Η μάχη της Ακράτας και των Μαύρων Λιθαριών - Ζάχολης 5-1-1823

ΕΠΕΤΕΙΑΚΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Η μάχη της Ακράτας και των Μαύρων Λιθαριών - Ζάχολης 5-1-1823

http://roykoymoykoy.blogspot.gr/

http://makivilla.blogspot.gr

    Μετά την πτώση του Ναυπλίου 30 Νοεμβρίου 1822 οι Τούρκοι της Κορίνθου μαστιζόμενοι από την πείνα και τις αρρώστιες βρέθηκαν σε αξιοθρήνητη κατάσταση . Στο μεταξύ πέθανε και ο Μαχμούτ-Ζίχναλης και την αρχηγία του στρατού ανέλαβε ο Αρχηγός του Ιππικού Δελή-Αχμέτ. Ο νέος Αρχηγός βλέποντας την απελπιστική κατάσταση του στρατού στην Κόρινθο αποφάσισε να την εγκαταλείψει και ξεκινάει ο ίδιος με 3.500 άνδρες για να πάει στην Πάτρα.
    Την εποχή εκείνη οι Καλαβρυτινοί αγωνιστές οι οποίοι είχαν αναλάβει τη φρούρηση των διαβάσεων προς την Πάτρα βρισκόντουσαν σε διαμάχη μεταξύ τους. Είχαν συγκεντρώσει τα στρατεύματα τους κοντά στα Καλύβια της Ακράτας και ήσαν έτοιμοι να κτυπηθούν μεταξύ τους. Οι πολιτικοί με αρχηγό τον Σωτηράκη Χαραλάμπη και οι Στρατιωτικοί με αρχηγούς τους Πετιμεζαίους.
    Την αδελφική αιματοχυσία κατά τις κρίσιμες εκείνες στιγμές για την επανάσταση, πρόλαβαν οι οπλαρχηγοί Ασημάκης Ζαΐμης, Σωτηράκης Θεοχαρόπουλος και Νικόλαος Σολιώτης, οι οποίοι έφθασαν στα Χάσια των Καλαβρύτων, ενώ ταυτόχρονα ο Καπετάν Γεωργάκης Χελιώτης αφού αντιλήφθηκε την προέλαση των Τούρκων κατέφθασε έγκαιρα στο Στρατόπεδο των Πετιμεζαίων και ανήγγειλε το γεγονός.
    Έτσι αφού ειδοποιήθηκαν όλοι και συμφιλιώθηκαν, ενώθηκαν αδερφωμένοι να αντιμετωπίσουν τα υπολείμματα της στρατιάς του Δράμαλη. Την πιο επικίνδυνη θέση ανέλαβε ο ατρόμητος Νικόλαος Σολιώτης, ο οποίος έπιασε ένα πέτρινο συνεχή προμαχώνα πάνω από το δρόμο προς τη Βοστίτσα. Ο Ασημάκης Ζαΐμης, ο Σωτηράκης Χαραλάμπης και ο Σωτηράκης Θεοχαρόπουλος με τους δικούς τους έπιασαν τις οχυρέςθέσεις πάνω από την Ακρατα.

    Ο Νικόλαος Πετιμεζάς,. ο Καπετάν Γεωργάκης Χελιώτης και ο Παναγιώτης Γεραρής με τους δικούς τους, ανέβηκαν στο Μοναστήρι του Προφήτη Ηλία της Ζάχολης με σκοπό να αφήσουν τους Τούρκους να προχωρήσουν προς τον προμαχώνα του Σολιώτη και να τους επιτεθούν από τα Νότια στη θέση "ΜΑΥΡΑ ΛΙΘΑΡΙΑ" και έτσι να αποκλεισθεί η οπισθοχώρηση τους στην Κόρινθο.
    Στις 5 Γενάρη 1823 αργά το απόγευμα η εμπροσθοφυλακή των Τούρκων δέχεται τα πυρά του Σολιώτη. Οι Τούρκοι ξαφνιάστηκαν, οπισθοχώρησαν και προσπάθησαν να προφυλαχθούν. Οι στρατιώτες του Σολιώτη βγήκαν έξω από τον προμαχώνα του και κατάκοψαν πολλούς Τούρκους Καβαλάρηδες.
    Αφού ανασυντάχθηκε η εμπροσθοφυλακή και αφού πήρε θάρρος εν τω μεταξύ από την άφιξη του Δελή-Αχμέτ, επεδίωξε να εξουδετερώσει τη στρατιωτική δύναμη του Σολιώτη, αλλά τελικά αναγκάστηκε να οπισθοχωρήσει με σημαντικές απώλειες. Λόγω της νύχτας τα πυρά και από τις δύο μεριές σταμάτησαν. Οι Έλληνες διανυκτέρευσαν στην ύπαιθρο κάτω από δριμύτατο ψύχος και μεγάλη πείνα. Η πρώτη τους ενέργεια όμως ήταν η προμήθεια πυρομαχικών.
    Οι Τούρκοι περίφοβοι διανυκτέρευσαν στο Χάνι της Ακράτας. Στο μεταξύ φθάνουν πενήντα Καλόγηροι από το Μέγα Σπήλαιο, που ειδοποιήθηκαν έγκαιρα, με τρόφιμα και πυρομαχικά, γεγονός που έδωσε θάρρος και ασυγκράτητο ενθουσιασμό στους Έλληνες. Το πρωί οι Τούρκοι κτύπησαν τον προμαχώνα του Σολιώτη, αλλά αποκρούστηκαν αφού άφησαν στον τόπο 300 νεκρούς.
    Ο Δελή Αχμέτ βλέποντας το αδιέξοδο, διέταξε κανονική υποχώρηση, με σκοπό να βρει ασφαλέστερη θέση για άμυνα και επίθεση. Κατά την οπισθοχώρηση όμως οι Τούρκοι και στη θέση Μαύρα Λιθάρια, κοντά στα σύνορα Κορινθίας και Αιγιαλείας δέχτηκαν την απρόοπτη και αιφνιδιαστική επίθεση του Νικόλα Πετιμεζά, του Γεωργάκη Χελιώτη και του Παναγιώτη Γεραρή και των γενναίων παλικαριών της Κορινθίας.
    Επακολούθησε άγρια συμπλοκή σώμα προς σώμα. Όσοι Τούρκοι ξέφυγαν το φονικό σπαθί των Ελλήνων διασκορπίστηκαν και κρύφτηκαν τρομαγμένοι στα χαντάκια και τα αμπέλια της περιοχής.
    Οι Τούρκοι μετά την αποτυχία τους αυτή γύρισαν στο Χάνι της Ακράτας και αφού ανασυντάχθηκαν επιχείρησαν και τρίτη έφοδο για να ανοίξουν το δρόμο προς τα πλάγια υψώματα, αλλά κτυπήθηκαν από 150 άνδρες με αρχηγούς τον Δημήτρη και Σωτήρη Σολιώτη, Παπαγιώργη, Αναγνώστη Καλογριά, Δημήτρη Παναβό, Αγγελική Δελούκα και Γιάννη Καρπενησιώτη και ξαναγύρισαν στο χάνι της Ακράτας.
    Μετά από ένα περίπου μήνα, έχοντας καθηλωθεί στην συγκεκριμένη θέση και με τεράστιες απώλειες τόσο από τη μάχη όσο και από την πείνα, οι Τούρκοι αποφασίζουν να διαπραγματευτούν την παράδοσή τους. Τελικά στις 10 Φεβρουαρίου 1823 και ενώ είναι έτοιμοι να συνθηκολογήσουν, ένας μικρός στόλος 15 πλοίων υπό τον Γιουσούφ Πασά καταφέρνει να φτάσει στη δυσπρόσιτη ακτή, και μετά από σφοδρό κανονιοβολισμό των Ελληνικών θέσεων να παραλάβει όσους Τούρκους είχαν επιζήσει και να τους μεταφέρει στην Πάτρα..