Συνθήκη του Βερολίνου (13/7/1878)

ΕΠΕΤΕΙΑΚΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Συνθήκη του Βερολίνου (13/7/1878)

 

http://www.sansimera.gr  - http://el.wikipedia.org/
    Η Συνθήκη του Βερολίνου ήταν η τελευταία πράξη του Συνεδρίου του Βερολίνου (13 Ιουνίου - 13 Ιουλίου 1878) (ν. ημερολ), που συνήλθε υπό την προεδρία του Γερμανού καγκελάριου Βίσμαρκ κατά την οποία η Μεγάλη Βρετανία, η Αυστροουγγαρία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ρωσία (επί Τσάρου Αλέξανδρου Β΄) καθώς και η Οθωμανική Αυτοκρατορία (επί Σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Β΄), αναθεώρησε τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου που είχε προ-συνομολογηθεί βεβιασμένα στις 3 Μαρτίου του ίδιου έτους μεταξύ της Ρωσίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, βασικό δημιούργημα της οποίας ήταν η "Μεγάλη Βουλγαρία".
    Το σημαντικότερο έργο του Συνεδρίου ήταν ο περιορισμός των συνόρων της Βουλγαρίας που είχε δημιουργηθεί διμερώς με την παραπάνω συνθήκη, παρόλο που η ίδια η Βουλγαρία είχε αποκλειστεί από τη συμμετοχή στις συνομιλίες παρά την ρωσική επιμονή.
    Η ίδρυση μικρής αυτόνομης Ηγεμονίας της Βουλγαρίας με βόρεια όρια τον Δούναβη και νότια τον Αίμο.
Η αυτονόμηση της Ανατολικής Ρωμυλίας που θα αποτελούσε ξεχωριστή επαρχία με χριστιανό διοικητή διοριζόμενο από τον Σουλτάνο. Στην επαρχία αυτή αποκλείονταν διατήρηση τουρκικών στρατιωτικών μονάδων. Οι δε ελληνική, βουλγαρική και τουρκική γλώσσες θεωρούνταν ισότιμες.
    Η ανεξαρτησία και ανακήρυξη των Βασιλείων της Σερβίας, της Ρουμανίας και Πριγκιπάτου του Μαυροβουνίου, καθώς και η επιδίκαση της Βοσνίας Ερζεγοβίνης στην Αυστροουγγαρία, υπό την επικυριαρχία όμως του Σουλτάνου.   Η Σερβία και το Μαυροβούνιο επεκτείνονται εδαφικά.
    Σε όποιες άλλες επαρχίες της Ευρωπαϊκής Τουρκίας υφίσταται ισχυρό χριστιανικό στοιχείο υποχρεώνεται ο Σουλτάνος να εισαγάγει "διοικητικές μεταρρυθμίσεις".
    Η Συνθήκη του Βερολίνου του 1878 που συνομολογήθηκε και υπεγράφη την τελευταία ημέρα του εν λόγω συνεδρίου στις 1 Ιουλίου (π.ημερολ.) / 13 Ιουλίου του 1878 (ν. ημερολ.) περιλαμβάνει τελικά 62 άρθρα. Εξ αυτών τα 1 – 12 και 22 αφορούν την Βουλγαρία. Τα άρθρα 13 – 21 αναφέρονται στην Ανατολική Ρωμυλία. Το άρθρο 23 αναφέρεται στην Κρήτη, ενώ το άρθρο 24 στη νέα χάραξη ελληνοτουρκικών συνόρων. Το άρθρο 25 αναφέρεται στην Βοσνία Ερζεγοβίνη, ενώ τα επόμενα 26 – 33 στο Μαυροβούνιο. Τα άρθρα 34 – 42 στη Σερβία ενώ τα 43 – 51 στη Ρουμανία. Τα άρθρα 52 – 57 αφορούν την ελευθεροπλοΐα του Δούναβη καθώς και θέματα αλιείας. Με τα άρθρα 58 – 60 καθορίσθηκαν τα σύνορα μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας με παράλληλη παραχώρηση εδάφους της Τουρκίας στην Περσία. Το 61ο άρθρο αναφέρεται στην Αρμενία, ενώ το ακροτελεύτιο 62ο άρθρο καθιερώνει γενικές αρχές επί των θρησκευτικών και εθνικών μειονοτήτων, την προστασία του Αγίου Όρους και των προνομίων του.
    Οι αποφάσεις του συνεδρίου αποτέλεσαν διπλωματική ήττα της Ρωσίας, που έχασε τους καρπούς των στρατιωτικών νικών σε βάρος της Τουρκίας, ενώ δυσαρεστημένοι έμειναν τόσο οι Τούρκοι, που έχαναν έτσι σχεδόν όλα τα ευρωπαϊκά εδάφη τους, όσο και οι λαοί της Βαλκανικής, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας.
    Η Υψηλή Πύλη παραχωρούσε στην Ρωσική Αυτοκρατορία τα εδάφη στην Ασία του Αρνταχάν, Καρς και Βατούμ.
    Σε ό,τι αφορά το ελληνικό ενδιαφέρον, προσδιορίστηκαν τα νέα ελληνοτουρκικά σύνορα Θεσσαλίας - Ηπείρου, μετά όμως από πολλές πιέσεις των Μεγάλων Δυνάμεων (που ολοκληρώθηκαν δύο χρόνια μετά, με νεότερη συνθήκη), αποδόθηκε η Κύπρος στη Μεγάλη Βρετανία και αποφασίστηκε η παραχώρηση αυτοδιοίκησης, με σύνταγμα και αυτονομία, στην Κρήτη, τελούμενη υπό την Υψηλή Πύλη, για την οποία και ακολούθησε η Συμφωνία της Χαλέπας τρεις μήνες αργότερα.