Από πού και ως πού … «Ο ΕΛΑΣ απελευθέρωσε την Θεσσαλονίκη»; Συνέχεια
αντιδράσεων
Μετά από
την μεγάλη δημοσιότητα και τον θόρυβο που προκλήθηκε από την ανοικτή επιστολή
ομάδος Θεσσαλονικέων, προς τον Δήμαρχο Θεσσαλονίκης για την απόφαση να
συμπεριληφθεί στον εορτασμό απελευθέρωσης και συγκεκριμένα στην συναυλία της
Συμφωνικής Ορχήστρας του Δήμου με θέμα «Ο ΕΛΑΣ απελευθερώνει την Θεσσαλονίκη»
την 25/10/17 και την προβολή ντοκυμανταίρ από την Δημοτική Τηλεόραση με τίτλο «30
Οκτωβρίου 1944», η παραμελημένη
απελευθέρωση» υπήρξαν αρκετές ανταλλαγές
απόψεων
Σήμερα,
αναρτάται η επιστολή του κυρίου Νικολάου Μέρτζου, γνωστού σε όλους μας, με πολύ
ενδιαφέροντα και αληθή στοιχεία, η οποία και προτείνω να μελετηθεί για εξαγωγή
πραγματικών συμπερασμάτων.
Αγαπητοί μου Κύριοι ,
Η
ακίβδηλη Ιστορία επιβεβαιώνει τις επισημάνσεις για την είσοδο του ΕΛΑΣ στη Θεσσαλονίκη. Σας αναφέρω όσα τότε
έζησα παιδί στη γειτονιά μου.
1.
Μια μέρα πριν την είσοδο του ΕΛΑΣ
αποχωρούσαν συντεταγμένα οι κατακτητές Γερμανοί και ουδείς τους ενόχλησε. Στην
μαρμάρινη Πλατεία Διοικητηρίου
κατέβηκαν την παραμονή από την Άνω Πόλη άνδρες και γυναίκες του Εφεδρικού ΕΛΑΣ δαφνοστεφανωμένοι και ζωσμένοι τ’ άρματα
καθώς επίσης μέλη του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ και πολλοί απλοί πολίτες. Όλοι μαζί
έστησαν χορούς με κλαρίνα και βιολιά. Πάνω στην τρελλή χαρά, παράλληλα προς την
Πλατεία διασχίζει αργά-αργά την οδό Ολύμπου
μια μοτοσυκλέτα με αγέρωχους τους
τελευταίους τρεις Γερμανούς.
Όλοι
στην Πλατεία μαρμαρώνουν! Και, όταν έχουν περάσει ανενόχλητοι οι Γερμανοί,
ξαναπιάνονται στον χορό.
2.
Την επομένη ημέρα βλέπουμε στη γειτονιά, στην οδό
Φιλίππου, νεαρά κορίτσια να κατεβαίνουν στο υπόγειο της Στοάς Μοσκώφ. Αλάνια εμείς τα ακολουθούμε.
Και τι βλέπουμε! Συνεργεία του ΕΑΜ
μοίραζαν στα κορίτσια ένα πένθιμο μαύρο
κεφαλομάντηλο, δάφνες και μια λαμπάδα. Εκείνα έβγαιναν κλαίγοντας
γοερά και καθένα χωριστά σταματούσε σε ένα σημείο της οδού Βενιζέλου, γονυπετούσε, άναβε την λαμπάδα του, σκορπούσε
τα φύλλα δάφνης και θρηνούσε. Υποτίθεται
ότι εκεί είχε σκοτωθεί ο άνθρωπός τους από τους Γερμανούς και τους
Ταγματασφαλίτες.
3.
Λίγες ημέρες έπειτα, μάλλον 28η
Οκτωβρίου, εψάλη
πανηγυρική δοξολογία στην Αγια-Σοφιά.
Ήμουν εκεί. Πρώτος με ένα δίκοχο και με υψωμένη την αριστερή γροθιά του ο Μάρκος Βαφειάδης. Εγκατέστησε στο Μέγαρο Δημητριάδη, γωνία Αγίας Σοφίας-Λεωφόρου Νίκης, το Στρατηγείο
της Ομάδας Μεραρχιών Μακεδονίας του ΕΛΑΣ.
Μετά 34 χρόνια,
Ιούλιο 1978,
κατέβηκε από τα Ουράλια στο Τέτοβο όπου μου παρεχώρησε την πρώτη αποκλειστική
συνέντευξή του, συνταρακτική, που δημοσιεύθηκε στον «Ελληνικό
Βορρά». Είχε να μιλήσει τριάντα
χρόνια αφ’ ότου τον καθήρεσε ο Ν. Ζαχαριάδης
το 1948. Γίναμε στενοί φίλοι. Εισηγήθηκα αμέσως τότε
στον Κων. Καραμανλή να του δώσει χάρη και διαβατήριο.
Συμφώνησε κατ’ αρχήν αλλά αντέδρασαν οργισμένα οι αξιωματικοί του Στρατού. Τον
χάρισαν έτσι στον Ανδρέα Γ. Παπανδρέου
που λεηλάτησε την Αριστερά.
4.
Λίγο μετά την Δοξολογία μίλησε από τον εξώστη του Εργατικού
Κέντρου σε μια λαοθάλασσα στην τότε Πλατεία
Δικαστηρίων ο συνταγματάρχης Ευριπίδης
Μπακιρτζής, στρατιωτικός Διοικητής της Ομάδας Μεραρχιών, ο «Κόκκινος Συνταγματάρχης». Τον
χειροκρότησα με όλη μου την καρδιά όταν προειδοποίησε ότι η Μακεδονία είναι
ελληνική και ο ΕΛΑΣ θα αποκρούσει την κάθοδο των Σλάβων.
Στο
γειτονικό μας Μοναστήρι τότε είχε
σχηματισθεί η «Ταξιαρχία του Αιγαίου»
με στόχο «την απελευθέρωση της Μακεδονίας από
τον ελληνικό ζυγό». Ταυτόχρονα στην περιοχή Φλωρίνης δρούσε στα πλαίσια του ΕΛΑΣ
ένα τάγμα Σλαβομακεδόνων υπό τον
περιβόητο Γκότσεφ που κινήθηκε προς Θεσσαλονίκη. Στον
ορεινό αυχένα της Κέλλης, όμως, αναχαίτισε
τους αυτονομιστές με φράγμα πυρός ο ΕΛΑΣ που σύντομα τους κυνήγησε και τους διέλυσε μέσα σε
γιουγκοσλαβικό έδαφος έξω από το Μοναστήρι.
Παρακαλώ
διαβιβάστε αυτήν την μαρτυρία στους αποδέκτες της επιστολής Σας.
Με θερμές ευχές
Ν.Ι.Μέρτζος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου