Νικόλαος Μακιαβέλι

ΕΠΕΤΕΙΑΚΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ

Νικόλαος Μακιαβέλι

http://roykoymoykoy.blogspot.gr/

    Η αριστοκρατική οικογένεια των Μακιαβέλι της Φλωρεντίας απέκτησε άλλον ένα αρσενικό διάδοχο στις 3 Μαΐου 1469: Τον Νικόλαο που έμελλε να συκοφαντηθεί, να αφοριστεί και να θεωρηθεί συνώνυμος του διαβόλου, επειδή έγραψε με ποιον τρόπο μπορεί κάποιος να αναρριχηθεί και να διατηρηθεί στην εξουσία.  

    Στο έργο του «Ο ηγεμόνας», λέει ότι ο άρχοντας δεν πρέπει να έχει αναστολές προκειμένου να πετύχει το καλό της πατρίδας του που είναι το ...δικό του καλό. Του φόρτωσαν το ρητό «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» που ποτέ δεν είπε. Αντίθετα, έγραψε ότι «οι άνθρωποι πρέπει ή να κερδίζονται από τον ηγεμόνα ή να εξολοθρεύονται, γιατί, αν προσβληθούν, εκδικούνται». Σήμερα, με τον όρο «μακιαβελισμός», εννοούμε τις ενέργειες του ανθρώπου που γίνεται αδίσταχτος προκειμένου να πετύχει τους σκοπούς του.

    Ο Νικόλαος Μακιαβέλι, στα 17 του, διορίστηκε υπάλληλος στην αρχιγραμματεία της Δημοκρατίας και πολύ σύντομα έγινε γραμματέας των Δέκα (του συμβουλίου που διοικούσε τη δημοκρατία της Φλωρεντίας). Έμεινε στη θέση αυτή 14 χρόνια και εκπροσώπησε την πατρίδα του σε διπλωματικές αποστολές (από δυο φορές στον αυτοκράτορα της Γερμανίας και στη Ρώμη, τέσσερις στον βασιλιά της Γαλλίας και πάμπολλες ανά τα πριγκιπάτα και τις δημοκρατίες της Ιταλίας). Όνειρό του ήταν να ενώσει τη χώρα σε ένα πανίσχυρο κράτος αλλά βρισκόταν έξω από της εποχή του. Θα περνούσαν πάνω από τρεις αιώνες, ώσπου τα διάφορα κρατίδια της Ιταλίας να ενωθούν.

    Η τεράστια πείρα που απέκτησε με τις αποστολές αυτές και το μεγάλο του συγγραφικό ταλέντο καθρεφτίζονται στις γεμάτες χιούμορ και δηκτικότητα αναφορές του προς το συμβούλιο των Δέκα. Σ’ αυτές, περιγράφει με σαρκασμό τις συναντήσεις που είχε καθώς και τις χειρονομίες τα ελαττώματα και τις προτιμήσεις των συνομιλητών του.

    Στα 1512, την εξουσία στη Φλωρεντία πήραν οι Μέδικοι που τον εξόρισαν και δήμευσαν την περιουσία του. Ο Μακιαβέλι οργάνωσε συνωμοσία με άδοξο τέλος. Τον συνέλαβε ο καρδινάλιος Λέων των Μεδίκων (μετέπειτα πάπας Λέων Ι’) που τον φυλάκισε και τον βασάνισε. Ο Μακιαβέλι κατάφερε να μην ομολογήσει κι αφέθηκε ελεύθερος αλλά με την υγεία του κατεστραμμένη. Τότε (1513), έγραψε την κωμωδία του «Μανδραγόρας» που έδειξε ότι θα γινόταν από τους κορυφαίους της λογοτεχνίας, αν ασχολιόταν μ’ αυτήν συστηματικά.

    Στα 1519, κατάφερε να συνεννοηθεί με τους Μεδίκους. Στα 1520, ο πρώην βασανιστής του καρδινάλιος Λέων του ανέθεσε να γράψει, με μισθό, την ιστορία της Φλωρεντίας. Παράλληλα, ανέλαβε να ισχυροποιήσει τα τείχη της πόλης. Μια εξέγερση, στα 1527, έδιωξε τους Μεδίκους από την εξουσία και μαζί τους τον Νικόλαο Μακιαβέλι, που πέθανε τον ίδιο χρόνο.

    Μετά το θάνατό του, εκδόθηκαν τα έργα του «Ομιλίες στην πρώτη δεκάδα του Τίτου Λίβιου» (1531) και «Ο ηγεμόνας» (1532) που έκαναν τους ισχυρούς της εποχής να λυσσάξουν. Στο δεύτερο, σαρκάζει δίνοντας συμβουλές σε όποιον φιλόδοξο θέλει ν’ αρπάξει την εξουσία, ενώ, στο πρώτο, συμβουλεύει το λαό, πώς να απαλλαγεί από δαύτον.