8.Αγριεύει η Εφορία από την 1-1-2014: Μέτρα-σοκ για όσους δεν κόβουν αποδείξεις και όσους δεν εξοφλούν εμπρόθεσμα τις οφειλές τους

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

8.Αγριεύει η Εφορία από την 1-1-2014: Μέτρα-σοκ για όσους δεν κόβουν αποδείξεις και όσους δεν εξοφλούν εμπρόθεσμα τις οφειλές τους

Από τον Γιώργο Παλαιτσάκη

* Για κάθε απόδειξη που δεν εκδόθηκε προβλέπεται πρόστιμο 1.000 ή 2.500 ευρώ, έστω κι αν η συναλλαγή είναι πολύ μικρής αξίας.
* Καταργείται το ανώτατο όριο στο ύψος των προστίμων για μη έκδοση αποδείξεων ή τιμολογίων, με συνέπεια οι συνολικές χρηματικές ποινές να φθάνουν σε δυσθεώρητα ύψη.
* Σε όσους δεν πληρώνουν εμπρόθεσμα τις οφειλές τους στο Δημόσιο θα επιβάλλονται πρόστιμα, τόκοι και ... τόκοι επί των προστίμων, που θα εκτοξεύουν στα επίπεδα του 30% τις ετήσιες πρόσθετες επιβαρύνσεις τους.
* Καθιερώνεται η υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή συγκεντρωτικών καταστάσεων τιμολογίων και αποδείξεων ανά μήνα!
* Θα επιβάλλονται προληπτικές κατασχέσεις περιουσιών, εισοδημάτων και καταθέσεων σε φορολογούμενους που οφείλουν μη ληξιπρόθεσμα χρέη!
* Θα γίνονται συμψηφισμοί επιστροφών φόρου και με χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία, τους δήμους και άλλους φορείς του Δημοσίου.

    Αυστηρότερο νομοθετικό καθεστώς προστίμων για όσους δεν εκδίδουν αποδείξεις για τα προϊόντα που πωλούν ή τις υπηρεσίες που παρέχουν τίθεται σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2014. Για κάθε απόδειξη που δεν εκδίδεται, έστω κι αν η αξία της είναι πολύ μικρή, θα «πέφτει» πρόστιμο 1.000 ευρώ εάν ο παραβάτης τηρεί βιβλίο εσόδων-εξόδων ή 2.500 ευρώ εάν τηρεί βιβλία διπλογραφικά (πρώην γ' κατηγορίας)!     Ταυτόχρονα, με την είσοδο του νέου έτους, θα αρχίσει να εφαρμόζεται καί το νέο επαχθές σύστημα επιβολής προστίμων και τόκων σε όσους φορολογούμενους δεν εξοφλούν εμπρόθεσμα τα χρέη τους προς το Δημόσιο. Με το σύστημα αυτό, εάν ένας φορολογούμενος καθυστερήσει 2 μήνες να εξοφλήσει την οφειλή του προς την Εφορία θα επιβαρύνεται αυτόματα με πρόστιμο 10%, ενώ για κάθε μήνα καθυστέρησης θα υπολογίζονται και τόκοι 0,71%, οι οποίοι θα επιβάλλονται και επί του προστίμου!

    Από το νέο έτος γίνεται εξάλλου αυστηρότερο το καθεστώς χορήγησης αποδεικτικών φορολογικής ενημερότητας, που είναι απαραίτητα για την είσπραξη χρημάτων από το Δημόσιο ή την πώληση περιουσιακών στοιχείων, καθώς η Εφορία θα μπορεί να αρνηθεί την έκδοσή τους και σε όσους έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία ή τους Δήμους! Επιπλέον, από την 1η-1-2014 η Εφορία θα μπορεί να επιβάλλει προληπτικές κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων, εισοδημάτων και καταθέσεων σε φορολογούμενους που οφείλουν μη ληξιπρόθεσμα χρέη, καθώς επίσης και να συμψηφίζει επιστροφές φόρων με οφειλές των δικαιούχων προς τα ασφαλιστικά ταμεία, τους δήμους και άλλους φορείς του Δημοσίου.

    Το επόμενο έτος, εξάλλου, κάθε επιχείρηση και ελεύθερος επαγγελματίας θα υποχρεούται να υποβάλλει κάθε μήνα ηλεκτρονικά συγκεντρωτικές καταστάσεις για τα τιμολόγια και τις αποδείξεις που εξέδωσε.

