Απόβαση της Νορμανδίας

ΕΠΕΤΕΙΑΚΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Απόβαση της Νορμανδίας

http://roykoymoykoy.blogspot.gr/

Από τη Βικιπαίδεια,

    Η Απόβαση της Νορμανδίας με κωδική ονομασία Operation Overlord ήταν η Συμμαχική απόβαση στα παράλια της Γαλλίας, που έλαβε χώρα στις 6 Ιουνίου 1944, μέρα γνωστή και ως D-Day. Αντικειμενικός σκοπός της απόβασης ήταν να δημιουργήσει ένα προγεφύρωμα από την Καν έως το Χερβούργο, μέσω του οποίου οι Σύμμαχοι θα περνούσαν στρατεύματα από τη Μεγάλη Βρετανία στην ηπειρωτική Ευρώπη.

    Η Μάχη της Νορμανδίας που ακολούθησε, τελείωσε στις 19 Αυγούστου 1944, όταν τα Συμμαχικά στρατεύματα πέρασαν το Σηκουάνα. Επικεφαλής του όλου εγχειρήματος ορίσθηκε ο Αμερικανός αρχιστράτηγος Ντουάιτ Αϊζενχάουερ.

    Η αρχική επίθεση έγινε σε δυο φάσεις: κατά τα μεσάνυχτα 5ης προς 6η δυο Αμερικανικές αερομεταφερόμενες μεραρχίες και μια Βρετανική έπεσαν στα μετόπισθεν, και την αυγή ακολούθησε αμφίβια απόβαση Συμμαχικών δυνάμεων που ξεκίνησε κατά τις 6:30. Η διεξαγωγή της απόβασης απαίτησε τη μεταφορά στρατευμάτων και υλικού από την Αγγλία και την Ουαλία με μεταγωγικά αεροπλάνα και πλοία, καθώς και υποστήριξη πυρών από αέρα και θάλασσα. Έγιναν επίσης ναυτικές επιχειρήσεις αντιπερισπασμού και παρενόχλησης προκειμένου να μην επέμβει το Γερμανικό Ναυτικό στις περιοχές που θα γινόταν η απόβαση, ενώ η θάλασσα της Μάγχης αποναρκοθετήθηκε από τις γερμανικές νάρκες και ποντίσθηκαν νέες.

    Στην επιχείρηση έλαβαν μέρος πάνω από τρία εκατομμύρια άνθρωποι, από τους οποίους οι 195.700 ήταν το προσωπικό των Συμμαχικών σκαφών. Η απόβαση έλαβε χώρα στη χερσόνησο Κοταντέν, την ανατολική όχθη του ποταμού Ορν και τον κόλπο του Σηκουάνα, σε πέντε παραλίες με τα κωδικά ονόματα Gold Beach, Juno Beach, Omaha Beach, Sword Beach και Utah Beach. Θεωρήθηκε ότι ολοκληρώθηκε στις 30 Ιουνίου 1944, όταν πια είχε εδραιωθεί το προγεφύρωμα των Συμμάχων. Μέχρι τότε είχαν συνολικά μεταφερθεί 850.000 άνδρες, 148.000 οχήματα και 570.000 τόννοι προμηθειών στις γαλλικές ακτές από 7.000 πλοία, από τα οποία μόλις 59 βυθίστηκαν.

Οργάνωση της επιχείρησης

    Ο Βρετανοί πίεζαν από νωρίς για μια Συμμαχική απόβαση σε ευρωπαϊκό έδαφος. Είχαν και ως απροσδόκητο σύμμαχο τον Στάλιν, που πίεζε για τη δημιουργία δεύτερου μετώπου, ώστε να ανακουφιστεί το ρωσικό από τη γερμανική πίεση. Οι Αμερικανοί, ωστόσο, ήταν πολύ περισσότερο επιφυλακτικοί: Γνώριζαν ότι επιχείρηση τέτοιου μεγέθους χρειαζόταν πολύ προσεκτική προετοιμασία, για να μη καταλήξει σε τραγική αποτυχία (όπως είχε συμβεί στη Διέππη (Dieppe) με τους Καναδούς το 1942). Αποφασίστηκε ότι προείχε η κατάληψη ολόκληρης της Βόρειας Αφρικής πριν γίνει δυνατή μια απόβαση σε οποιοδήποτε σημείο της Ευρώπης. Στη Διάσκεψη της Καζαμπλάνκας τον Ιανουάριο του 1943 διαπιστώθηκε ότι το κλίμα είχε εξελιχτεί πλέον έτσι που να επιτρέπει το σχεδιασμό μιας μεγάλης αποβατικής επιχείρησης στην Ευρώπη. Αρχικά προτάθηκε ότι τον Αύγουστο του 1943 θα ήταν δυνατή η δημιουργία μιας "γέφυρας" μεταξύ Βρετανίας και της χερσονήσου Κοταντέν (Cotentin Peninsule) στη Νορμανδία, απ' όπου θα ήταν δυνατή η έναρξη μιας επιχείρησης μεγάλης κλίμακας. Ωστόσο, ύστερα από πιο ώριμες σκέψεις, το σχέδιο αυτό κρίθηκε υπερβολικό και εγκαταλείφθηκε.

