1.Ποδόσφαιρο: Γιατί το αφεντικό της FIFA είναι... μεγαλοφυΐα
Όταν η FIFA
έδινε τη διοργάνωση του παγκοσμίου κυπέλλου στη Ρωσία και το Κατάρ, ήξερε πολύ καλά τι έκανε.
Ο ελβετός πρόεδρος της ομοσπονδίας βλέπει πέρα από τη Δύση και δε νοιάζεται για
μικρά ζητήματα όπως... η διαφθορά.
O πορτιέρης ενός ξενοδοχείου – der Portier στα γερμανικά
– είναι ένας χαρακτηριστικά…ελβετικός τύπος ανθρώπου. Κάποιοι μάλιστα λένε ότι
προσωποποιεί την ίδια την Ελβετία. O Portier είναι φιλικός, πολύγλωσσος και δεν
έχει ιδεολογία. Πάντα θυμάται τα ονόματα των πελατών. Και πάνω από όλα: ξέρει ποιοι από αυτούς έχουν λεφτά: στο
19ο αιώνα ήταν οι Βρετανοί, μετά οι Αμερικανοί,
έπειτα οι Ρώσοι και τώρα οι Άραβες του
Κόλπου.
Ο Sepp
Blatter, από την τουριστική περιοχή του Βαλέ της Ελβετίας, είναι γεννημένος Portier. Και γι’ αυτό θα
επανεκλεγεί την Παρασκευή στην πέμπτη του θητεία ως πρόεδρος της FIFA, της διεφθαρμένης παγκόσμιας ομοσπονδίας ποδοσφαίρου. Οι
δυτικές χώρες έχουν δίκιο που στηλιτεύουν τον Μπλάτερ.
Οφείλουμε όμως να αναγνωρίζουμε την
ιδιοφυία του. Αυτός ο 79χρονος άντρας κατάλαβε πολύ νωρίς ότι βρισκόμαστε σε
μια νέα παγκόσμια τάξη κι ότι οι δυτικοί δεν έχουν και μεγάλη σημασία.
Προσωπικά κατάλαβα πρώτη φορά στις 2 Δεκεμβρίου 2010 πόσες ψευδαισθήσεις έχουμε οι
περισσότεροι από εμάς τους δυτικούς. Εκείνο το βράδυ η εκτελεστική επιτροπή της
FIFA επέλεξε τη Ρωσία για την διοργάνωση του Παγκοσμίου κυπέλλου το 2018 και το Κατάρ για το 2022. Για χρόνια παρακολουθούσα τις καμπάνιες
υποψηφιότητας των χωρών. Κι είχα κάνει πολλές off the record συζητήσεις με
δυτικούς υποψηφίους. Λίγοι είχαν προβλέψει το αποτέλεσμα της Ρωσίας. Σχεδόν
κανείς δεν είχε προβλέψει αυτό του Κατάρ.
Τώρα συνειδητοποιώ, πως κάθε δυτική χώρα
που έθετε υποψηφιότητα φανταζόταν ότι η FIFA
σκέφτεται με τα δικά της μέτρα και σταθμά. Οι Άγγλοι και οι Αμερικανοί εκπρόσωποι, ενστικτωδώς καπιταλιστές, νόμιζαν ότι θα
κέρδιζαν επειδή είχαν μεγάλες ποδοσφαιρικές αγορές. Οι Ισπανοί
και οι Πορτογάλοι πιθανόν πίστευαν ότι θα κερδίσουν
επειδή είχαν φίλους στη FIFA, η Αυστραλία
είχε μάλιστα προσλάβει και λομπίστες μαζί με άλλους φίλους στη FIFA. Οι Ολλανδοί και οι Βέλγοι πίστευαν στην πράσινη και λιτή υποψηφιότητά τους. Και πήγαν
μέχρι και με ποδήλατο στη Ζυρίχη για να την παρουσιάσουν.
Γράφοντας στους Financial Times πριν την
ψηφοφορία, επέπληξα τη στοιχηματική William Hill για το ότι είχε χρίσει το Κατάρ φαβορί. Δεν είχε η ίδια η FIFA
άλλωστε χαρακτηρίσει την ακραία ζέστη του Κατάρ «ένα
δυνητικό κίνδυνο για την υγεία των αθλητών, των αξιωματούχων, την οικογένεια
της FIFA και τους θεατές»; Είχα
πει ότι θα κέρδιζαν η Ρωσία και οι ΗΠΑ.
Έκανα λάθος. Το ίδιο και οι περισσότεροι δυτικοί παρατηρητές. Ο Theo van Seggelen,
πρόεδρος της διεθνούς ένωσης αγοράς ποδοσφαιριστών Fifpro λέει: «Για ‘μένα – και ήμουν αρκετά κοντά στα γεγονότα – η
ψήφος ήταν μια τεράστια έκπληξη».
Όπως αποδείχτηκε, η FIFA
ενδιαφερόταν μόνο για ωμή δύναμη και χρήμα.
Ο Βλάντιμιρ Πούτιν είχε πιέσει τους εκλέκτορες. Δίμετρες Ρωσίδες καιροφυλακτούσαν στα ποδοσφαιρικά συνέδρια. Το Κατάρ χρηματοδοτούσε εντωμεταξύ ποδοσφαιρικά γεγονότα σε κάθε μέρος
της γης. Επιπλέον, πάνω από το ένα τρίτο
της εκτελεστικής επιτροπής της FIFA κατηγορήθηκαν για διαφθορά αναφορικά με την ψήφο.
Αρκετά από αυτά παραιτήθηκαν από το ποδόσφαιρο. Ο Jérôme Valcke,
γενικός γραμματέας της FIFA έγραψε σε ένα υπόμνημα που
διέρρευσε ότι το Κατάρ
αγόρασε το Παγκόσμιο κύπελλο (μετά δήλωσε ότι οι αναφορές του παρερμηνεύτηκαν).
Πέρσι, οι Sunday
Times έγραψαν ότι ένας πολίτης του Κατάρ, ονόματι Mohamed bin Hammam, έκανε πληρωμές μέχρι
και $5 εκ. για να υποστηρίξει την υποψηφιότητα του Κατάρ.
Ο Bin Hammam
και το Qatar αρνήθηκαν ότι είχαν κάνει
οτιδήποτε κακό, καθώς σύμφωνα με το αραβικό εμιράτο
ο Bin Hammam δεν είχε ποτέ κάποιον επίσημο
ρόλο στην υποψηφιότητα και λειτούργησε ανεξάρτητα.
Oι δυτικές χώρες, αγανακτισμένες φώναζαν: «διαφθορά»!
Αλλά οι περισσότεροι μη-δυτικοί συμμετέχοντες αδιαφόρησαν, χαρακτηρίζοντάς τες
(ως ένα βαθμό
δίκαια) υποκριτές που κλαίνε γιατί έχασαν. Ο Richard
Attias, Γάλλος σύμβουλος επικοινωνίας που δουλεύει με το Κατάρ μου είπε:
«Μόνο ένας μικρόκοσμος ενδιαφέρεται για το πώς
δίνονται τα παγκόσμια κύπελα. Ένας πολύ βρετανικός μικρόκοσμος».
Η ψήφος της FIFA
διέγνωσε από νωρίς τη γεωπολιτική άνοδο του Κατάρ και της Ρωσίας. Δεκαπέντε μέρες μετά την ψηφοφορία, ένας Τυνήσιος μανάβης
αυτοπυρπολήθηκε και η βόρεια Αφρική εξεγέρθηκε. Το Κατάρ,
«με τη λάμψη της επιτυχίας του ως
οικοδεσπότης του…Παγκοσμίου Κυπέλλου και με τη διεθνή του αναγνώριση να
εκτοξεύεται», βοήθησε στη συνέχεια να ξεκινήσει η Αραβική άνοιξη, γράφει ο Kristian Coates Ulrichsen, ειδικός
για τη Μέση Ανατολή του Baker Institute. Το Κατάρ χρηματοδότησε Ισλαμιστές σε όλη τη βόρεια Αφρική, και βοήθησε στην ανατροπή του δικτάτορα της Λιβύης, συνταγματάρχη Μουαμάρ Καντάφι. Το 2014, η ωμή δύναμη της Ρωσίας
εξέπληξε και πάλι τη δύση: Ο Πούτιν προσάρτησε την Κριμαία. Ζούμε σε μία νέα παγκόσμια τάξη.
Αυτό βολεύει τον Μπλάτερ.
Προερχόμενος από μία μικρή χώρα, είναι πολύ ικανός στο να διαχειρίζεται τους
έχοντες μεγάλη δύναμη όπως ο Πούτιν. Κι εκτός αυτού, σκέφτεται
όπως εκείνοι: Και στον Μπλάτερ αρέσει η αμνηστία από τους νόμους, οι αυτοκινητοπομπές σε
άδειους αυτοκινητοδρόμους, και οι όλο σεβασμό
υποτακτικοί. Οι κεντροαμερικανοί επίσημοι, που πρόσφατα τον
συνέκριναν με τον… Χριστό και τον Νέλσον Μαντέλα, μάλλον ήξεραν την γελοιότητα της
σύγκρισής τους. Αλλά η γελοιότητα αυτή απλώς υπογράμμισε την αφοσίωσή τους.
Πολλοί μη-δυτικοί αξιωματούχοι θαυμάζουν
τον αποτελεσματικό Portier. Ο Μπλάτερ είναι
καλός στο να διοργανώνει παγκόσμια κύπελλα, παραδέχεται ο Michael van Ρraag, ο Ολλανδός που προσπάθησε να εκλεγεί στη θέση
του. Και ο Portier
ξέρει να χειρίζεται καλά τους ανθρώπους. «Είναι γοητευτικός», λέει ο Van Praag. «Ξερει κάθε πρόεδρο εθνικής ομοσπονδίας ονομαστικά,
ξέρει ακόμα και το όνομα της γυναίκας του». Επίσης, ο Μπλάτερ
σερβίρει τέλεια νομικά δωράκια στις εθνικές ομοσπονδίες. Είναι αλήθεια, ότι δεν
μπορεί να σαγηνεύσει τα δυτικά ΜΜΕ. Αλλά, ακόμα κι αν οι επιθέσεις τους
πληγώνουν τη ματαιοδοξία του, ο Μπλατερ
γνωρίζει ότι αυτό δεν παίζει σχεδόν κανένα ρόλο στη νέα διεθνή τάξη πραγμάτων.
Οι δυτικές χώρες δεν έχουν τη δύναμη να
αλλάξουν τη FIFA. Θα μπορούσαν να μποϊκοτάρουν το
παγκόσμιο κύπελλο αλλά, κατά το πιο βέβαιο χαρακτηριστικό τους, δεν πρόκειται
να κάνουν θυσίες για τις αρχές τους, όπως είπε ο Roger Pielke Jr.,
πολιτικός επιστήμονας στο πανεπιστήμιο του Τορόντο.
Τώρα, κάποιοι δυτικοί παραπονούνται για το
γεγονός ότι ο Μπλάτερ δεν παίζει δίκαια στην ψηφοφορία της
Παρασκευής με όλα τα πλεονεκτήματα που του παρέχονται. Πολλές ομοσπονδίες
φοβούνται ότι οι μυστικές τους ψήφοι δε θα μείνουν και τόσο μυστικές. Όμως στο
σπίτι του πορτιέρη σήμερα, εμείς οι δυτικοί είμαστε τελευταίοι στην ουρά. Με τη
δύναμη της Δύσης να μειώνεται ολοένα, «πώς
μπορείς να προκαλέσεις παγκόσμια αλλαγή» αναρρωτιέται ο Pielke. «Τελικά είναι πραγματικά
δύσκολο. Εάν δεν μπορούμε να αναμορφώσουμε ούτε τη FIFA, Θεέ μου, πώς θα
μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε την εξάπλωση των πυρηνικών, τις εκπομπές άνθρακα
ή το διεθνές εμπόριο»;
«Η Γερμανία αγόρασε το Παγκόσμιο Κύπελλο του
2006»
Λίγα λεπτά μετά το τηλεφώνημα που δέχθηκε η
αστυνομία της Ελβετίας για τοποθέτηση βόμβας στο χώρο του
Συνεδρίου της FIFA, ήρθε μια άλλη, νέα «βόμβα» μέσω δηλώσεων για το παγκόσμιο ποδόσφαιρο.
Ο πρόεδρος της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας
του Κονγκό, Κονστάν Ομάρι, ο οποίος ειναι και
μέλος της εκτελεστικής επιτροπής της FIFA,
μίλησε στο γαλλικό ραδιόφωνο RTL, λέγοντας ότι η γερμανική ομοσπονδία «αγόρασε» το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2006 το οποίο διοργάνωσε.
«Η Γερμανία
πλήρωσε για να εξαγοράσει την ψήφο της Ωκεανίας. Ηταν παράνομο. Κατάφερε να
κερδίσει την ανάθεση του Μουντιάλ του 2006 αλλά κανείς δεν μίλησε γι'αυτό. Οταν
πρόκειται για τη Γερμανία, κανείς δεν μιλάει» ανέφερε χαρακτηριστικά
χωρίς μέχρι στιγμής να υπάρχουν αντιδράσεις.
Αυτό που αξίζει να σημειωθεί είναι πως οι Γερμανοί αναδείχθηκαν τότε νικητές με
12 ψήφους έναντι 11 της Ν.Αφρικής μετά από αποχή στην 3η
ψηφοφορία του εκπροσώπου της Νέας Ζηλανδίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου