσια των σύγχρονων αλλαγών και των ανακατατάξεων που παρατηρούνται ειδικότερα στα ευρωπαικά πανεπιστήμια, και την ανάγκη η προσφερόμενη γνώση απο τα Α.Ε.Ι. να συνδέεται με την εργασία, την κοινωνία και τον πολιτισμό, η Θεολογία καλείται να αποδείξει τη χρησιμότητά της. (‘’Εισαγωγή στη Σπουδή της Θεολογίας’’, Δήμητρα Α. Κούκουρα, Καθηγήτρια Θεολογικής Σχολής  Α.Π.Θ.)

    Βασιζόμενοι στην ελληνική Πατερική Παράδοση, μπορούμε να πούμε ότι μέσα στο σημερινό ακαδημα’ι’κό περιβάλον, η τελική μορφή της Θεολογίας δεν είναι επιστημονική με τη στενή έννοια του όρου, επιστημονική είναι μόνο η προπαρασκευή της τελικής μορφής. Όπως παρατηρεί ο Καθ. Νικόλαος Νησιώτης στό ίδιο άρθρο, η αληθής Θεολογία αρχίζει μετά το τέλος της ακαδημα’ι’κής μορφής της. Είναι η σκέψη πέρα από τα όρια της τεχνικής προπαρασκευής συλλαμβανόμενη ως ‘’βίαια δυναμική κίνηση’’ του ανθρωπίνου πνεύματος, με τη συνέργεια του Αγίου Πνεύματος, κατά συνέπεια χωρίς εξαρτήσεις απο ανθρώπινους όρους και κανόνες. Εδώ η Θεολογία πέρα από την ακαδημα’ι’κή της μορφή αποκτά και την χαρισματική της.

    Άρα μπορούμε να πούμε ότι το κριτήριο μετάβασης από την ακαδημα’ι’κή στη χαρισματική θεολογία είναι η χάρις του Θεού. Σε κάθε περίπτωση η αποστολή και των δύο μορφών είναι κοινή:

    Η Ορθόδοξη Θεολογία στηρίζεται στη διερεύνηση της Αγίας Γραφής και στόχος της σε όλες τις εποχές και σήμερα είναι να μεταδίδει στους ανθρώπους το μήνυμα της σωτηρίας του Ιησού Χριστού. (‘’Εισαγωγή στη Σπουδή της Θεολογίας’’, Δήμητρα Α. Κούκουρα, Καθηγήτρια Θεολογικής Σχολής  Α.Π.Θ.)

    Τόσο στη χαρισματική, όσο και στην ακαδημαική μορφή της καλείται να γίνει η κινητική δύναμη μεταξύ Πίστης και Γνώσης, έχοντας ύψιστο καθήκον την απόδειξη της στενής και αναπόφευκτης σχέσης μεταξύ των μορφών αυτών, χωρίς να τίθενται σε αντιδιαστολή, ούτε να υποτάσσεται η μια στην άλλη, αλλά να συνυπάρχουν σε μια σχέση αλληλεξάρτησης.