Ζαβαρακατρανέμια

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ ΦΙΛΩΝ 

Ζαβαρακατρανέμια

http://roykoymoykoy.blogspot.gr/

Χρήστος Μπολώσης, Yποστράτηγος ε.α.

    Αυτή η εποχή, προσφέρεται για αντίσταση. Όπως ο Απρίλιος (21η Απριλίου) και ο Νοέμβριος (πολυτεχνείο), έτσι και ο Ιούλιος (αποκατάσταση της δημοκρατίας), είναι γενικός ένας μήνας αντιστασιογόνος.

    Ακόμη και ο Μάρτιος και ο Οκτώβριος, είναι μήνες για να σηκώσουν τα μπαϊράκι τους οι απανταχού αντιστασιακοί ξιφουλκούντες κατά των παρελάσεων, που καθιερώθηκαν το 1936 από τον Μεταξά αλλά έγιναν επί Ελ. Βενιζέλου το 1919 στην Σμύρνη π.σ. (προ συνωστισμού).

    Οι λοιποί μήνες που είναι α-αντιστασιακοί, είναι ο Ιανουάριος (μετά τις γιορτές «πολύ φάγαμε βρε παιδί μου»). Ο Φεβρουάριος, αν και έχει μέσα Απόκριες και επομένως οι μασκαράδες πάντα καραδοκούν. Για τον Απρίλιο τα είπαμε, αν μάλιστα τυχαίνει να έχει μέσα και Πάσχα, μαζί με τα ντοκιμαντέρ και τις ταινίες για τη ζωή του Χριστού και τους ψαλμούς του Γαϊτάνου, όλο και έρχονται και νέα στοιχεία στο φως και πώς κάποιοι στην Σχολή Ευελπίδων το 1973 προσπαθούσαν να ρίξουν τον Ιωαννίδη. Ο Ιούνιος και ο Αύγουστος δεν είναι αντιστασιογόνοι μήνες καθότι καλοκαίρι, παχιές οι μύγες, νόστιμα τα καρπούζια και τώρα ποιος αδειάζει για αντίσταση και αγώνες. Προέχουν τα μπάνια του λαού. Ο Σεπτέμβριος, είναι γενικώς ο μήνας της ανασυντάξεως από την καλοκαιρινή ραστώνη.

    Τέλος θα έχετε παρατηρήσει, ότι κάθε χρόνο, Απρίλιο ή Νοέμβριο, ιδίως η ΕΡΤ, παρουσιάζει νέα ντοκιμαντέρ με «άγνωστες μαρτυρίες», που στην απλή καθομιλουμένη θα πει, νέοι ήρωες της αντίστασης.  Και αν τους ρωτήσεις και πού ήσουνα εσύ ρε μάγκα, τότε που ο συγχωρεμένος ο Μαγκάκης μοίραζε συντάξεις, θα σε πούνε φασίστα, ναζιστή, αλλά ποτέ Μαοϊκό ή Σταλινικό και πάμε παρακάτω.

    Τώρα προς τι όλη αυτή η διάλεξη περί «Αντίστασης»; Δώστε βάση και θα καταλάβετε. Ψάχνοντας κανείς στο διαδίκτυο, βρίσκει πραγματικούς θησαυρούς. Μια μέρα λοιπόν, που το φεγγάρι δε βγήκε και η βρόχα έπιπτε ράϊθρου (Γεωργίου Ζαμπέτα: «Γνωμικά». Τόμος Β΄, σελίδα 11.387. Έκδοση της Ακαδημίας Αθηνών), βρήκα τι πραγματικά σημαίνει η λέξη «Ζαβαρακατρανέμια». Τραγούδι, το οποίο ως γνωστόν είχε γράψει ο Γιάννης Μαρκόπουλος για την ταινία «Επιχείρησις Απόλλων» το 1968, ντάλα χούντα δηλαδή.

    Εννοείται πως όλα αυτά, με όλη την επιφύλαξη που επιβάλλει η αναξιοπιστία του διαδικτύου και δεν είναι βέβαιο ότι ο συνθέτης διέπραξε τοιούτον γεώμηλον (=τέτοια πατάτα). Να τα ωραία που διάβασα και επιδεινώθηκε το πρόβλημα της ακοής μου:

    Το τραγούδι – λέει - γράφτηκε στα χρόνια της Χούντας και το μήνυμά του ήταν αντιδικτατορικό. Τους στίχους και τη μουσική έχει γράψει ο Γιάννης Μαρκόπουλος και το τραγούδησε για πρώτη φορά ο Νίκος Ξυλούρης το 1968 στο δίσκο «Επιχείρησις Απόλλων».
    Τα λόγια του, ακούγονται ακαταλαβίστικα. Αρκετά αργότερα, δόθηκαν πολλές εκδοχές για το τι μπορεί να σημαίνουν. Ο ίδιος ο Γιάννης Μαρκόπουλος πολλά χρόνια αργότερα, θα λύσει το μυστήριο εξηγώντας: «αλληλούια» = αλληλουχία, «ζάβαρα» = λάβαρα, «κάτρα» = μαύρα, «νάμα» = βάπτισμα, «λάμα» = το μαχαίρι, «νέμια» = Ανέμισαν, «ίλεος» = Έλεος.

    Δηλαδή: Ζάβαρα κάτρα νέμια = Λάβαρα Μαύρα Ανέμισαν. Ίλεος Ίλεος = Έλεος, Έλεος. Λάμα Λάμα Νάμα Νάμα Νέμια = Το μαχαίρι, το μαχαίρι μάνα μάνα Ανέμισαν. 