Δημιουργία του COSSAC

    Ήδη, από το Δεκέμβριο του 1942 είχε συγκροτηθεί μια μικτή ομάδα, η οποία ονομάστηκε αρχικά "COSSAC" από τα αρχικά των λέξεων "Chief of Staff to Supreme Allied Commander" (Αρχηγός Επιτελείου Ανώτατης Συμμαχικής Διοίκησης). Επικεφαλής αυτής της ομάδας ορίστηκε ο Βρετανός υποστράτηγος Φρέντερικ Ε. Μόργκαν (Frederic E. Morgan), ο οποίος ηγήθηκε των εξής αξιωματικών, κατά κλάδο:

Ναυτικός κλάδος: Υποναύαρχος Π. Λ. Βάιαν (P. L. Vian) (Βρ), Πλοίαρχος Χ. Τζ. Ράιτ (H. J. Wright) (ΗΠΑ)

Κλάδος Στρατού Ξηράς: Στρατηγός Κ. Α, Γουέστ (C. A. West) (Βρ), Συνταγματάρχης Τζ. Τ. Χάρρις (J. T. Harris) (ΗΠΑ)

Κλάδος Αεροπορίας: Ρ. Γκράχαμ (R. Graham) (Βρ) Ταξίαρχος Ρ. Κ. Καντή (R. C. Candee) (ΗΠΑ)

Κλάδος Διοίκησης: Στρατηγός Ν. Μπράουντζον (N. C. D. Brownjohn) (Βρ), Συνταγματάρχης Φ. Λ. Ρας (F. L. Rash) (ΗΠΑ)

Κλάδος Κατασκοπείας: Στρατηγός Π. Γκ. Χουάιτφοoρντ (P.G. Whitefoord) (Βρ)

    Μέχρι να οριστεί επικεφαλής της επιχείρησης, το καθεστώς του COSSAC ήταν αρκετά περίεργο, καθώς ο Μόργκαν και οι περί αυτόν οργάνωναν επιχείρηση με πολλές στρατιωτικές μονάδες, οι οποίες δεν είχαν καν ακόμη συγκροτηθεί, ενώ και τα αποβατικά σκάφη που υπολόγιζαν να χρησιμοποιήσουν δεν είχαν όχι κατασκευασθεί αλλά ούτε καν σχεδιαστεί. Η μέθοδος που ακολουθούσαν ήταν η εξής:     

    Στην Ουάσιγκτον έδρευε η συντονιστική Επιτροπή Αρχηγών Επιτελείων (CSS). Αυτή γνωστοποιούσε στο COSSAC τα προβλήματα που έπρεπε να αντιμετωπιστούν και το COSSAC πρότεινε σχετικές λύσεις. Η αλληλογραφία μεταξύ αυτών των φορέων βρίσκεται σε αρχεία, τα οποία αποτελούν "ένα από τα μεγαλύτερα επιτελικά μνημεία που έχουν ποτέ οικοδομηθεί".

    Το Επιτελείο αυτό παρουσίασε το πρώτο αποτέλεσμα των εργασιών του στη διάσκεψη του Κεμπέκ το Μάιο του 1943. Το πρώτο θέμα που αντιμετώπισαν ήταν ο προσδιορισμός της θέσης της απόβασης: Η Ολλανδία απορρίφθηκε λόγω των πλημμυρών στις ακτές της, το Βέλγιο είχε κατάλληλες ακτές αλλά με πολύ ισχυρά παράκτια ρεύματα, η Βρετάνη εμφάνιζε καταλληλότατες ακτές, αλλά ήταν σχετικά απομακρυσμένη από την Αγγλία ενώ οι επικοινωνίες με την υπόλοιπη Γαλλία ήταν προβληματικές. Έτσι, ο "κλήρος" έπεσε στη Νορμανδία και τις δύο περιοχές της, την Άνω (Haute) και την κάτω (Basse).  Συγκροτήθηκαν δύο ομάδες του COSSAC καθεμιά από τις οποίες υποστήριζε αντίστοιχα τις δύο αυτές περιοχές, επιχειρηματολογώντας σχετικά με την καταλληλότητά τους. Τα επιχειρήματα της ομάδας για την Κάτω Νορμανδία επικράτησαν κι έτσι επιλέχτηκαν οι περιοχές της χερσονήσου του Κοταντέν και του Καλβαντός ως οι πλέον κατάλληλες.

Δημιουργία του SHAEF

    Ο Τσώρτσιλ, διαβλέποντας από νωρίς ότι οι Αμερικανοί θα αξίωναν την ηγεσία της επιχείρησης "Overlord", πράγμα που δε θα μπορούσε να τους αρνηθεί, πήρε την πρωτοβουλία και πρότεινε στον Ρούζβελτ, κατά τη διάσκεψη του Κεμπέκ, το διορισμό Αμερικανού επικεφαλής της επιχείρησης, αγνοώντας το γεγονός πως είχε ήδη προτείνει στον Άλαν Μπρουκ την ηγεσία της. Ο Ρούζβελτ, φυσικά, συμφώνησε αμέσως και, ενώ αρχικά προόριζε ως επικεφαλής τον Στρατηγό Μάρσαλ, τελικά επικράτησε ο Ντουάιτ Αϊζενχάουερ. Ο επίσημος διορισμός του έγινε τον Ιανουάριο του 1944 και ο "Άικ" εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο δημιουργώντας το "Ανώτατο Αρχηγείο των Συμμαχικών Εκστρατευτικών Δυνάμεων" (Supreme Headquarters of Allied Expeditionary Forces, SHAEF). Το COSSAC εντάχθηκε στο SHAEF και ο Μόργκαν ονομάστηκε "Deputy Chief of Staff".

    Το αρχικό σχέδιο του Μόργκαν (για το οποίο και ο ίδιος είχε εκφράσει επιφυλάξεις) δεν άντεξε στις επικρίσεις. Πρώτος και βασικός επικριτής του ήταν ο επικεφαλής των χερσαίων δυνάμεων Βρετανός Μπέρναρντ Μοντγκόμερυ, ο οποίος παρενέβη τόσο δυναμικά ("ή το σχέδιό σας θα αλλάξετε ή εμένα"), ώστε αυτό αναθεωρήθηκε σημαντικά: Οι αρχικά τρεις μεραρχίες κρούσεως έγιναν εννέα και αντί μίας αερομεταφερόμενης μεραρχίας θα χρησιμοποιούνταν τρεις. Αναθεωρήθηκε, επίσης, και η αρχική ημερομηνία πραγματοποίησης της επιχείρησης: Αντί της 1ης Μαΐου αποφασίστηκε να ξεκινήσει την 1η Ιουνίου, για να ενισχυθούν οι δυνάμεις με τη βιομηχανική παραγωγή ενός ακόμη μηνός.

