Αεροναυτική συνεργασία Κύπρου - Γαλλίας
Το έστειλε ο Γιώργος Επιτήδειος
Oι μακράς
διαρκείας συνομιλίες και συζητήσεις με πολλούς παρευρισκόμενους δημιουργούν τις
πλείστες φορές την εντύπωση των σοβαρών συζητήσεων και λήψης σημαντικών
αποφάσεων. Κι όμως, δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι σύντομες συναντήσεις, καλά
προετοιμασμένες, δεν έχουν αποτελέσματα ουσιαστικά.
Κι αυτό
αποδείχθηκε την περασμένη Τρίτη με τη σύντομη επίσκεψη του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν στη Λευκωσία στο πλαίσιο της Συνόδου των εφτά νοτίων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε
συνάντηση, διάρκειας μισής ώρας, οι Πρόεδροι της Γαλλίας και της Κύπρου έλαβαν
εκείνες τις αποφάσεις που χρειάζονταν προκειμένου να προχωρήσει παραπέρα η
συνεργασία Κύπρου-Γαλλίας. Νίκος Αναστασιάδης και Εμανουέλ Μακρόν γνώριζαν εξαρχής πως αυτοί ήταν που θα έπρεπε να
λάβουν τις αποφάσεις, κι αυτό έπραξαν. Ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για να αρχίσει
η υλοποίηση της αεροναυτικής συνεργασίας μεταξύ Κύπρου και Γαλλίας.
Πιο συγκεκριμένα,
όπως έχει γίνει ευρέως γνωστό:
Η
Κυπριακή Δημοκρατία θα προχωρήσει στη δημιουργία ενός ναύσταθμου στο Μαρί, τον
οποίο να μπορούν να χρησιμοποιούν πλοία του πολεμικού ναυτικού της Γαλλίας που
θα βρίσκονται στην περιοχή.
Η γαλλική πολεμική αεροπορία θα μπορεί να
χρησιμοποιεί την αεροπορική βάση της Πάφου.
Βεβαίως, δεν
πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτές οι συμφωνίες προϋπήρχαν και δεν προέκυψαν μέσα από
τη συνάντηση Αναστασιάδη-Μακρόν στη Λευκωσία. Οι δύο χώρες είχαν, από τις
ημέρες της παρουσίας του Χριστόφορου Φωκαΐδη στο
υπουργείο Άμυνας, συμφωνήσει στην αναβάθμιση της βάσης στο Μαρί προκειμένου να
καταστεί προσβάσιμη στα γαλλικά πλοία. Στα πλαίσια εκείνης της συμφωνίας Γάλλοι
ειδικοί συμφωνήθηκε να αναλάβουν τον σχεδιασμό των έργων αναβάθμισης της βάσης,
η οποία θα μετατραπεί σε ναύσταθμο.
Στην προκειμένη
περίπτωση, αυτό που θα πρέπει να σημειωθεί είναι η αποφασιστικότητα που
επιδεικνύει η γαλλική πλευρά ως προς τη χρήση της Κύπρου για τις δραστηριότητές
της στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Ο τρόπος που το έθεσε ο Γάλλος
Πρόεδρος είναι αρκούντως κατατοπιστικός για τις προθέσεις του. Επέλεξε το βήμα
της συνόδου των Εφτά του Ευρωπαϊκού Νότου (MED 7) για να
στείλει τα μηνύματά του.
Τι ακριβώς μας είπε ο Γάλλος Πρόεδρος
το βράδυ της Τρίτης 29 Ιανουαρίου 2019:
«Η διμερής σχέση μεταξύ της Κύπρου και της
Γαλλίας είναι εξαιρετική και τροφοδοτείται από μια υποδειγματική συνεργασία
ιδιαίτερα στους τομείς της άμυνας και της ενέργειας.
Ειδικότερα η Κύπρος αποτελεί έναν ενδιάμεσο
σταθμό για το γαλλικό ναυτικό και ιδιαίτερα για την Ομάδα Μάχης του
αεροπλανοφόρου Charles de Gaulle. Υπολογίζω πολύ σε αυτή τη συνεργασία, η οποία
απεικονίζει τη φιλοδοξία μιας κυρίαρχης Ευρώπης η οποία εξασφαλίζει τα μέσα για
να προφυλάξει τον εαυτό της. Αυτή η συνεργασία αποτελεί για μένα ένα σημαντικό
στοιχείο του ευρωπαϊκού σχεδιασμού άμυνας τον οποίο έχουμε ενισχύσει πολύ στη
διάρκεια του τελευταίου χρόνου.
