6.Κατακτώντας τον κόσμο με γλυκά του κουταλιού

ΜΑΖΕΜΕΝΑ ΑΠΟ ΔΩ ΚΙ ΑΠΟ ΚΕΙ

6.Κατακτώντας τον κόσμο με γλυκά του κουταλιού

Της Μαριάνας Παπαδάκη
http://www.makthes.gr/
    Περέκ με χειροποίητα φύλλα πίτας ψημένα στο τζάκι, συρόν, ιβριστό, μακαρίνα (ποντιακά προϊόντα), χυλοπίτες, τραχανάς, μαρμελάδες και γλυκά του κουταλιού από φρέσκα φρούτα εποχής είναι μερικά από τα προϊόντα που παρασκευάζουν τα μέλη του Γυναικείου Συνεταιρισμού Αγίου Αντωνίου.

    Είκοσι γυναίκες από τον Άγιο Αντώνιο Θεσσαλονίκης ένωσαν τις δυνάμεις τους και με οδηγό την αγάπη και το μεράκι τους για τον τόπο τους συγκέντρωσαν παραδοσιακές ντόπιες και ποντιακές συνταγές και τις αξιοποίησαν για την παρασκευή σπιτικών προϊόντων υψηλής ποιότητας φτιαγμένων στο χέρι. Όπως λέει χαμογελώντας στη “Θ” η “καρδιά” του συνεταιρισμού, η πρόεδρος Δέσποινα Ιωαννίδου, “τονίσαμε το χειροποίητο. Συνεχίσαμε την παράδοση με το αναμμένο τζάκι, με τα φύλλα κομμένα στο χέρι, με τις χυλοπίτες, με τον τραχανά, κι έτσι κρατήσαμε αυθεντική τη γεύση. Τα γλυκά του κουταλιού και οι μαρμελάδες γίνονται σε μικρές ποσότητες, σε κατσαρόλες, όπως και στο σπίτι μας. Χρησιμοποιούμε μόνο φρέσκο φρούτο εποχής, ζάχαρη και φρέσκο χυμό λεμονιού ως συντηρητικό. Δεν προσθέτουμε αρώματα. Το μυστικό της νοστιμιάς είναι τα αγνά προϊόντα. Ο τραχανάς παρασκευάζεται με φρέσκο γάλα, αλεύρι και αλάτι. Απλά, είναι φτιαγμένα με τον παραδοσιακό τρόπο. Τα ποντιακά είναι ψημένα στο τζάκι με ξύλα και από εκεί παίρνουν το άρωμα”.
    Αναφερόμενη στη δημιουργία του συνεταιρισμού η πρόεδρος εξηγεί: “Οι γυναίκες του Αγίου Αντωνίου, μετά τον περιορισμό της κτηνοτροφίας στο χωριό, έμειναν χωρίς απασχόληση. Κλείστηκαν στο σπίτι κι έψαχναν μια ευκαιρία για απασχόληση. Η αφορμή δόθηκε από ένα πρόγραμμα της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης και της Αναπτυξιακής Εταιρείας Ανατολική ΑΕ, που πραγματοποιήθηκε στη Θέρμη το 1997, με θέμα την τυποποίηση και την εμπορία παραδοσιακών προϊόντων. Παράλληλα κάναμε και μια έρευνα αγοράς. Τα αποτελέσματα της έρευνας ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά, κι έτσι οι γυναίκες προχώρησαν στη δημιουργία του Γυναικείου Συνεταιρισμού Αγίου Αντωνίου”.
Κατακτούν την Ελλάδα και το εξωτερικό
    Για την προώθηση των προϊόντων έγιναν και γίνονται πολλές προσπάθειες, με αποτέλεσμα να έχουν κατακτήσει όλη την Ελλάδα και βέβαια την αγορά της Θεσσαλονίκης. “Σήμερα όμως, που η δουλειά έχει πέσει, η έρευνά μας στρέφεται σε διάφορες χώρες. Έγινε μια μεγάλη εξαγωγή προϊόντων προς την Κίνα, που όμως δεν μπόρεσε να συνεχιστεί. Προϊόντα μας πωλούνται στη Σουηδία. Επίσης υπογράψαμε τον περασμένο Απρίλιο ένα συμβόλαιο με τα Αραβικά Εμιράτα. Τους άρεσαν τα γλυκά του κουταλιού και οι μαρμελάδες. Επέλεξαν γλυκό πορτοκάλι και σταφύλι και μαρμελάδα φράουλα και δαμάσκηνο”, διευκρινίζει η κ. Ιωαννίδου. “Στη Σουηδία υπάρχει μια Ελληνίδα που έχει κατάστημα και προμηθεύεται από εμάς γλυκά, μαρμελάδες και χυλοπίτες”, προσθέτει.
Το “καφεγλυκοπωλείο”
    “Η αύξηση της επισκεψιμότητας μας έκανε να δημιουργήσουμε το καφεγλυκοπωλείο”.

    Στο κέντρο του χωριού, με θέα τον Όλυμπο, μπορείτε να ανακαλύψετε τα χρώματα κάθε εποχής “απολαμβάνοντας καφέ στη χόβολη, γλυκό του κουταλιού γεμάτο αρώματα, πίτα με αυθεντική συνταγή ή γαλακτομπούρεκο, περέκ, πίτες, ραβανί”. Γεύσεις και μυρωδιές ξεχασμένες αναβιώνουν και προσφέρονται σε σας, στα παιδιά και την παρέα σας, ενώ απολαμβάνετε την ηρεμία που προσφέρει η άπλετη θέα και το φυσικό περιβάλλον. Ο καφές γίνεται στη χόβολη “και σερβίρεται στο μπρικάκι”, λέει η πρόεδρος του συλλόγου κ. Ιωαννίδου. “Τον συνοδεύουμε με χειροποίητα κουλουράκια κανέλας”, συμπληρώνει.
    Στον χώρο του καφεγλυκοπωλείου οι γυναίκες υποδέχονται και μαθητές σχολείων, τους οποίους ενημερώνουν για τις δραστηριότητες του συνεταιρισμού, τον ρόλο του για το χωριό και κυρίως για τις γυναίκες του Αγίου Αντωνίου, αλλά και τη σημασία των τοπικών προϊόντων για τη σύγχρονη διατροφή.
Τα σχέδια
    “Οι εξαγωγές είναι ένας τομέας τον οποίο ερευνούμε, και θέλουμε να συνεργαστούμε με το Οικονομικό τμήμα του ΑΠΘ στο πλαίσιο του προγράμματος ‘Εξωστρέφεια - ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων’. Θα αναλάβουν να προωθήσουν τα προϊόντα μας με ένα ποσοστό κέρδους κι εμείς θα ασχοληθούμε με την παραγωγή”, υπογραμμίζει η κ. Ιωαννίδου.
    Όπως εξομολογείται, “το μεγάλο μου όνειρο είναι να βγάλουμε αλεύρι Αγίου Αντωνίου. Υπάρχουν οι αποθήκες και το τελικό στάδιο της μεταποίησης. Αν είχαμε έναν μύλο και έναν φούρνο, θα είχαμε πολύ φθηνό ψωμί στην αγορά. Από την παραγωγή στην κατανάλωση”.
    Ένα από τα μελλοντικά σχέδια των γυναικών του συνεταιρισμού είναι η δημιουργία ενός επισκέψιμου αγροκτήματος, το οποίο, εκτός από διάφορα κηπευτικά είδη, θα διαθέτει και οικόσιτα ζώα της περιοχής, με στόχο τη γνωριμία και την εξοικείωση των μικρών επισκεπτών με τον τρόπο ζωής των κατοίκων της περιοχής, καθώς και με τις αγροτικές εργασίες.

Ο πρώτος συνεταιρισμός στον νομό Θεσσαλονίκης
    Ο Γυναικείος Αγροτικός Συνεταιρισμός Παραδοσιακών Προϊόντων Αγίου Αντώνιου ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 1999 και είναι ο πρώτος γυναικείος συνεταιρισμός του νομού Θεσσαλονίκης.
    “Σκοπός του συνεταιρισμού είναι η απασχόληση των αγροτισσών γυναικών, η ενίσχυση του οικογενειακού εισοδήματός τους, η ανάπτυξη του τόπου, η διατήρηση και η διάδοση της παράδοσης μέσα από την παραγωγή και τη διάθεση μιας σειράς υγιεινών, ποιοτικών χειροποίητων προϊόντων φτιαγμένων με μεράκι”, λέει η κ. Ιωαννίδου. “Η παραγωγή αρχικά γινόταν στα σπίτια των γυναικών και δεν ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματική. Για την κάλυψη των αυξημένων αναγκών τους ο αγροτικός συνεταιρισμός του χωριού μάς παραχώρησε ένα κτίριο, στο οποίο και στεγαζόμαστε. Στο κτίριο αυτό υπάρχει ένας μικρός χώρος υποδοχής, στον οποίο παρουσιάζουμε τα προϊόντα, ενώ το εργαστήριο βρίσκεται στο πίσω μέρος”. Στη συνέχεια, οι γυναίκες βελτίωσαν τις εγκαταστάσεις τους με χρηματοδότηση από προγράμματα ανάπτυξης της υπαίθρου και γυναικείας επιχειρηματικότητας, καθώς και με ίδια κεφάλαια.

Ο Άγιος Αντώνιος     Το χωριό του Αγίου Αντωνίου βρίσκεται 35 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη, πολύ κοντά στον κεντρικό δρόμο για τη Χαλκιδική. Στο χωριό ζουν περίπου 1.000 κάτοικοι, οι περισσότεροι από τους οποίους μέχρι πρόσφατα ασχολούνταν με την καλλιέργεια σιταριού και την εκτροφή αγελάδων. Η πλειονότητα των κατοίκων του χωριού είναι πρόσφυγες, Πόντιοι, Σαρακατσάνοι και Θρακιώτες. Οι Πόντιοι στην πλειοψηφία τους ήλθαν το 1923 από την Κερασούντα, την Ορτού και την Καισάρεια, οι Θρακιώτες από την Καλλίπολη και το Πλαγιάρι. Λίγο αργότερα οι Σαρακατσάνοι, που είχαν έναν οικισμό (μαχαλά) έξω από το χωριό, ενώθηκαν με τους υπόλοιπους κατο