    Εν τω μεταξύ οι δυνάμεις που είχαν ήδη αρχίσει να συγκεντρώνονται στη Βρετανία ήταν κολοσσιαίες: Περίπου 3,5 εκατ. άνδρες και 20 εκατ. τόνοι υλικού. Έτσι, έλεγαν για τη Βρετανία: "Αν το νησί δε βουλιάζει, το οφείλει στα αερόστατα της αντιαεροπορικής άμυνας που το κρατούν στην επιφάνεια". Οι Βρετανοί και οι Αμερικανοί, παρόλ' αυτά, κατάφεραν να επιλύσουν τα τεράστια προβλήματα που δημιούργησε η συσσώρευση αυτή. Εκεί παρουσιάζεται για πρώτη φορά ο όρος "logistics" (αποδίδεται ως "Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας" στα ελληνικά) για την στέγαση/σίτιση των ανδρών και την αποθήκευση του υλικού.

Λιμένες Μάλμπερι

    Ένα βασικό πρόβλημα της μεταφοράς - κυρίως του υλικού - ήταν η έλλειψη κατάλληλων λιμένων στην περιοχή. Οι μεγάλοι λιμένες (Χερβούργο, Χάβρη, Καλαί) της Νορμανδίας κατέχονταν από τους Γερμανούς και ήταν ουτοπικό να ζητηθεί η κατάληψή τους (σε καλή κατάσταση) πριν ή κατά την απόβαση, καθώς μάλιστα το Χερβούργο και η Χάβρη είχαν άριστα οργανωθεί αμυντικά. Αποφασίστηκε, λοιπόν, ύστερα από ιδέα του Τσώρτσιλ, η κατασκευή δύο "προκατασκευασμένων" λιμανιών, τα οποία ονομάστηκαν "Λιμένες Μάλμπερι" (Mulberry harbours): Ένα στην Παραλία Όμαχα (Μάλμπερι "Α") και ένα στην Αρρομάνς (Παραλία Γκολντ) (Μάλμπερι "Β").

    Η ιδέα ήταν απλή: Τα προκατασκευασμένα πλωτά μεταλλικά τμήματα θα ρυμουλκούνταν μέχρι τις γαλλικές ακτές και εκεί θα στερεώνονταν με τη βοήθεια μπετονένιων αρμών και θα συνδέονταν με μεταλλικούς διαδρόμους με την ακτή. Η υπερδομή θα προστίθονταν αργότερα. Απαιτούμενος χρόνος κατασκευής: Μόλις δύο εβδομάδες. Η δυναμικότητα καθενός υπολογίστηκε ίση με αυτή του λιμένα του Ντόβερ. Τα λιμάνια αυτά πράγματι κατασκευάστηκαν, αλλά στις 19 Ιουνίου 1944 μια μεγάλης έντασης θύελλα κατέστρεψε μεγάλα τους τμήματα. Στην Αμερικανική ζώνη αποφασίστηκε η εγκατάλειψή του, στη Βρετανική ζώνη επισκευάστηκε και συνέχισε να χρησιμοποιείται μέχρι την ολοκλήρωση των επιχειρήσεων.

Το σχέδιο

    Η απόβαση αποφασίστηκε να πραγματοποιηθεί σε αρχικά τέσσερις διαφορετικούς τομείς (παραλίες). Αργότερα προστέθηκε και μια πέμπτη (η Παραλία Γιούτα) με το σκεπτικό ότι ήταν πολύ κοντά (μόνο 60 km) στο μεγάλο και σημαντικό λιμάνι του Σερμπούρυ. Στις δύο δυτικότερες (Παραλία Γιούτα και Παραλία Όμαχα) θα αποβιβάζονταν Αμερικανοί, στην τρίτη (Παραλία Γκολντ) Βρετανοί, στην τέταρτη (Παραλία Τζούνο) Καναδοί και Βρετανοί και στην πέμπτη, ανατολικότερη (Παραλία Σγουόρντ) Βρετανοί και μια μικρή μονάδα των "Ελεύθερων Γάλλων". Οι δυνάμεις κάθε τομέα είχαν συγκεκριμένους αντικειμενικούς στόχους.  

    Παράλληλα θα ρίπτονταν με αλεξίπτωτα η 82η και 101η Αμερικανικές Αερομεταφερόμενες Μεραρχίες, η 6η Βρετανική Αερομεταφερόμενη Μεραρχία και το 1ο Καναδικό Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών, ενώ θα γινόταν και αερομεταφορά στρατευμάτων με ανεμόπτερα.

    Ο διάπλους της Μάγχης και η φάση εφόδου της απόβασης έλαβαν την κωδική ονομασία "Επιχείρηση Ποσειδών" (Operation Neptune).

    Οι Νορμανδικές ακτές παρουσιάζουν την ιδιομορφία της έντονης παλίρροιας. Για να αποβιβαστούν όλες οι δυνάμεις υπό τις ίδιες συνθήκες, ως ώρα απόβασης στις Παραλίες Όμαχα και Γιούτα ορίστηκε η 06:30, ενώ η απόβαση των βρετανικών και γαλλικών δυνάμεων είχε προγραμματιστεί μεταξύ των ωρών 07:00 και 08:00.

Οι θέσεις

Παραλία Γιούτα

    Στην Παραλία αυτή αποβιβάστηκε το VII Αμερικανικό Σώμα Στρατού. Βασικά εμπόδια σε αυτόν τον τομέα δεν ήταν τόσο τα παράκτια έργα και οι δυνάμεις αμύνης, όσο τα φυσικά εμπόδια που θα συναντούσαν οι αποβατικές δυνάμεις κατά την προώθησή τους στο εσωτερικό, καθώς το έδαφος συχνά πλημμύριζε και υπήρχαν πολλοί φράκτες, ενώ οι δρόμοι ήταν περιτριγυρισμένοι από πυκνή και υψηλή βλάστηση: Οι ντόπιοι τους αποκαλούν "Bocage". Το εμπόδιο αυτό αποδείχτηκε καθοριστικό, καθώς ό,τι κινείτο σε αυτού του τύπου δρόμους ήταν ευκολότατος στόχος για τα αεροπλάνα και δεν διέθετε τρόπο διαφυγής.