Ευχαριστώ τις κυπριακές Αρχές για τον
στρατηγικό δεσμό που δημιουργήσαμε και η τελευταία συνάντηση μάς επέτρεψε να
ανοίξουμε πολλές προοπτικές για να εντατικοποιήσουμε περισσότερο τη σχέση
ανάμεσα στις δύο χώρες μας».
Αναλύοντας τα
όσα είπε ο Εμανουέλ Μακρόν βλέπουμε πιο συγκεκριμένα
πως οι Γάλλοι θέλουν να αξιοποιήσουν την παρουσία τους στην περιοχή της
Ανατολικής Μεσογείου.
*Πρώτον, θέλουν στην Κύπρο μια βάση όπου
να μπορούν να σταθμεύουν οι αεροναυτικές δυνάμεις της χώρας τους.
*Δεύτερον, η Κύπρος προσφέρει στη Γαλλία
μια μόνιμη παρουσία στην ευρύτερη περιοχή, κάτι που έψαχνε εδώ και δεκαετίες το
Παρίσι αλλά δεν μπορούσε να βρει.
Η παρουσία των
γαλλικών πλοίων θα αποφέρει οικονομικά οφέλη για την Κύπρο αφού θα υπάρχουν
συνεχείς ανάγκες ανεφοδιασμού και συντήρησης. Πιο σημαντικό όμως για τη
Λευκωσία αποτελεί το γεγονός ότι η Γαλλία δεν βλέπει την Κύπρο ως «κτήμα της» και για
αποκλειστική χρήση και δεν περιορίζει τη συνεργασία σε διμερές επίπεδο. Σύμφωνα
με τον Εμανουνέλ Μακρόν, η συνεργασία αυτή μπαίνει
κάτω από την ευρύτερη ευρωπαϊκή ομπρέλα. «Αυτή η
συνεργασία αποτελεί για μένα ένα σημαντικό στοιχείο του ευρωπαϊκού σχεδιασμού
άμυνας»,
τόνισε ο Γάλλος Πρόεδρος.
Είναι ίσως η
πρώτη φορά που με τόση σαφήνεια η Κύπρος συμπεριλαμβάνεται στους ευρωπαϊκούς αμυντικούς
σχεδιασμούς. Μια εξέλιξη που κάθε άλλο παρά αρνητική μπορεί να είναι, εάν λάβει
κανείς υπόψη ποια ήταν η στάση και η συμπεριφορά άλλων χωρών που
δραστηριοποιούνται στο νησί.
Σε αντίθεση με
τους Βρετανούς, που διατηρούν για δεκαετίες βάση στο νησί, οι Γάλλοι θέλουν την
Κύπρο στους ευρωπαϊκούς σχεδιασμούς. Η Βρετανία ουδέποτε θέλησε οι βάσεις της
να αποτελέσουν χώρο συνεργασίας είτε της Ευρωπαϊκής Ένωσης είτε ακόμα του ΝΑΤΟ.
Η μόνη χώρα που τύγχανε διευκολύνσεων από τις βρετανικές βάσεις στην Κύπρο ήταν
οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Και αναπόφευκτα
μπορούν και θα πρέπει να γίνουν συγκρίσεις μεταξύ της βρετανικής παρουσίας στο
νησί και μιας γαλλικής. Οι Βρετανοί θεωρούν τις εδώ βάσεις τους ως κυρίαρχες
και δεν έχουν ποσώς να κάνουν με την Κύπρο και την ασφάλειά της. Οι βρετανικές
βάσεις στην Κύπρο εντάσσονται στο πλαίσιο του αμυντικού σχεδιασμού της
Βρετανίας και κανενός άλλου.
Αντίθετα με
τους Βρετανούς οι Γάλλοι δεν αποξενώνουν την Κύπρο και δεν θέλουν να αποκτήσουν
κυριαρχία σε κάποιο τμήμα του νησιού. Βλέπουν ένα τριπλό όφελος μέσα από την
κυπρογαλλική συνεργασία: Όφελος για τη Γαλλία και τη δραστηριοποίησή της στην
περιοχή, όφελος για την Κύπρο γιατί θα προκύψουν αναβαθμίσεις στον στρατιωτικό
τομέα και όφελος για την Ευρώπη γενικότερα στους δικούς της αμυντικούς
σχεδιασμούς.