Αναλυτικά, οι σημαντικότερες αλλαγές που επέρχονται από το νέο έτος στη νομοθεσία για το ποινολόγιο της Εφορίας, τη διαδικασία βεβαίωσης και είσπραξης των εσόδων του Δημοσίου και τις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων είναι οι ακόλουθες:

    1) Για κάθε τιμολόγιο ή απόδειξη λιανικής πώλησης ή παροχής υπηρεσιών αξίας μέχρι 5.000 ευρώ που η Εφορία θα διαπιστώνει ότι δεν εκδόθηκε, θα επιβάλλεται πρόστιμο 1.000 ευρώ εφόσον ο παραβάτης τηρεί απλογραφικά βιβλία (εσόδων-εξόδων ή πρώην β΄ κατηγορίας) ή 2.500 ευρώ εφόσον ο παραβάτης τηρεί διπλογραφικά βιβλία (πρώην βιβλία γ΄ κατηγορίας). Δηλαδή, ακόμη κι αν δεν κοπεί μια απόδειξη αξίας 0,50 ευρώ, θα επιβάλλεται πρόστιμο 1.000 ευρώ! Το ύψος του συνολικού προστίμου θα μπορεί να φθάσει σε δυσθεώρητα ύψη καθώς το ποσό των 1.000 ή των 2.500 ευρώ θα πολλαπλασιάζεται με τον αριθμό των μη εκδοθεισών αποδείξεων ή των μη εκδοθέντων τιμολογίων! Σήμερα το πρόστιμο για μη έκδοση απόδειξης λιανικής πώλησης ή παροχής υπηρεσιών ανέρχεται σε 800 ευρώ για υπόχρεο με απλογραφικά βιβλία και σε 1.200 ευρώ για υπόχρεο με διπλογραφικά βιβλία, με τη διαφορά όμως ότι προβλέπεται και ανώτατο όριο στο συνολικό ύψος του προστίμου, ίσο με το 15πλάσιο του προστίμου για τη μία απόδειξη (του ποσού των 800 ή των 1.200 ευρώ). Έτσι, λοιπόν, καταστηματάρχης με απλογραφικά βιβλία που θα εντοπιστεί μέχρι τις 31-12-2013 να μην έχει εκδώσει 30 αποδείξεις, αξίας 10 ευρώ η καθεμία, θα βρεθεί αντιμέτωπος με την επιβολή πρόστιμου ύψους 12.000 ευρώ (800 ευρώ για κάθε μία μη εκδοθείσα απόδειξη Χ 15 που είναι το ανώτατο όριο = 12.000 ευρώ). Αν η παράβαση βεβαιωθεί μετά την 1η-1-2014 το πρόστιμο θα εκτοξευτεί στις 30.000 ευρώ (1.000 ευρώ για κάθε μία μη εκδοθείσα απόδειξη Χ 30 μη εκδοθείσες αποδείξεις = 30.000 ευρώ)!

Εξάλλου, με το νέο καθεστώς, σε κάθε περίπτωση υποτροπής της ίδιας παράβασης εντός 5 ετών, το πρόστιμο θα ανέρχεται στο διπλάσιο του αρχικού. Σε περίπτωση δεύτερης υποτροπής εντός πέντε 5 ετών, το πρόστιμο θα ανέρχεται στο τετραπλάσιο του αρχικού.

    2) Αν οποιοδήποτε ποσό φόρου δεν καταβληθεί το αργότερο εντός 2 μηνών από την παρέλευση της νόμιμης προθεσμίας καταβολής, θα καταλογίζεται αυτόματα στον οφειλέτη πρόστιμο ίσο με ποσοστό 10% του φόρου που δεν καταβλήθηκε εμπρόθεσμα. Μετά την πάροδο ενός έτους από τη λήξη της νόμιμης προθεσμίας καταβολής το παραπάνω πρόστιμο θα ανεβαίνει στο 20% του φόρου. Μετά την πάροδο 2 ετών θα ανέρχεται στο 30% του φόρου. Το πρόστιμο αυτό θα υπολογίζεται και στις περιπτώσεις εκπρόθεσμης υποβολής δήλωσης με βάση το χρόνο, κατά τον οποίο έληγε η σχετική προθεσμία υποβολής. Επιπλέον ο οφειλέτης του φορολογικού χρέους θα υποχρεούται να καταβάλει και τόκους, οι οποίοι θα υπολογίζονται όχι μόνο επί του αρχικού ποσού της οφειλής αλλά και επί των προστίμων που θα καταλογίζονται αυτόματα με ποσοστά 10%, 20% και 30% μετά την πάροδο 2, 12 και 24 μηνών αντίστοιχα! Οι τόκοι θα υπολογίζονται αυτόματα για το χρονικό διάστημα από τη λήξη της νόμιμης προθεσμίας μέχρι την ημερομηνία καταβολής του φόρου. Το ετήσιο επιτόκιο με βάση το οποίο θα υπολογίζονται οι τόκοι θα καθοριστεί από το υπουργείο Οικονομικών. Σύμφωνα με πληροφορίες, το επιτόκιο αναμένεται να καθοριστεί στο 8,5% ετησίως, δηλαδή στο 0,71% ανά μήνα. Με το νέο αυτό σύστημα των διπλών επιβαρύνσεων με πρόστιμα και τόκους, τα επιπλέον ποσά που θα καλείται να πληρώσει κάθε οφειλέτης ληξιπρόθεσμου χρέους θα ανέρχονται στο 11,4% της αρχικής οφειλής μόλις κλείσουν 2 μήνες από τη λήξη της προθεσμίας καταβολής και θα φθάνουν στο 30% μόλις κλείσει ένας χρόνος!

    3) Αυστηροποιούνται οι διατάξεις για τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας για χρέη προς το Δημόσιο, το οποίο είναι υποχρεωτικό να προσκομίζει ο φορολογούμενος όταν πρόκειται να εισπράξει χρήματα από το Δημόσιο ή να πωλήσει περιουσιακά στοιχεία του. Συγκεκριμένα, με τις νέες ρυθμίσεις που τίθενται σε ισχύ από την 1η-1-2014 προβλέπεται ότι το αποδεικτικό ενημερότητας επιτρέπεται να χορηγείται με ισχύ μέχρι 2 μηνών το πολύ και μόνο εφόσον ο φορολογούμενος που το ζητά δεν έχει καμία οφειλή προς το Δημόσιο, είτε ληξιπρόθεσμη είτε μη ληξιπρόθεσμη! Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος που ζητά το αποδεικτικό χρωστά κάποιο ποσό φόρου για το οποίο η προθεσμία καταβολής δεν έχει λήξει, η αρμόδια φορολογική αρχή επιτρέπεται να του το χορηγήσει αλλά με πολύ περιορισμένη χρονική ισχύ, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τον 1 μήνα!

Επιπλέον προβλέπεται ότι οι φορολογικές αρχές μπορούν να αρνηθούν τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας εάν ο φορολογούμενος έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές σε άλλη αρχή του δημόσιου τομέα, δηλαδή σε ασφαλιστικά ταμεία, δήμους και άλλους φορείς του στενού και του ευρύτερου δημόσιου τομέα.

    4) Η Εφορία θα μπορεί να προχωρεί σε προληπτικές κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων, εισοδημάτων και καταθέσεων των φορολογουμένων για οφειλές φόρων που δεν έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες και μάλιστα χωρίς καν να έχει προηγηθεί καν δικαστική απόφαση, εφόσον εκτιμά ότι υπάρχει κίνδυνος να μην καταστεί δυνατή η είσπραξη των φόρων που έχουν βεβαιωθεί! Συγκεκριμένα, η φορολογική διοίκηση, όταν θεωρεί ότι επίκειται κίνδυνος να μην εισπραχθούν φόροι που έχουν καταλογιστεί, θα μπορεί να επιβάλει, πριν τη λήξη των προθεσμιών πληρωμής και χωρίς να έχει προηγηθεί κάποια δικαστική απόφαση, τη συντηρητική κατάσχεση των κινητών και των ακινήτων περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη του Δημοσίου, καθώς επίσης και των απαιτήσεών του είτε βρίσκονται στα χέρια του είτε στα χέρια τρίτου. Η συντηρητική κατάσχεση θα μετατρέπεται αυτόματα σε αναγκαστική από τη στιγμή που θα λήξει η προθεσμία καταβολής της οφειλής για την οποία επιβλήθηκε.

    5) Η Εφορία θα μπορεί να συμψηφίζει επιστροφές φόρων που οφείλει στους φορολογούμενους ακόμη και με μη φορολογικές οφειλές τους, δηλαδή ακόμη και με χρέη τους προς τα ασφαλιστικά ταμεία, τους δήμους και άλλους φορείς του στενού και του ευρύτερου δημόσιου τομέα.

    6) Καθιερώνεται η υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή συγκεντρωτικών καταστάσεων πελατών ανά μήνα για όλους τους επιχειρηματίες και τους ελεύθερους επαγγελματίες καθώς επίσης και η υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή συγκεντρωτικών καταστάσεων προμηθευτών ανά μήνα για όσους επιχειρηματίες και ελεύθερους επαγγελματίες τηρούν διπλογραφικά βιβλία (πρώην βιβλία γ' κατηγορίας) και ανά τρίμηνο για όσους τηρούν απλογραφικά βιβλία (βιβλία εσόδων-εξόδων ή πρώην β' κατηγορίας). Στις συγκεντρωτικές καταστάσεις θα πρέπει να αναγράφονται πλέον υποχρεωτικά όλα τα εκδοθέντα και ληφθέντα τιμολόγια, ανεξαρτήτως αξίας συναλλαγών, καθώς και συγκεντρωτικά δεδομένα για τις λιανικές συναλλαγές (για τις λιανικές πωλήσεις και για την παροχή υπηρεσιών προς το κοινό). Σύμφωνα με πληροφορίες, με απόφαση που θα εκδοθεί από τον Γενικό Γραμματέα Εσόδων κ. Χ. Θεοχάρη, θα προβλέπεται μεταβατική περίοδος προσαρμογής τριών μηνών. Δηλαδή, όλοι οι υπόχρεοι θα κληθούν να υποβάλουν τον Απρίλιο ηλεκτρονικά τις συγκεντρωτικές καταστάσεις πελατών-προμηθευτών για τα φορολογικά στοιχεία που εξέδωσαν και έλαβαν μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2014. Από τον Μάιο και μετά η υποβολή των καταστάσεων πελατών θα πρέπει να γίνεται ανά μήνα από όλους τους υπόχρεους, ενώ η υποβολή των καταστάσεων προμηθευτών θα πρέπει να γίνεται ανά μήνα από τους τηρούντες διπλογραφικά βιβλία και ανά τρίμηνο από τους τηρούντες απλογραφικά βιβλία.