Παραλία Ομάχα

    Αποτελούσε το σύνδεσμο μεταξύ αμερικανικών και βρετανικών δυνάμεων και, ταυτόχρονα, σημαντικό κόμβο μεταξύ της χερσονήσου του Κοταντέν και της πεδιάδας της Καν. Ήταν η πιο καλά φυλασσόμενη περιοχή, γι' αυτό αποφασίστηκε η συμμετοχή της 1ης Αμερικανικής Μεραρχίας, που είχε πολεμική εμπειρία, στην επιχείρηση αυτού του τομέα. Το έδαφος παρουσίαζε αρκετές δυσκολίες: Σε αντίθεση με τις άλλες ζώνες εφόδου δεν ήταν επίπεδο, αλλά εμφάνιζε λοφίσκους, απότομες κρημώδεις πλαγιές και εξογκώματα που ήταν άμεσα αναγνωρίσιμα και από τη θάλασσα. Η φύση του εδάφους ήταν τέτοια που επέτρεπε στους αμυνόμενους στην ακτή να την εποπτεύουν με ευκολία, ενώ τα περάσματα προς το εσωτερικό ήταν ιδιαίτερα στενά. Επιπλέον, οι Γερμανοί είχαν κατασκευάσει μια σειρά πολυβολείων που δέσποζαν της ακτής και των περασμάτων, τα οποία έπρεπε να καταληφθούν με άμεση έφοδο. Εδώ σημειώθηκε και μια σημαντική παράλειψη του συμμαχικού τμήματος πληροφοριών: Σχεδόν πίσω από την Παραλία Όμαχα στάθμευε η 352η γερμανική Μεραρχία πεζικού, η οποία πιστευόταν ότι βρισκόταν 20 μίλια πιο μέσα, κοντά στο Σαιν-Λο. Την απόβαση στην παραλία αυτή ανέλαβε το 5ο Αμερικανικό Σώμα Στρατού. Αντικειμενικός σκοπός του η εδραίωση ενός προγεφυρώματος μεταξύ των θέσεων Πορ-αν-Μπεσσέν (Port-en-Bessin) και ποταμού Βιρ (Vire), ώστε να μπορέσει να προωθηθεί προς Σαιν-Λο και Κομόν (Caumont) και να αποκόψει τις γερμανικές επικοινωνίες.

Παραλία Γκολντ

    Αποτελούσε τον αντικειμενικό σκοπό της 50ής Μεραρχίας του 2ου Βρετανικού Σώματος Στρατού. Πρώτος αντικειμενικός σκοπός η κατάληψη της λουτρόπολης Αρρομάνς, όπου προβλεπόταν η κατασκευή του πρόχειρου λιμανιού "Μάλμπερι Β" και να προωθηθεί προς τον κόμβο της Μπαγιέ (Bayeux), διατηρώντας την επαφή με τους Αμερικανούς της Όμαχα και τους Καναδούς της Παραλίας Τζούνο. Η αντίσταση που αντιμετώπισαν οι Βρετανοί ήταν λυσσαλέα, ωστόσο κατάφεραν να την ξεπεράσουν, κύρια χάρη στον εξοπλισμό τους με τα λεγόμενα "Funnies" (αστεία) της 79ης θωρακισμένης μεραρχίας: Επρόκειτο για τροποποιημένα άρματα μάχης Σέρμαν Μ4 "Crab", τα οποία στο πρόσθιο τμήμα τους έφεραν δύο μακρείς μεταλλικούς βραχίονες, συνδεδεμένους με ένα κύλινδρο. Σε αυτόν ήταν δεμένα μακριά συρματόσχοινα ή αλυσίδες. Όταν ο κύλινδρος περιστρεφόταν, τα συρματόσχοινα κτυπούσαν το έδαφος σαν μαστίγια, εξουδετερώνοντας, κατ' αυτό τον τρόπο, τις νάρκες που ενδεχομένως υπήρχαν στο έδαφος. Η χρήση αυτού του άρματος περιόρισε κατά πολύ τις ανθρώπινες απώλειες.

Παραλία Τζούνο

    Εδώ αποβιβάστηκε η 3η Καναδική μεραρχία. Οι Καναδοί έφεραν πολύ βαριά την ήττα και εξουδετέρωση της 2ης καναδικής μεραρχίας στην απόβαση της Διέππης το 1942. Από αυτή την αποτυχία, ωστόσο, είχαν διδαχτεί πολλά. Η γερμανική αντίσταση στο Κουρσέλ-συρ-Μερ (Courselles-sur-Mer) κάμφθηκε σύντομα και οι Καναδοί προέλασαν σχεδόν αυθημερόν, προς τον αντικειμενικό τους στόχο, το αεροδρόμιο του Καρπικέ (Carpiquet) στα δυτικά της Καν, επιτυγχάνοντας τη βαθύτερη διείσδυση της 6ης Ιουνίου και έχοντας σχετικά χαμηλές απώλειες.

Παραλία Σουόρντ

    Στη θέση αυτή αποβιβάστηκε η 3η Βρετανική μεραρχία πεζικού και μικρές γαλλικές δυνάμεις. Αντικειμενικός της σκοπός η προέλαση προς την Καν και η ευθυγράμμισή της με τις αερομεταφερόμενες ομάδες ανατολικά του ποταμού Ορν. Οι γέφυρες του Ορν είχαν καταληφθεί από τις αερομεταφερόμενες (με ανεμοπλάνα) δυνάμεις του ταγματάρχη Τζον Χάουαρντ. Παρόλ' αυτά, αντικειμενικός σκοπός όπως η Καν ήταν ανέφικτος για τη δύναμη μιας μεραρχίας, έστω και αν αυτή έκαμψε την παράκτια αντίσταση και ενισχύθηκε από τις αερομεταφερόμενες: Οι Γερμανοί σταμάτησαν την προέλαση των Βρετανών αρχικά με την 21η Μεραρχία Πάντσερ, η οποία ενισχύθηκε από τη 12η Μεραρχία Πάντσερ SS.

Οι Αντίπαλοι

Γερμανικές δυνάμεις

    Το Ρωσικό μέτωπο είχε, στην κυριολεξία, ρουφήξει τις Γερμανικές δυνάμεις. Το 1943 η Γερμανία έχασε περίπου 2 εκατομ. στρατιώτες εκεί και, όπως είναι φυσικό, στο μέτωπο που οι Γερμανοί κρίνουν πως παρουσιάζει μικρότερο κίνδυνο, οι δυνάμεις δεν είναι ούτε πολλές ούτε ισχυρής δυναμικότητας.  

    Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι η κίνηση του πυροβολικού γινόταν αποκλειστικά με άλογα, οι παλαιότερα μηχανοκίνητες μεραρχίες χρησιμοποιούσαν ποδήλατα για τις μετακινήσεις τους. Σε αναφορά στρατηγού αναγράφεται ότι από τα 57 οχήματα της μονάδας του τα 50 ανήκαν σε διαφορετικές μάρκες και μοντέλα, ενώ το υπόλοιπο υλικό δεν υστερούσε σε αυτόν τον τομέα: Υπήρχε εξοπλισμός γερμανικής, γαλλικής, πολωνικής, ιταλικής, τσεχικής και ρωσικής κατασκευής. Αυτό δημιουργούσε πολύ σοβαρό πρόβλημα στον ανεφοδιασμό των μονάδων. Το προσωπικό τους, επίσης, δεν ήταν ομογενές: Πολλές μονάδες συγκροτούνταν από ημιθεραπευμένους τραυματίες, εφέδρους παλαιών κλάσεων, ασθενείς (ένα τάγμα το αποτελούσαν αποκλειστικά στομαχικοί, που έπρεπε να τρέφονται με ειδικό τύπο ψωμιού), από πολύ νέους με ελλιπή εκπαίδευση και από "Οσττρούππεν" (Osttruppen), δηλαδή εθελοντές κάθε εθνικότητας από τις κατακτημένες χώρες. 

    Αντίθετα, επαρκές προσωπικό και καλό εξοπλισμό διέθεταν οι μονάδες των Ένοπλων SS (Waffen SS). Εκεί που οι Γερμανοί δεν υστερούσαν ήταν στην ηγεσία των μεγάλων μονάδων: Γενικός Διοικητής των στρατευμάτων στο Δυτικό τομέα ήταν ο Γκερντ φον Ρούντστεντ και την περιφρούρηση των γαλλικών ακτών και την ενίσχυση του "Τείχους του Ατλαντικού" είχε αναλάβει ο Έρβιν Ρόμελ και την ηγεσία της 7ης Γερμανικής Στρατιάς είχε ο Φρίντριχ Ντόλμαν (Friedrich Dollmann). Ωστόσο, οι διοικητές των μονάδων δεν βρίσκονταν στο επίπεδο της ανώτατης ηγεσίας τους και διέπραξαν σημαντικά σφάλματα στην αντιμετώπιση της εισβολής.

Μονάδες Στρατού ξηράς

716η Μεραρχία Πεζικού (στατική): Αποτελείτο κυρίως από παλαίμαχους "ανίκανους για ενεργή υπηρεσία" και απελευθερωθέντες φυλακισμένους.

352η Μεραρχία Πεζικού: Αντίθετα με την πιο πάνω, διέθετε άνδρες πολύ καλά εκπαιδευμένους και πεπειραμένους στη μάχη.

91η Αερομεταφερόμενη (Luftlande) Μεραρχία: Κανονική μεραρχία πεζικού, με άνδρες εκπαιδευμένους και εξοπλισμένους για μεταφορά τους από αέρος.

709η Μεραρχία Πεζικού (στατική): Όπως και η 716η διέθετε αρκετές μονάδες "Osttruppen" υπό γερμανική ηγεσία.

243η Μεραρχία Πεζικού (στατική): Διοικητής ο Στρατηγός Χάιντς Χέλμιχ (Heinz Hellmich), αποτελούμενη από το 920ό Σύνταγμα Πεζικού (δύο τάγματα), το 921ό και 922ο Συντάγματα Πεζικού. Η μεραρχία αυτή είχε αναλάβει τη φύλαξη της δυτικής πλευράς της χερσονήσου του Κοταντέν.

711η Μεραρχία Πεζικού (στατική): Περιλάμβανε τα 731 και 744 Συντάγματα Πεζικού. Είχε αναλάβει τη φύλαξη της δυτικής πλευράς της περιοχής του Κω (Pays de Caux).

30ή ταχυκίνητη Ταξιαρχία: Διοικητής ο Συνταγματάρχης φον ουντ τσου Άουφζες (Freiherr von und zu Aufsess), αποτελούμενη από τρία τάγματα που μετακινούνταν με ποδήλατα.

Ναυτικό, Αεροπορία

    Οι τομείς στους οποίους οι Γερμανοί υστερούσαν σημαντικά ήταν το Ναυτικό και η Αεροπορία: Το Ναυτικό διέθετε ελάχιστα σκάφη επιφανείας (τρία ανέπαφα αντιτορπιλλικά και δύο δεκάδες τορπιλλοβόλα), σχετικά μικρό αριθμό καλά εξοπλισμένων και επανδρωμένων υποβρυχίων (48), διαμοιρασμένων, όμως, μεταξύ γαλλικών και νορβηγικών ακτών: Η έκταση που μπορούσαν να καλύψουν ήταν τεράστια σε σχέση με τον αριθμό τους. Το μοναδικό μεγάλο σκάφος του Γερμανικού ναυτικού, το θωρηκτό Τίρπιτς, παραμένει αποκλεισμένο στα φιόρδ της Νορβηγίας. Δύναμη ολοσχερώς ανεπαρκής για να αντιμετωπίσει τα 6.900 σκάφη κάθε τύπου που διέθεταν οι Σύμμαχοι. Στην Αεροπορία η κατάσταση ήταν ακόμα χειρότερη: Ο επικεφαλής του 3ου Αεροπορικού στόλου (Luftflotte No 3) Χούγκο Σπέρρλε διέθετε μόλις 891 αεροσκάφη κάθε τύπου, από τα οποία μόνο 500 μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε επιχειρήσεις (150 βομβαρδιστικά και 266 καταδιωκτικά, τα υπόλοιπα άλλων τύπων). Οι Σύμμαχοι υπολόγιζαν την αεροπορική υπεροχή τους σε 15:1, αλλά οι Γερμανοί υπολόγιζαν, πιο σωστά, την αεροπορική υπεροχή των Συμμάχων σε 50 προς 1, καθώς οι Σύμμαχοι διέθεταν περίπου 13.500 αεροσκάφη κάθε τύπου έτοιμα για επιχειρήσεις.

Συμμαχικές δυνάμεις

Ηγεσία

Στρατηγός Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, Ανώτατος Αρχηγός Συμμαχικών Δυνάμεων

Στρατάρχης Αεροπορίας Σερ Άρθουρ Τέντερ (Arthur Tedder), Υπαρχηγός

Στρατηγός Μπέρναρντ Μοντγκόμερυ (Bernard Montgomery), Αρχηγός δυνάμεων Στρατού ξηράς

Στρατάρχης Αεροπορίας Σερ Τράφφορντ Λι-Μάλλορι (Trafford Leigh-Mallory), Αρχηγός Αεροπορικών δυνάμεων

Ναύαρχος Σερ Μπέρτραμ Ράμσεϊ (Bertram Ramsay), Αρχηγός Ναυτικών δυνάμεων

Στρατηγός Όμαρ Μπράντλεϊ (Omar Bradley), επικεφαλής 1ης Αμερικανικής Στρατιάς

Στρατηγός Μάιλς Ντέμπσεϊ (Miles Dempsey), επικεφαλής 2ης Βρετανικής Στρατιάς

Στρατός ξηράς

6η Αερομεταφερόμενη Μεραρχία

1ο Βρετανικό Σώμα Στρατού, 3η Μεραρχία Πεζικού, 27η Θωρακισμένη Ταξιαρχία

3η Καναδική Μεραρχία Πεζικού, 2η Καναδική Θωρακισμένη Ταξιαρχία

30ό Βρετανικό Σώμα Στρατού, 50ή Μεραρχία Πεζικού, 8η Θωρακισμένη Ταξιαρχία

79η Βρετανική Θωρακισμένη Μεραρχία

5ο Σώμα Στρατού ΗΠΑ, 1η και 29η Μεραρχία Πεζικού

4ο Σώμα Στρατού ΗΠΑ, 4η Μεραρχία Πεζικού

101η Αερομεταφερόμενη Μεραρχία ΗΠΑ

82η Αερομεταφερόμενη Μεραρχία

4ο Σύνταγμα SAS (Special Air Service), δύναμη των Ελεύθερων Γάλλων

    Συνολικά στην επιχείρηση της Απόβασης την 1η ημέρα υπολογίζεται ότι η συνολική δύναμη των στρατευμάτων που έλαβαν μέρος ανήλθε από 130.000 έως 156.000 άνδρες.

Αεροπορική δύναμη

    Υπολογίζεται ότι ο Στρατάρχης Λι-Μάλλορι είχε στη διάθεσή του περίπου 13.500 αεροσκάφη και ανεμόπτερα παντός τύπου.

Ναυτικές δυνάμεις

    Στην Απόβαση έλαβαν μέρος περίπου 7.000 σκάφη κάθε τύπου και σχεδόν από όλες τις χώρες που συμμετείχαν στο πλευρό των Συμμάχων. Η επιχείρηση διάπλου της Μάγχης όφειλε να οργανωθεί με μεγάλη προσοχή, καθώς η Μάγχη είναι "δύσκολη θάλασσα", οι Γερμανοί είχαν ποντίσει ναρκοπέδια και υπήρχε πάντα ο κίνδυνος των Γερμανικών υποβρυχίων: Οι στόχοι ήταν τόσοι που, λίγοι μόνον ικανοί κυβερνήτες, θα μπορούσαν να προκαλέσουν πραγματική πανωλεθρία στο Συμμαχικό στόλο. Ευτυχώς, ο Χίτλερ δεν πιστεύει ότι οι Σύμμαχοι θα επιχειρήσουν απόβαση στις Νορμανδικές ακτές και θεωρεί ότι η απόβαση που του γνωστοποιείται είναι απλός αντιπερισπασμός. Έτσι ούτε συγκεντρώνει τις δυνάμεις του εκεί ούτε και τις ενισχύει.

Οι επιχειρήσεις χρονολογικά

5 Ιουνίου

22:00΄: Αρχίζει η προκαταρκτική φάση της επιχείρησης με την κωδική ονομασία "Επιχείρηση Ποσειδών" (Operation Neptune): Πρόκειται για την επιχείρηση διάπλου της Μάγχης.

6 Ιουνίου

00:05΄: Οι Συμμαχικές δυνάμεις αρχίζουν το βομβαρδισμό των παράκτιων πυροβολαρχιών μεταξύ Χάβρης και Σερμπούρ.

00:10΄: Ρίπτονται με αλεξίπτωτο οι πρώτες ομάδες αναγνώρισης. Ο υπολοχαγός Πουλ (Poole) είναι ο πρώτος στρατιωτικός των Συμμαχικών δυνάμεων που πατά σε Γαλλικό έδαφος.

00:20΄: Οι Βρετανοί κομμάντος του ταγματάρχη Χάουαρντ (Howard) καταφθάνουν με ανεμοπλάνα και επιτίθενται κατά γεφυρών στον ποταμό Ορν.

01:00΄: Η 82η Αερομεταφερόμενη Μεραρχία των ΗΠΑ προσεδαφίζεται στα δυτικά της κωμόπολης Σαιντ Μερ Εγκλίζ.

01:10΄: Φθάνουν στο γερμανικό Αρχηγείο του 84ου Σώματος στο Σαιν-Λο οι πρώτες αναφορές για την παρουσία Αμερικανών αλεξιπτωτιστών στο γαλλικό έδαφος.

01:30΄: Η 101η Αερομεταφερόμενη Μεραρχία των ΗΠΑ προσεδαφίζεται κοντά στη Παραλία Γιούτα.

01:50΄: Το κύριο σώμα της 6ης Βρετανικής Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας προσεδαφίζεται ανατολικά του ποταμού Ορν.

02:45΄: Τα στρατεύματα που προορίζονται για την Παραλία Όμαχα επιβιβάζονται στα αποβατικά.

03:00΄: Τα μεγάλα συμμαχικά σκάφη φθάνουν στις προκαθορισμένες θέσεις προκειμένου να υποστηρίξουν με τα πυροβόλα τους την απόβαση.

03:20΄: Καταφθάνει, με ανεμόπτερα, ο βαρύς εξοπλισμός των Αερομεταφερόμενων Μονάδων.

03:25΄: Οι Γερμανοί παρατηρητές αναφέρουν την παρουσία των Συμμαχικών δυνάμεων στις ακτές της Νορμανδίας.

03:50΄: Οι Βρετανοί αλεξιπτωτιστές επιτίθενται στο χωριό Ρανβίλ (Ranville).

04:30΄: Η κωμόπολη Σαιντ Μερ Εγκλίζ καταλαμβάνεται από το 505ο Σύνταγμα του Αμερικανικού Στρατού και γίνεται η πρώτη Γαλλική κωμόπολη που ελευθερώνεται από τους Γερμανούς.

04:45΄: Οι Βρετανοί εξουδετερώνουν τα παράκτια πυροβόλα στην περιοχή της Μερβίλ (Merville).

05:30΄: Τα συμμαχικά πολεμικά σκάφη ανοίγουν πυρ εναντίον των γερμανικών παράκτιων οχυρωμάτων.

06:00΄: Αμερικανικά βομβαρδιστικά επιτίθενται εναντίον των παράκτιων οχυρώσεων στις θέσεις των Γιούτα και Όμαχα.

06:30΄: Αποβιβάζονται οι πρώτοι Αμερικανοί στρατιώτες στις Γιούτα και Όμαχα.

07:00΄: Το Γερμανικό ραδιόφωνο αναφέρει την απόβαση.

07:10΄: Οι Αμερικανοί καταδρομείς του 2ου Συντάγματος επιτίθενται κατά του ακρωτηρίου του Οκ (Pointe du Hoc) στο άκρο της Παραλίας Γιούτα.

07:30΄: Οι Βρετανοί αποβιβάζονται στις παραλίες Γκολντ και Σουόρντ.

07:35΄: Οι Καναδοί αποβιβάζονται στην παραλία Τζούνο.

09:00΄: Ο Στρατηγός Αϊζενχάουερ εγκρίνει τη δημόσια ανακοίνωση της απόβασης στα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

09:15΄: Ο Στρατηγός Όμαρ Μπράντλεϊ (Omar Bradley) αντιμετωπίζει σφοδρή αντίσταση στην Παραλία Όμαχα και ζητά ενισχύσεις.

09:30΄: Ο Γάλλος ταγματάρχης Κιφέρ (Kieffer) απελευθερώνει το κτήριο του Καζίνο στη Ρίβα Μπέλλα (Riva Bella). Απελευθερώνεται το χωριό Ερμανβίλ (Hermanville), παρακείμενο της Παραλία Σουόρντ.

09:45΄: Οι Αμερικανοί εκκαθαρίζουν ολοσχερώς την Παραλία Γιούτα.

12:00΄: Ο Τσώρτσιλ ανακοινώνει, σε ομιλία του στη Βουλή, την απόβαση των Συμμαχικών δυνάμεων.

13:00΄: Τα στρατεύματα της Παραλίας Γιούτα ενώνονται με την 101η Αερομεταφερόμενη.

13:30΄: Τα στρατεύματα στην Παραλία Όμαχα αρχίζουν να κινούνται προς το εσωτερικό.

14:30΄: Γερμανική αντεπίθεση με άρματα μάχης της 21ης Μεραρχίας Πάντσερ.

15:00΄: Η 12η Μεραρχία Πάντσερ SS διατηρεί τις θέσεις της νότια της Καν.

16:00΄: Βρετανικά άρματα μάχης καταφθάνουν στην Αρρομάνς-λε-μπαιν (Arromanches-les-Bains).

18:00΄: Τα αμερικανικά στρατεύματα της Παραλία Ομάχα προωθούνται στο εσωτερικό. Απελευθερώνεται το χωριό Σαιν-Λωράν (Saint-Laurent).

20:00΄: Η 21η Μεραρχία Πάντσερ καταφθάνει στο Λυκ-συρ-Μερ ανάμεσα στις παραλίες Τζούνο και Σουόρντ.

22:00΄: Ο Στρατάρχης Ρόμελ επιστρέφει στο Αρχηγείο του. Η 21η Μεραρχία Πάντσερ ανακόπτει την Βρετανοκαναδική προέλαση στο δάσος του Λεμπισέ (Lebisay).

7 Ιουνίου

    Η πρώτη μεγάλη πόλη που απελευθερώνεται στη Γαλλία είναι η Μπαγιέ (Bayeux). Καταλαμβάνεται ξημερώματα της 7ης Ιουνίου από τη βρετανική δύναμη καταδρομέων "Sherwood" (Sherwood Rangers)

Ο Πρόεδρος Ρούζβελτ προσεύχεται από ραδιοφώνου για την ευόδωση της επιχείρησης.

