Αισθητική και ιδεολογία

ΣΧΟΛΙΑ

Αισθητική και ιδεολογία

http://roykoymoykoy.blogspot.gr/

http://www.makthes.gr

του Γιώργου Σκαμπαρδώνη skab@newspaper.gr

    Ο Ολάντ πληρώνει δέκα χιλιάδες ευρώ το μήνα μισθό στον προσωπικό του κομμωτή, παρότι έχει λίγα μαλλιά, πάντως λιγότερες από δέκα χιλιάδες τρίχες - του ’ρχεται περίπου ένα ευρώ η τρίχα. Προφανώς δεν τα πληρώνει ο ίδιος αλλά η Προεδρία της Γαλλικής Δημοκρατίας. Είναι κάτι που μάλλον δεν θα το έκανε ποτέ ο Ντε Γκωλ, αλλά ίσως δεν θα έλεγε όχι ο Μιτεράν, που ήταν και ερωτύλος -εξάλλου στη Γαλλία από την εποχή των βασιλέων αλλά και του Ροβεσπιέρου η κόμμωση καθώς και οι περούκες (προσωπικά μου άρεσαν πολύ, κυρίως με λευκά μαλλιά περμανάντ) ήταν βασικό αξεσουάρ γοητείας μαζί με τις παρακαταθήκες του Laclos στο βιβλίο του «Επικίνδυνες σχέσεις», που ήταν κατ’ ουσίαν ένα εγχειρίδιο ερωτικής αποπλάνησης.

    Απ’ την άλλη μπορεί να είχε δίκιο ο Συνέσιος ο Κυρηναίος που έγραψε το περίφημο «Φαλάκρας εγκώμιον» αλλά, όπως και να το κάνουμε, τα μαλλιά καθώς και η αμφίεση είναι βασικά συστατικά του status ενός ανθρώπου -η Κοκό Σανέλ προχωρεί παραπέρα λέγοντας πως παίζουν βασικό ρόλο και τα αρώματα, υποστηρίζοντας πως «Μια γυναίκα χωρίς άρωμα είναι μια γυναίκα χωρίς μέλλον».

    Εδώ φτάσαμε να λέει η διαφήμιση πως όλα μπορούν να τα σηκώσουν οι πλάτες ενός μεγάλου άντρα εκτός από την πιτυρίδα, ενώ για τη χρήση συγκεκριμένου σαμπουάν επιστρατεύτηκε ο ίδιος ο Ρονάλντο -άρα πιθανώς έχει δίκιο ο κοντούλης μεσιέ Ολάντ που επικεντρώνει στα ελάχιστα μαλλιά του ως αντιστάθμισμα.

    Η εμφάνιση είναι τα πάντα κατά βάθος, ή, το βάθος είναι η επιφάνεια όπως είπε κάποιος ποιητής απ’ τη Φλώρινα. Υπ’ αυτήν την έννοια το γεγονός ότι ο Τσίπρας δεν φοράει γραβάτα είναι από μόνο του ένας ύμνος στη γραβάτα. Το ’πιασε κι ο κυρ-Γιάννης κι έσπευσε, αγανακτισμένος, να τη φορέσει έχοντας, βέβαια, δίκιο.   Εξάλλου, ο Τσίπρας μη φορώντας λαιμοδέτη ή ακόμα και ο μέγας λενινιστής υπουργός Εξωτερικών που πήγε επίσημο ταξίδι στην Κίνα φορώντας μπλουζάκι πόλο (ίσως για να θυμίσει το ταξίδι του Μάρκο Πόλο) προσπαθούν ανέξοδα κι αφορολόγητα να πουλήσουν αισθητική αντίσταση, δήθεν, απέναντι στο κατεστημένο, καλλιεργώντας το φορμαλισμό ενός νέου αριστερού κιτς χειρότερο κι από εκείνο του Παττακού. Κι αυτό δεν είναι καινούργιο φρούτο εφόσον ξεκίνησε απ’ τη δεκαετία του ’70, ίσως και νωρίτερα, με εκείνα τα επαναστατικά, στρατόκαβλα αμπέχονα, τα αρβύλια, τα αντάρτικα γένια, τις αξύριστες μασχάλες, και τα ελεεινά πέδιλα που φορούσαν τα κορίτσια, για να κάνουνε αντίσταση στον ιμπεριαλισμό και τα μονοπώλια. Αντίσταση και στην υπέροχη μόδα των μεγάλων μόδιστρων παγκόσμιας φήμης που πάντα σχεδίαζαν έξοχα ρούχα και παπούτσια και τσάντες -οι δημιουργίες τους αγγίζουν τη μαγεία των μεγάλων καλλιτεχνών.

    Αλλά όχι, ο άνθρωπος δεν πρέπει να χαίρεται με τα ωραία ρούχα, πρέπει να υπηρετεί νυχθημερόν το ταξικό του καθήκον, να υπερασπίζει το προλεταριάτο και να ντύνεται ομοιόμορφα, με φόρμες, όπως επέβαλε ο Μάο. Δεν πρέπει να έχει προσωπικότητα, να ξεχωρίζει, παρά να είναι χωρίς αισθητική υπάκουο ταξικό ρομπότ στα κελεύσματα του ινστρούχτορα -όλα αυτά εξυπονοούνται, κι ας μη φαίνεται σε πρώτη ανάγνωση, με τη μη-γραβάτα των συριζαίων. Η ομορφιά εξάλλου είναι μια μορφή φυσικής αριστείας και πρέπει να εξοβελίζεται μετά βδελυγμίας. Ο Πολ Ποτ, που εξόντωσε δύο εκατομμύρια Καμποτζιανούς το 1975-76, είχε απαγορεύσει πρώτα, σε άνδρες και γυναίκες, να φορούν οποιοδήποτε κόσμημα, ακόμα και ψεύτικο. Διότι το κόσμημα φέρνει εγωισμό, αυταρέσκεια, ομορφιά και σημαίνει διαφορετικότητα, ενώ το ιδεολόγημα απαιτεί ομοιόμορφους, μιας κοπής εργάτες, ζηλωτές, που να είναι υπάκουοι και υπήκοοι στο κόμμα.

    Μοχθηρία που μισεί την ομορφιά και την προσωπικότητα; Μην ξεχνούμε ότι και οι ναζί όπως και οι Σοβιετικοί το πρώτο που έκαναν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ήταν να κουρεύουν γουλί της γυναίκες, για να τις ταπεινώνουν και να τις αφαιρούν την ιδιοπροσωπία. Οπότε ο Ολάντ από μια άποψη έχει δίκιο. Τα μαλλιά είναι μεγάλη υπόθεση. Εξάλλου ο Μαρά και ο Σεν Ζιστ δεν φορούσαν περούκα με πλεξούδες;