Και όλο μαζί: «Λάβαρα μαύρα ανέμισαν, έλεος έλεος το μαχαίρι το μαχαίρι μάνα μάνα ανέμισαν αλληλουχία».

    Του Γιάννη του Μαρκόπουλου λοιπόν, του πήρε 40 τόσα χρόνια για να βρει τι θα πει μία λέξη, που πρώτα την χρησιμοποίησε και μετά έμαθε τι σημαίνει.
    Εγώ, πνεύμα ανήσυχο ως γνωστόν, δεν πείστηκα και έδρασα ακαριαίως. Έψαξα σε λεξικά, στο Ταλμούδ, σε αρχαίους παπύρους, στο βιβλίο των Μικρών Εξερευνητών, που χρησιμοποιούν τα ανηψάκια του Ντόναλντ Ντακ, στον Καζαμία, στη Σολομωνική, στην «Ωραία του Πέραν», ακόμα και στον «Αγαπητικό της Βοσκοπούλας» και βρήκα τις παρακάτω έννοιες, τις οποίες καταθέτω ίνα καταχωρισθούν εις τας δέλτους των αντιστασιακών περγαμηνών, αμήν…: «Ζα» = Ζαβός. «βαρα» = βαράτε ή βάρα (αναλόγως προς τα πού κατευθύνεται και από πού προέρχεται η καρπαζά) «κάτρα» = κατραπακιές. «νέμια» = Ανεμίσιες, σβουριχτές (όπως φυσάει ο άνεμος) «ίλεος» = Ιλεός «λάμα» = μαλα….ς (έχει γίνει μερικός αναγραμματισμός…)
«νάμα» = να ματώσει.

   Δηλαδή: Ζα βαρα κάτρα νέμια = Ζαβός είναι βάρα του κατραπακιές σβουριχτές Ίλεος Ίλεος = να τον πιάσει ιλεός (δηλαδή να του στρίψουν τ’ άντερα) Λάμα = τέτοιος μαλα…ς που είναι Νάμα = να ματώσει.
    Και όλο μαζί: Ζαβός είναι βάρα του κατραπακιές σβουριχτές να του στρίψουν τ’ άντερα, τέτοιος μαλ…ς που είναι, να ματώσει.

    -Ρε τι λάμα μας λες; Πώς και αποδομείς το κορυφαίο αντιστασιακό τραγούδι του αιώνα; Θα παρατηρήσει ο νουνεχής και συγκροτημένος νους.

    Παιδιά ψυχραιμία, θα αντιτάξω εγώ. Διότι αν σας περιγράψω τη σκηνή που έζησα το Χειμώνα του 1973, όταν κορυφαίος σήμερα τραγουδιστής και αντιστασιακός βεβαίως βεβαίως με παρακαλούσε να μεσολαβήσω σε κάποιον ισχυρό γιατί ήταν σε δυσμένεια και σε αντάλλαγμα αυτός θα τραγουδάει δωρεάν στις Μονάδες για την «Επανάσταση», όπως πολλές φορές ανέφερε, θα αρχίσετε να φωνάζετε όλοι μαζί: «Ίλεος, Ίλεος» και θα ζητάτε από την νάμα σας για σας δώσει κανένα κουζινο-λαμα να τον λαμαιρώσετε (=μαχαιρώσετε…).

    Ρε δεν αφήνετε τις ρδούμπες (=μπούρδες);

Υ.Γ.:

    Επειδή ενδεχομένως μερικοί να αμφισβήτησαν (αν και ουδείς με ενόχλησε) όσα έγραψα στο προηγούμενο σημείωμά μου για την Επιστράτευση του 1974, παραθέτω ένα μήνυμα που πήρα την επομένη της δημοσιεύσεως, από τον τότε γραφέα του Λόχου μου. Εννοείται ότι ονόματα και λοιπά είναι στην διάθεση του κάθε…αμφισβητία. Γράφει λοιπόν ο…γραφέας:

    «Κύριε Λοχαγέ,
    Ἔχετε τὴν ἀγάπη μου καὶ τὸ Λοχαγὲ στὴν καρδιά μου εἶναι πάνω ἀπὸ τὸ Στρατηγέ μου. Εἶναι πολὺ ἁπλό. Τὸν Λοχαγό μου τὸν ἔζησα καὶ μάλιστα σὲ ὥρες δύσκολες, ὅπως τὶς περιγράψατε στὸ ἄρθρο σας. Τὰ θυμᾶμαι ὅλα σὰν νὰ ἦταν χθές, γεγονότα καὶ πρόσωπα. Ἑνώνω καὶ τὴν δική μου μαρτυρία μὲ τὴν δική σας, μὲ τὴν εὐχὴ νὰ μάθουν ὅσο τὸ δυνατὸν περισσότεροι τὴν ἀλήθεια. Καλὰ κάνατε καὶ τὸ μπουμπουνίξατε στὸ διαδίκτυο. Χαίρομαι γιὰ τὴν θαρραλέα σας φωνὴ καὶ συγκινοῦμαι καὶ πάλι μετὰ ἀπὸ 42 χρόνια. 

    Ὁ Θεὸς νὰ σᾶς ἔχει καλά καὶ ἡ Παναγιά μας πάντα μαζί σας. Υπογραφή»

Αυτά.