    Η ηγεσία του εγχειρήματος παρατηρεί ότι κανείς από τους αρχικούς αντικειμενικούς στόχους δεν έχει επιτευχθεί, εκτός από την εδραίωση των αρχικών θέσεων απόβασης. Οι πληροφορίες, ωστόσο, μιλούν για κακή οργάνωση των αμυνομένων, καθώς οι Γερμανοί δεν κατάφεραν να οργανώσουν αντεπίθεση για να "πετάξουν τους εισβολείς στη θάλασσα" όπως είχε διατάξει ο Χίτλερ, ενώ οι δυνάμεις τους φαίνονται πολυδιασπασμένες. Δίνεται εντολή για αναδιοργάνωση των συμμαχικών μονάδων.

9-11 Ιουνίου

    Το αρχικό μέτωπο της απόβασης επεκτείνεται. Η 2η Μεραρχία προωθείται εγκαθιστώντας μέτωπο 4,5 χλμ. βόρεια του Τρεβιέρ (Trevieres) και καταλαμβάνει θέση - κλειδί στο δάσος του Σερισύ (Cerisy). Δεξιά και αριστερά της προωθούνται παρόμοια οι 1η και 29η Μεραρχία.

12 Ιουνίου

    Αρχίζει προώθηση δυνάμεων προς το Σερμπούρ, καθώς η 352ή Γερμανική Μεραρχία, που κρατά τις θέσεις της από τις 6 του μήνα, αρχίζει να εμφανίζει σημεία κάμψης.

13 Ιουνίου

    Καταφθάνουν, σε διαρκώς αυξανόμενους ρυθμούς, γερμανικές ενισχύσεις. Η ταχεία ανάπτυξη των Συμμαχικών δυνάμεων από τις παραλίες της απόβασης προς το εσωτερικό ανακόπτεται. Ο Χίτλερ πραγματοποιεί την απειλή του κατά του Λονδίνου εκτοξεύοντας, από αρκετά βορειοανατολικότερα σημεία, τα ιπτάμενα βλήματα V-1.

14 Ιουνίου

    Ο Στρατηγός Σαρλ ντε Γκωλ φθάνει στην Μπαγιέ και εγκαθιστά την Προσωρινή Κυβέρνηση της Γαλλίας.

17 Ιουνίου

    Οι Ρούντστεντ και Ρόμελ οργανώνουν αντεπίθεση εναντίον των δυνάμεων του Μοντγκόμερι. Ζητούν από τον Χίτλερ να τους επιτραπεί να αναδιπλώσουν τις δυνάμεις τους εκτός βεληνεκούς των βαρέων όπλων των πολεμικών σκαφών. Ο Χίτλερ αρνείται.

18 Ιουνίου

    Το 7ο Σώμα Στρατού αποκόπτει όλους τους δρόμους από και προς τη Χερσόνησο του Κοταντέν.

19 Ιουνίου

    Ξεσπά έντονη καλοκαιρινή θύελλα στη Μάγχη, η οποία θα διαρκέσει τέσσερεις ημέρες. Οι πρόχειροι λιμένες "Μάλμπερι" υφίστανται σοβαρές καταστροφές. Οι Αμερικανοί αποφασίζουν να εγκαταλείψουν το δικό τους στην Παραλία Όμαχα, οι Βρετανοί της Παραλίας Γκολντ, αντίθετα, αποφασίζουν την επισκευή και επαναχρησιμοποίησή του. Η απώλεια των λιμένων προκαλεί σημαντικές ανησυχίες, καθώς δεν είναι δυνατή η ενίσχυση των αποβιβασθέντων με άνδρες και υλικό.

26 Ιουνίου

    Οι Βρετανοί οργανώνουν την "Επιχείρηση Έπσομ" (Operation Epsom) για να εγκαταστήσουν ένα προγεφύρωμα στον ποταμό Οντόν, δυτικά της Καν. Το εγχείρημα αποτυγχάνει και η στασιμότητα στα μέτωπα παραμένει.

27 Ιουνίου

    Οι Αμερικανικές δυνάμεις απελευθερώνουν το Σερμπούρ. Ωστόσο, το γερμανικό Μηχανικό έχει επιφέρει τέτοιες καταστροφές στο λιμάνι, που θα χρειαστούν περισσότερες από τρεις εβδομάδες μέχρι να μπορέσει να επαναχρησιμοποιηθεί με ικανοποιητικές αποδόσεις.

28 Ιουνίου

    Αυτοκτονεί ο επικεφαλής της 7ης Γερμανικής Στρατιάς Στρατηγός Ντόλμαν.

1 Ιουλίου

    Οι Σύμμαχοι έχουν εδραιώσει προγεφύρωμα πλάτους 70 χλμ και έχουν αποβιβάσει περίπου 1 εκατ. άνδρες και 180.000 οχήματα κάθε τύπου. Το βάθος, ωστόσο, αυτού του προγεφυρώματος δεν ξεπερνά τα 25 χλμ., ενώ στα περισσότερα σημεία δεν υπερβαίνει τα 5 μόλις χλμ.

    Η φάση εφόδου ολοκληρώθηκε. Αρχίζει η Μάχη της Νορμανδίας.

Η Ελληνική συμμετοχή

    Στην απόβαση συμμετείχαν δύο Ελληνικά πλοία του τότε Βασιλικού Πολεμικού Ναυτικού, οι κορβέτες "Τομπάζης" και "Κριεζής", με πλήρωμα 155 ανδρών. Κυβερνήτης του πρώτου πλοίου ήταν ο Πλωτάρχης Γεώργιος Παναγιωτόπουλος και του δεύτερου ο Δημήτριος Κιοσσές, μετέπειτα ναύαρχος και Αρχηγός του Γεν. Επιτ. Ναυτικού. Ο ύπαρχος του "Κριεζής" Γρηγόριος Παυλάκης τιμήθηκε το 2004 με τον τίτλο του Ιππότη της Τιμής της Γαλλικής Δημοκρατίας σε επετειακή τελετή που έγινε στη Γαλλία.