Μέχρι τώρα το
μόνο που συνέδεε την Ευρώπη με την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου ήταν η
Κύπρος ως κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τίποτε άλλο και καμιά απολύτως
δραστηριότητα. Η Βρετανία, κυρίως για δικούς της λόγους, εμφανιζόταν ως δήθεν
εκπρόσωπος της Ευρώπης στην περιοχή. Κι η ίδια η Ευρώπη άφηνε τον έλεγχο της
περιοχής στη Βρετανία. Με την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ είναι
εμφανές ότι αυτή η περιοχή δεν μπορεί να παραδοθεί σε δυνάμεις εκτός Ευρώπης.
Γιατί πέρα από
τους Βρετανούς την περιοχή τη θεωρούν δική τους οι Αμερικανοί, οι Ρώσοι δεν
περιορίζονται πλέον στο κομμάτι της Συρίας αλλά κινούνται ευρύτερα, οι Τούρκοι
θέλουν να παίξουν οι ίδιοι πρωταγωνιστικό ρόλο, ακόμα και το Ιράν θέλει να
πατήσει στη Μεσόγειο, ενώ βλέψεις έχει και η Κίνα.
Η Γαλλία μπήκε
δυναμικά στο παιχνίδι της περιοχής κινούμενη πάνω σε δύο άξονες: την ενεργειακή
συνεργασία με την Κύπρο και τις έρευνες στην κυπριακή αποκλειστική οικονομική
ζώνη από τη μια και από την άλλη προχωρώντας σε μιας μορφής στρατιωτική
συνεργασία με την Κύπρο κάτω από την ομπρέλα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι κινήσεις
αυτές σίγουρα αντιστρατεύονται τα συμφέροντα των Βρετανών και θα πρέπει μέσα
στο επόμενο διάστημα, όταν θα καταλαγιάσει και το θέμα του Brexit, να δούμε ποια θα είναι η απάντηση του
Λονδίνου. Και γι’ αυτό η Λευκωσία θα πρέπει στο μεταξύ να λάβει τα μέτρα της.
Ερωτηματικά για τους Ιταλούς
Η συνάντηση του
Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη με τον Τζουζέπε Κόντε, το βράδυ της Τρίτης, μάλλον επιβεβαίωσε παρά
διασκέδασε τις ανησυχίες της Ρώμης σ’ ό,τι αφορά στους ενεργειακούς
σχεδιασμούς. Εμφανώς ο Ιταλός Πρωθυπουργός έχει να ασχοληθεί με πολλά τρέχοντα
εσωτερικά ζητήματα και τις σχέσεις της χώρας με την Ευρώπη.
Ζητήματα όπως
οι συμμαχίες της Ανατολικής Μεσογείου και οι δραστηριότητες της ΕΝΙ έρχονται σε δεύτερη ή
τρίτη μοίρα.
Οι Ιταλοί, αυτή
τη στιγμή, εμφανίζονται διστακτικοί σ’ ό,τι αφορά στον αγωγό EastMed. Αυτή τη στιγμή και χωρίς να υπάρχει
μια ξεκάθαρη εικόνα ως προς την προοπτική δημιουργίας και λειτουργίας του
αγωγού κατά τρόπο που να είναι οικονομικά συμφέρον, μάλλον δεν θα πρέπει να
αναμένεται μια ιδιαίτερη δραστηριοποίηση από τους Ιταλούς.
Γεγονός που
γεννά ερωτηματικό ως προς την ετοιμότητα της ιταλικής πλευράς να είναι παρούσα
στην επόμενη σύνοδο κορυφής και την εμπλοκή της σε μια τετραμερή διάσκεψη. Ο
ιταλικός παράγοντας λήφθηκε υπόψη το προηγούμενο διάστημα. Άγνωστο εάν θα
μπορούν Κύπρος και Ελλάδα μαζί με τις άλλες χώρες της περιοχής να συνεχίσουν να
υπολογίζουν στην ιταλική συμμετοχή.
Ερωτηματικά
υπάρχουν και σε σχέση με την ΕΝΙ. Όταν στο παρελθόν με μια σχετικά πιο ισχυρή ιταλική
Κυβέρνηση η Ρώμη εμφανίστηκε αδύναμη να υπερασπιστεί τις δραστηριότητες της
εταιρείας της, γεννάται το ερώτημα εάν υπάρχει διάθεση να το πράξει σήμερα. Γι’
αυτό το κεφάλαιο η «ιταλική
εμπλοκή στα ενεργειακά της Ανατολικής Μεσογείου» είναι κάτι που χρήζει
ιδιαίτερης προσοχής όχι μόνο από τη Λευκωσία αλλά τις άλλες συνεργαζόμενες
πρωτεύουσες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου